Astrajos (tytan)

Astrajos
Ἀστραῖος
—bóg światła gwiezdnego i astrologii—
ilustracja
Inne imionaAstraeus
Występowaniemitologia grecka
Teren kultustarożytna Grecja
Rodzina
OjciecKrios
MatkaEurybia
ŻonaEos
DzieciGwiazdy,
Fosforosa (Hesperos,
Boreasz,
Zefir,
Notos,
Euros,
Apeliotes,
Kajkias,
Lips,
Skiron

Astrajos (także Astraeus; gr. Ἀστραῖος Astraios ‘Gwiezdny’, łac. Astraeus) – w mitologii greckiej jeden z tytanów; bóg światła gwiezdnego i astrologii.

Należał do drugiego pokolenia tytanów[1]. Był bóstwem związanym z kultem ciał niebieskich. Uchodził za syna tytana Kriosa i Eurybii oraz za brata Pallasa, a także za pierwszego męża tytanidy Eos[2][3].

Ze swoją żoną miał liczne potomstwo, m.in. Gwiazdy (bóstwa uosabiające gwiazdy)[a][4], Fosforosa (Hesperosa; bóstwo uosabiające planetę Wenus)[b][5], Boreasza, Zefira, Notosa, Eurosa, przypuszczalnie także Apeliotesa, Kajkiasa, Lipsa i Skirona (bóstwa uosabiające wiatry)[3][6][7][8].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Z pominięciem gwiazd, w które zostali przemienieni niektórzy bohaterowie, stworzenia, istoty, artefakty np. Kastor i Polideukes (Polluks), Plejady, Hiady.
  2. ↑ Autorzy hellenistyczni identyfikowali Hesperosa z gwiazdą Fosforos.

Przypisy

  1. ↑ Carlos Parada: Titans (Second generation, descending from the first) (ang.). maicar.com. [dostęp 2010-04-28].
  2. ↑ Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 72. ISBN 80-8046-098-1. (słow.); polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
  3. ↑ a b Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 85. ISBN 83-04-04673-3.
  4. ↑ Bogowie światła i powietrza. W: Jan Parandowski: Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1989, s. 75. ISBN 83-210-0677-9. Cytat: „Każda gwiazda była niegdyś bożkiem lub boginką – śliczne potomstwo jednego z tytanów, Astrajosa. Lecz zbuntowawszy się przeciw Dzeusowi uległy te bóstwa przeraźliwej mocy jego piorunów i zdruzgotane rozsypały się po firmamencie pyłem świetlistym. Liczba gwiazd wzrastała, gdyż wola bogów umieszczała w ich gronie rozmaitych bohaterów, nimfy, a nawet przedmioty martwe”.
  5. ↑ Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 106–107, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.
  6. ↑ Vojtech Zamarovský, op.cit., s. 72, 129, 261. ISBN 80-8046-098-1.
  7. ↑ Aaron J. Atsma: Eosphoros and Hesperos (ang.). theoi.com. [dostęp 2010-05-02].
  8. ↑ Starsi bogowie. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 188. ISBN 83-7391-077-8.

Bibliografia

  • Aaron J. Atsma: Astraios (ang.). theoi.com. [dostęp 2009-12-06].
  • Astraeus (ang.). mythindex.com. [dostęp 2009-12-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-08-04)].
  • Hezjod: Narodziny bogów (Theogonia); Prace i dni; Tarcza. Warszawa: Prószyński i S-ka, 1999. ISBN 83-7255-040-9.
  • Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 91. ISBN 83-01-03529-3.
  • Oskar Seyffert: Dictionary of Classical Antiquities, 1894, s. 77: Astraeus (ang.). ancientlibrary.com. [dostęp 2010-11-26].
  • William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Astraeus (ang.). perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-04-29].
  • Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Astraeus (ang.). perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-04-29].
Tytani
Pierwsze pokolenie
Drugie pokolenie

Media użyte na tej stronie

Astraeus.gif
Greek god Astraeus