Astigmatic (album)

Astigmatic
Wykonawca albumu studyjnego
Krzysztof Komeda
Wydany

1966

Nagrywany

57 grudnia 1965

Gatunek

jazz, jazz nowoczesny

Długość

46:00

Wydawnictwo

Polskie Nagrania „Muza”
(nr kat. XL/SXL-0298)

Album po albumie
Jazz Jamboree '64 vol. 2
(1964)
Astigmatic
(1966)
Le Depart
(1966)

Astigmatic – czwarty album studyjny Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego, wydany w 1966 roku. Przez wielu recenzentów, krytyków i słuchaczy uważany jest za jedno z największych dokonań muzycznych zarówno Komedy, jak i całej polskiej szkoły jazzowej[1][2][3][4].

Produkcja

Zbigniew Namysłowski tak opisał okres tworzenia płyty:

Wszystko było na łapu-capu. [...] Właściwe próby do nagrania i samo nagrywanie odbywały się w tym samym czasie. Wszystkiego uczyliśmy się w chwili nagrywania. Sekcja rytmiczna i w ogóle cały skład grupy powstał zupełnie przypadkowo [...] Cała płyta Astigmatic powstała w ciągu jednej nocy w Filharmonii Narodowej[3]

Teksty i inspiracje

Portret Komedy na plakacie

Album to trzy rozbudowane utwory autorstwa samego Komedy. „Kattorna” oparta została na motywie z filmu Henninga Carlsena pod tym samym tytułem (pol. Kocice), zaś „Svantetic” poświęcony jest szwedzkiemu poecie i przyjacielowi Komedy Svante Foersterowi[5].

Odbiór

W Polsce

Ówczesna władza nie tolerowała zarówno muzyki Komedy, jak i całej muzyki jazzowej, uważając ją za przejaw zepsucia Zachodu. Kiedy artysta starał się o przyjęcie do ZKP, wraz z podaniem złożył swoje nagrania, m.in. z Astigmatic. Nie został jednak przyjęty, a jego nagrania uznano za „zbyt powierzchowne”[6].
Sława i uznanie przyszły dopiero po latach. Płyta zdobyła tytuł „najlepszego albumu polskiego jazzu wszech czasów”[7][8] według czytelników magazynu Jazz Forum. Astigmatic został doceniony też przez słuchaczy radiowej Dwójki: zajął 2. miejsce w plebiscycie „Najlepsze płyty jazzowe wszech czasów”[9] oraz 1. miejsce wśród „Najlepszych nagrań w historii polskiego jazzu”[10].

Poza Polską

Richard Cook i Brian Morton w ogromnym przewodniku płytowym The Penguin Guide to Jazz on CD wśród kilku najważniejszych płyt w historii jazzu wymienili właśnie Astigmatic (innym polskim albumem w tym gronie jest Leosia Tomasza Stańki)[11], zaś założyciel wytwórni płytowej ECM, Manfred Eicher uznał tę płytę za kamień milowy w historii jazzu[6]. Krytyk Stuart Nicholson określił płytę „znaczącym odejściem od dominującego amerykańskiego podejścia [do jazzu] i jednocześnie powstaniem konkretnej europejskiej estetyki.”[12]. W lutym 2008 roku Hans J. Wulff. podczas kilońskich wykładów dotyczących badania muzyki filmowej, na których przybliżał sylwetkę Krzysztofa Komedy, zaznaczył, że w podobnym tonie o płycie wypowiadali się ówcześni eksperci sceny jazzowej[13].

Lista utworów

Źródło: KPPG[14].

Strona A
1.„Astigmatic”22:50
22:50
Strona B
1.„Kattorna”7:20
2.„Svantetic”15:50
23:10

Skład

Źródło: KPPG[14].

Komeda Quintet w składzie:

Przypisy

  1. KRZYSZTOF KOMEDA – „Astigmatic”. 26 lipca 2004. [dostęp 2014-12-13]. (pol.).
  2. Jazzis: Astigmatic. 24 kwietnia 2012. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).Sprawdź autora:1.
  3. a b „Astigmatic” – Krzysztof Komeda Quintet. 07 czerwca 2011. [dostęp 2014-12-10].
  4. Slava Gliožeris: KRZYSZTOF KOMEDA Astigmatic. 7 lutego 2011. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  5. Astigmatic, Krzysztof Komeda: Product Description. [dostęp 2014-12-13]. (ang.).
  6. a b Donata Subbotko: Żółty mustang Krzysia – wywiad z żoną Krzysztofa Komedy. 23.04.2009. [dostęp 2014-12-14]. (pol.).
  7. Paweł Brodowski: SIEDEMDZIESIĄTAWKA. jazzforum.com.pl, 2009-09-09. [dostęp 2016-07-22]. (pol.).
  8. Marek Dusza: Komeda @80. rp.pl, 2011-04-27. [dostęp 2012-05-18]. (pol.).
  9. Poznaj najlepsze płyty jazzowe wszech czasów. polskieradio.pl
  10. Komeda na czele jazzowego topu wszech czasów! polskieradio.pl
  11. Tomasz Wiścicki. Sfilmowana historia polskiego jazzu. „Więź”. 11-12 (613), s. 126, 2009. Warszawa: Towarzystwo „WIĘŹ”. 
  12. KRZYSZTOF KOMEDA: ASTIGMATIC. jazz.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-30)]. jazz.com
  13. Hans Wulff: Kieler Beiträge zur Filmmusikforschung / Archiv der Komponisten. 15.10.2008. s. 2. [dostęp 2014-12-14]. (niem.).Sprawdź autora:2.
  14. a b Astigmatic w Katalogu Polskich Płyt Gramofonowych

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Komeda1.1.jpg
Autor: Stiopa, Licencja: CC BY-SA 3.0
"Tu mieszkał i tu narodził się jego JAZZ"- przypomnienie postaci Komedy w Ostrowie Wlkp. - 2010