August Łoś

August Ignacy Franciszek Łoś

(c) I, Voytek S, CC-BY-SA-3.0 Dąbrowa
Hrabia
Rodzina	Łosiowie z Grodkowa i Januszowic
Data i miejsce urodzenia	9 grudnia 1829 Lwów
Data i miejsce śmierci	29 grudnia 1902 Lwów
Ojciec	Zygmunt hr. Łoś
Matka	Anna ks. Woroniecka
Żona	Joanna Ponińska
Dzieci	August hr. Łoś Marian hr. Łoś Emilia hr. Łoś Justyn hr. Łoś
Rodzeństwo	Józefa hr. Dzieduszycka Zuzanna Sokołowska Wincencja Papara

August Ignacy Franciszek hr. Łoś z Grodkowa i Januszowic herbu Dąbrowa (ur. 9 grudnia 1829 we Lwowie – zm. 29 grudnia 1902 we Lwowie) – poseł na Sejm Krajowy Galicyjski i do Rady Państwa, działacz patriotyczny, właściciel Werchraty.

Życiorys

Urodził się 9 grudnia 1829 roku we Lwowie. Dziedzic majątku Werchrata. Oficer armii austriackiej. W latach 1870-1876 był posłem na Sejm Krajowy Galicyjski. Gdy wybuchło powstanie styczniowe, nawiązał współpracę z Komitetem Lwowskim księcia Adama Sapiehy. Organizował dostawy broni i amunicji dla oddziałów działających w Lubelskim. Udzielał dużego wsparcia finansowego oraz zaopatrywał działające w Galicji lazarety i szpitale, przede wszystkim w Narolu, gdzie został zorganizowany szpital przez jego kuzynkę – Marię Łoś. Joanna Łoś została członkiem organizacji „Komitet Niewiast Polskich”, pomagającej powstańcom i opiekującej się rannymi. Funkcję swą pełniła bardzo gorliwie, na co zwracali uwagę powstańcy w swych wspomnieniach. W latach 1885-1897 August był posłem do Rady Państwa w Wiedniu. W latach 1877-1880 był prezesem rady powiatu rawskiego. Był delegatem galicyjskiego Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, a następnie prezesem jej rady nadzorczej. Oprócz tego był członkiem rady nadzorczej kolei lokalnych wschodnio-galicyjskich. Zmarł we Lwowie 29 grudnia 1902 roku, a żona Joanna 8 lat wcześniej.

Rodzina

Był synem Zygmunta Piotra hr. Łosia (1791-1839), właściciela Werchraty z Górnikami i Monasterskiem, Potoku i Teniatyska w powiecie żółkiewskim. Zygmunt został w 1825 wybrany z grona magnatów członkiem Stanów Galicyjskich. W tym samym roku poślubił w Rawie Ruskiej Annę ks. Woroniecką h. Korybut, córką Zuzanny z hr. Jaworskich-Bobroniczów h. Sas oraz Wincentego, wysokiego oficera w armii Księstwa Warszawskiego. Anna ks. Woroniecka secundo voto poślubiła Kaspra hr. Stadnickiego h. Szreniawa, oficera wojsk napoleońskich, syna Ignacego i Zofii Poletyłło h. Trzywdar. Zygmunt zmarł 3 maja 1839 roku w Zadarowie.

August Łoś poślubił 29 stycznia 1854 we Lwowie Joannę Ponińską h. Łodzia, właścicielkę dóbr Milatycze (pow. lwowski), córkę Jana i Emilii von Hippman h. wł.

August Łoś miał trzy siostry:

• Józefę, która wyszła za Edwarda hr. Dzieduszyckiego h. Sas, syna Ludwika i Dominiki z Bielskich h. Jelita;
• Zuzannę, która wyszła za Juliusza Sokołowskiego h. Pomian;
• Wincencję, która wyszła za Feliksa Paparę h. Paparona i Ryś.

August i Joanna Łosiowie mieli czworo dzieci:

• Augusta, który poślubił Marię Pietruską h. Starykoń, córkę Oktawa i Stefanii z Augustonowiczów h. Odrowąż;
• Mariana, który poślubił Helenę Kotarską h. Pniejnia, córkę Stanisława i Julii z Wojnarowskich h. Strzemię;
• Emilię;
• Justyna, który poślubił Helenę hr. Dzieduszycką h. Sas, córkę Stanisława i Karoliny z Weryha-Darowskich h. Ślepowron.

Bibliografia

• E. Kozłowski (opr.), Zapomniane wspomnienia, Warszawa 1981, s. 468.
• J. Białynia-Chłodecki, Pamiętnik powstania styczniowego w pięćdziesiątą rocznicę wypadków, Lwów 1913, s. 289.
• Z. Kubrak, Powstanie styczniowe: pogranicze cieszanowsko-lubaczowskie, Lubaczów 2003, s. 15, 47-50, 86.
• J. Stella-Sawicki, Galicya w powstaniu styczniowym, Lwów 1909, s. 22.
• August hr. Łoś z Grodkowa i Januszowic h. Dąbrowa w portalu sejm-wielki.pl
• A. Rey, Opracowanie rodziny Łosiów z Grodkowa i Januszowic