Asteriornis

Asteriornis
Field et al., 2020
Okres istnienia: 66,8–66,7 mln lat temu
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Gromadaptaki
PodgromadaNeornithes
Infragromadaptaki neognatyczne
(bez rangi)Pangalloanserae
RodzajAsteriornis
Gatunki
  • A. maastrichtensis Field et al., 2020

Asteriornisrodzaj wymarłego ptaka, żyjącego pod koniec kredy na terenie obecnej Belgii. Został zaliczony do kladu Pangalloanserae, jako takson siostrzany do nadrzędu Galloanserae lub jako bazalnego Pangalliformes. Opisano jeden gatunek z tego rodzaju – A. maastrichtensis. W chwili odkrycia był to najstarszy znany rodzaj należący do Neornithes[1].

Materiał kopalny

Holotyp (okaz NHMM 2013 008) to prawie kompletna czaszka oraz fragmenty szkieletu pozaczaszkowego (kości udowe, kości piszczelowo-stępowe, skok i kość promieniowa). Okaz znaleziono w Belgii, w skałach formacji Maastricht, datowanych na 66,8–66,7 mln lat (późny mastrycht). W chwili odkrycia był to najstarszy znany ptak z kladu Neornithes, nieco starszy od odkrytego wcześniej Vegavis iaai (który jednak według części analiz mógł być prymitywniejszy i nie należeć do Neornithes)[1].

Budowa i klasyfikacja

Asteriornis był niewielki – jego masa została oszacowana na ok. 394 g. Kończyny tylne były wąskie i wydłużone. W ogólnym wyglądzie dziób Asteriornis przypominał dzioby ptaków grzebiących, szczególnie przez jego delikatnie zakrzywioną końcówkę i delikatną konstrukcję, bez skostniałych połączeń między poszczególnymi elementami dzioba. Czubek dzioba nie był haczykowaty, co odróżnia Asteriornis od większości Galloanserae[1].

Analizy filogenetyczne umieściły go w pobliżu ostatniego wspólnego przodka Galloanserae. W zależności od użytej metody Asteriornis był umieszczany na drzewie filogenetycznym jako takson siostrzany do Galloanserae, lub jako bazalny przedstawiciel Pangalliformes (klad obejmujący ptaki bliżej spokrewnione z ptakami grzebiącymi niż z blaszkodziobymi)[1].

Przypisy

  1. a b c d Daniel J. Field i inni, Late Cretaceous neornithine from Europe illuminates the origins of crown birds, „Nature”, 579 (7799), 2020, s. 397–401, DOI10.1038/s41586-020-2096-0, ISSN 1476-4687 [dostęp 2020-03-19] (ang.).c?