Astygmatyzm (wada wzroku)

Niezborność
astigmatismus
ilustracja
ICD-10H52.2
Widzenie liter z astygmatyzmem i bez astygmatyzmu

Astygmatyzm lub niezborność (łac. astigmatismus)[1] – wada wzroku[2] (soczewki lub rogówki oka) cechująca się zaburzoną symetrią obrotową oka. Elementy optyczne miarowego oka są symetryczne względem jego osi. Jeżeli oko ma większą szerokość niż wysokość, to soczewka i rogówka zamiast skupiać światło w okrągłym obszarze siatkówki, będzie tworzyć obraz rozmazany w jednym z kierunków[1]. Pacjent z astygmatyzmem będzie widział obraz nieostro w pewnych obszarach pola widzenia z każdej odległości[3]. Nawet dobre szkła nie są w stanie w pełni skorygować astygmatyzmu i dlatego osoba z astygmatyzmem ma problemy z wykorzystaniem przyrządów optycznych.

Wyróżnia się astygmatyzm (ze względu na wzajemne ułożenie osi astygmatycznych):

  • regularny – oku można przypisać dwie prostopadłe osie optyczne, wadę można skorygować okularami ze szkłami cylindrycznymi[4].
    • niezborność niezłożona (łac. astigmatismus simplex) – jedna z osi przejawia nadwzroczność lub krótkowzroczność[5]
    • niezborność złożona (łac. astigmatismus compositus) – nadwzroczność lub krótkowzroczność wraz z niezbornością[5]
    • niezborność mieszana (łac. astigmatismus mixtus) – jedna z osi przejawia nadwzroczność a prostopadła do niej krótkowzroczność[5]
    • niezborność prosta (łac. astigmatismus rectus) – oś optyczna pionowa załamuje silniej niż pozioma[5]
    • niezborność odwrotna (łac. astigmatismus inversus) – oś optyczna pozioma załamuje silniej niż pionowa[5]
    • niezborność skośna (łac. astigmatismus obliqus) – główne osie optyczne nie są umieszczone pionowo i poziomo[5]
  • nieregularny – oko posiada osie optyczne nieprostopadłe, w związku z tym nie ma możliwości korekcji okularami a jedynie soczewkami kontaktowymi.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b James, Chew i Bron 1997 ↓, s. 56.
  2. Niezborność, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-07-23].
  3. Niżankowska 2000 ↓, s. 63.
  4. James, Chew i Bron 1997 ↓, s. 58.
  5. a b c d e f Niżankowska 2000 ↓, s. 64.

Bibliografia

  • Bruce James, Chris Chew, Anthony Bron, Kompendium okulistyki dla studentów i lekarzy, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 1997, ISBN 83-200-2186-3.
  • Maria Hanna Niżankowska, Podstawy okulistyki, wyd. II, Wrocław: VOLUMED, 2000, ISBN 83-87804-14-2.

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Astigmatism text blur.png
Autor: Oryginalnym przesyłającym był Tallfred z angielskiej Wikipedii, Licencja: BSD
I created this image myself. Text blurred by different focal positions of an astigmatic lens.
Astigmatism.jpg
Autor: BruceBlaus, Licencja: CC BY-SA 4.0
Astigmatism. This is an edited version of the source image made for use in the "Anatomist" iOS and Android app and shared here under the terms of the source image's Share Alike Creative Commons license.