August F. Globensky

August F. Globensky
Ilustracja
August F. Globensky, portret ok. 1812–1814
Data i miejsce urodzenia1 stycznia 1754
Berlin
Data i miejsce śmierci19 kwietnia 1830
Saint-Eustache
Zawód, zajęcielekarz, aptekarz

August France (Franz) Globensky, Globenski, Glanbenkind, Glaubenskindt, właśc. August Franciszek Głąbiński (ur. 1 stycznia 1754 pod Berlinem w Królestwie Prus, zm. 19 kwietnia 1830 w Saint-Eustache k. Montrealu) – lekarz i aptekarz, pionier polskiego osadnictwa w Kanadzie.

Pochodzenie

Syn pochodzącego z Polski notariusza królewskiego Józefa Glaubenskindta oraz Niemki Marie Richter. Na świadectwie chrztu i w rejestrze zaciągów wojskowych figuruje pod nazwiskiem Glaubenskindt, co można uznać za zniemczenie polskiego nazwiska Głowiński. Ojcem chrzestnym Augusta był książę Ferdinand Filip Lobkowicz.

W najemnej armii

Służył jako felczer wojskowy w regimencie armii najemnej niemieckiego langrafstwa Hesji-Hanau, którą Brytyjczycy wynajęli do walki przeciwko kolonistom amerykańskim z Armii Kontynentalnej. Żołnierzami pochodzącymi głównie z Brunszwiku dowodził major Friedrich Adolf Riedesel.

Do pierwszych działań należało oczyszczenie Kanady z niedobitków armii amerykańskiej po inwazji z 1775 r. Dlatego też po późniejszej klęsce heskich najemników w bitwie pod Saratogą (do czego walnie przyczynił się po drugiej stronie Tadeusz Kościuszko), Globensky zdecydował się osiąść w przyjaznej mu brytyjskiej kolonii Quebec (późniejsza Dolna Kanada) wraz z lojalistami, którzy w wyniku klęski w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych poczęli tworzyć tu podstawy anglosaskiej ludności.

Życie w Kanadzie

W 1777 roku Globensky (w Kanadzie używa odtąd wyłącznie tego nazwiska) staje się jednym z pierwszych udokumentowanych emigrantów polskich na ziemi kanadyjskiej (za pierwszego wielu uważa marynarza Andrzeja Wilka.

Osiedlił się w małej osadzie Verchères (dziś przedmieście Montrealu). Ze związku z Françoise Brousseau miał szesnaścioro dzieci. Utrzymywał się z praktyki lekarskiej oraz apteki (1791–1830), uznanej za pierwsze polskie przedsiębiorstwo w Kanadzie[1].

Potomkowie

August F. Globensky jest dziś uważany za przodka wszystkich mieszkańców Ameryki Północnej noszących to nazwisko.

Siódme dziecko Augusta, podpułkownik Maximilien Globensky, walczył po stronie lojalistów w kanadyjskich rebeliach roku 1837.

Wnuk, Charles-Auguste-Maximilien Globensky był ekspertem agrarnym, pisarzem i posłem wybranym w 1875 do Izby Gmin, gdzie jednak wytrzymał tylko rok, rozczarowany polityką.

Znaną współcześnie potomkinią Augusta F. Globensky'ego jest Anne-Marie Globenski, pianistka i pedagożka muzyczna, pierwsza Kanadyjka biorąca udział w Konkursie Chopinowskim w Warszawie (1955)[2].

Przypisy

  1. Globensky August France, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-02-23].
  2. Anna-Marie Globenski (ang.). The Canadian Encyclopedia.

Bibliografia

  • Anna ReczyńskaPolonia kanadyjska; Jan Grabowski – Andrzej Wilk, pierwszy polski osadnik w Kanadzie; opracowania w słowniku Polacy w Kanadzie (Biogram Publishing, Mississauga, Ontario, 2006, ​ISBN 0-9738143-0-6​)
  • Yvon Globensky – Historie de la Famille Globensky (Les Editions du Fleuve, Montreal, Quebec, 1991, ​ISBN 2-89372-029-3​)
  • William Makowski – The Polish People of Canada (Tundra Books, Toronto, Ontario, 1987, ​ISBN 0-88776-189-5​)

Media użyte na tej stronie

August Franz Globensky by Roy-Audy.jpg
August F. Globensky, pionier polskiego osadnictwa w Kanadzie