Atakama

Położenie pustyni Atakama w Ameryce Południowej.
     – przybliżony zasięg pustyni
     – sąsiednie obszary o suchym klimacie: Chala, Altiplano, Puna de Atacama i North Chico
(c) Diego Delso, CC BY-SA 4.0
Pustynia Atakama

Atakama (Atacama, hiszp. Desierto de Atacama) – pustynia mglista w Ameryce Południowej. Należy do najsuchszych obszarów na świecie[1]. Leży w północnej części Chile, między Kordylierą Nadbrzeżną a Kordylierą Zachodnią. Znajduje się w obrębie dwóch chilijskich prowincji Norte Chico i Norte Grande.

Opis

Roczna suma opadów nie przekracza 100 mm, co jest związane z położeniem w strefie zwrotnikowej oraz wpływem zimnego Prądu Peruwiańskiego. W Iquique ostatni opad miał miejsce w pierwszych latach XX wieku. Nieliczne rzeki są okresowe, występują solniska w bezodpływowych kotlinach oraz słone bagna. Pustynia jest piaszczysta i kamienista. Jej długość to 1000–1100 km[1][2], a szerokość do 100 km. Atakama jest stopniowo wznoszącą się od wybrzeża Oceanu Spokojnego płaszczyzną, na której wzniesienia sięgają wysokości 4900 m n.p.m.[2] Na wybrzeżu klify opadające do oceanu mają wysokość do 500 m[2]. Średnia wysokość ponad poziom morza wynosi 2240 m[3].

Jest to jedno z najsuchszych miejsc na Ziemi: w niektórych miejscach nie zanotowano opadów, od kiedy są prowadzone pomiary. Wybrzeże Atakamy uważane jest za niebezpieczne – usiane jest wrakami statków.

Roślinność posiada zupełnie inny charakter od roślinności saharyjskiej. Oprócz nielicznych roślin korzystających z nawilżonej rosą powierzchniowej warstwy gleby występują tam porosty czerpiące wodę bezpośrednio z mgły. Krajobraz urozmaicają liczne kolczaste krzewy, zarośla jukki, opuncji, agaw i krzew jojoby, a zwłaszcza potężne kolumnowe kaktusy Echinopsis atacamensis[4].

Na pustyni znajdują się bogate złoża mineralne:


Zobacz też

Przypisy

  1. a b Priit J. Vesilind: Parts of Chile’s Atacama Desert haven’t seen a drop of rain since recordkeeping began. Somehow, more than a million people squeeze life from this parched land. National Geographic. [dostęp 2016-05-30]. (ang.).
  2. a b c Atacama Desert, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2016-05-30] (ang.).
  3. Atacama Desert, The famously arid desert of the Atacama is the main draw to the area. The Chile Specialists. [dostęp 2017-12-12]. (ang.).
  4. Andres Moreira-Munoz: Plant Geography of Chile. Google Books. [dostęp 2014-06-01].

Bibliografia

  • Fernand Braudel, The Perspective of the World, ISBN 0-520-08116-1 vol. III of Civilization and Capitalism 1984.
  • Lake Sagaris. Bone and dream: into the world’s driest desert. 1st ed. Toronto: A.A. Knopf Canada, c2000. ISBN 0-676-97223-3.

Media użyte na tej stronie

Atacama map.svg
Autor: cobaltcigs, Licencja: CC BY-SA 3.0
improved map of Atacama Desert
Paisaje cerca de Calama, Chile, 2016-02-01, DD 83.JPG
(c) Diego Delso, CC BY-SA 4.0
Typowy krajobraz pustyni Atakama, najbardziej suchego miejsca na świecie. To zdjęcie wykonano 50 km na północny-wschód od miasta CalamaChile.