Augit

Ten artykuł od 2011-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł. Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do wiarygodnych źródeł. (Dodanie listy źródeł bibliograficznych lub linków zewnętrznych nie jest wystarczające). Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Augit
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny	krzemian wapnia, magnezu, żelaza i mniejszych ilości innych pierwiastków
Twardość w skali Mohsa	5,5–6
Przełam	muszlowy, o intensywnym połysku
Łupliwość	wyraźna
Układ krystalograficzny	jednoskośny
Gęstość minerału	3,2–3,5 g/cm³
Właściwości optyczne
Barwa	zielona, czarna, brązowa
Rysa	biała
Połysk	szklisty, woskowy

Augit – minerał z gromady krzemianów zaliczany do grupy piroksenów. Minerał pospolity i szeroko rozpowszechniony.

Nazwa pochodzi od gr. auge = blask i nawiązuje do silnego, szklistego połysku tego minerału.

Właściwości

Tworzy skupienia ziarniste, zbite, impregnacje i pojedyncze, nieforemne ziarna. Jego kryształy są najczęściej krótkosłupowe o niemal kwadratowym lub ośmiokątnym obrysie. Często spotyka się zbliźniaczenia. Duże skupienia mają zazwyczaj kolor czarny, a małe zielonkawy do brązowego. Jest kruchy, przeświecający, tworzy kryształy mieszane z wieloma piroksenami. Niekiedy zawiera większe ilości pierwiastków np. tytanu (augit egirynowy), chromu (a. chromowy), żelaza (a. bazaltowy), magnezu (diallag), wapnia (fassait), manganu i niklu.

Wzór chemiczny podawany jest różnie:

• (Ca,Mg,Fe)
  2Si
  2O
  6^[1]
• (Ca
  xMg
  yFe
  z)(Mg
  y1Fe
  z1)Si
  2O
  6

gdzie 0,4 ≤ x ≤ 0,9, x+y+z=1 i y1+z1=1^[2]

• (Ca,Na)(Al,Fe,Mg,Ti)(Al,Si)
  2O
  6^[3]
• (Ca,Mg,Fe)
  2Si
  2O
  6^[4]
• (Ca
  0,76FeII
  
  0,22Na
  0,02)(Al
  0,05FeIII
  
  0,04Mg
  0,88Mn
  0,01Ti
  0,01)(Al
  0,08Si
  1,92)
  2O
  6 (augit z kompleksu Stillwater(ang.) w USA)^[5]
• (Ca
  0,91FeII
  
  0,04Na
  0,07)(Al
  0,04FeII
  
  0,09FeIII
  
  0,13Mg
  0,66Ti
  0,08)(Al
  0,31Si
  1,69)O
  6 (augit ze Stöffel w Niemczech)^[5]

Występowanie

Szeroko rozpowszechniony składnik skał magmowych bogatych w magnez i żelazo (zasadowych). Okazy znajdowane są w skałach wulkanicznych (lawy Wezuwiusza). Obecny także w meteorytach.

Miejsca występowania: Niemcy – Kaiserstuh, Czechy – Boreslav, Francja – Owrenia, Włochy – wulkan Stromboli na Wyspach Liparyjskich.

Piękne kryształy znaleziono w skałach wulkanicznych jeziora Laacher w G. Eifel w Niemczech.

W Polsce występuje powszechnie na Dolnym Śląsku (w bazaltach, melafirach, diabazach i gabrach). Nawiercono go w okolicach Suwałk oraz na Wyżynie Krakowsko-Wieluńskiej (okolice Zawiercia, Myszkowa, Mrzygłodu).

Zastosowanie

• ma znaczenie naukowe,
• poszukiwany, atrakcyjny i ceniony kamień kolekcjonerski.

Zobacz też

• pirokseny

Przypisy