August Nowosielski
 August Wiktor Nowosielski | |
 podpułkownik dyplomowany piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia | 23 marca 1897 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | 1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | dowódca pułku |
| Główne wojny i bitwy | I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
    _4r_BAR.svg){kind=small}       | |
August Wiktor Nowosielski[a], ps. „Kolbuszewski”[2] (ur. 23 marca 1897 w Drohobyczu, zm. wiosną 1940 w Katyniu) – podpułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się 23 marca 1897 w Drohobyczu, ówczesnym mieście powiatowym Królestwa Galicji i Lodomerii, w rodzinie Marcelego i Zygmunty Marii Seweryny z Paleologów[3]. Absolwent III Gimnazjum im. Jana Sobieskiego w Krakowie[2]. Od 1913 w Drużynach Strzeleckich. Student prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim[4]. Od 1 sierpnia 1914 w V baonie 1 pułku piechoty Legionów Polskich. Walczył na froncie. Ranny pod Laskami (3 listopada 1914) i Kosturami (23 maja 1915). Po rekonwalescencji powrócił na front z przydziałem do 6 pułku piechoty. Do kryzysu przysięgowego walczył na froncie, następnie został wcielony do armii austriackiej. Członek POW. 2 listopada zgłasza się do WP, otrzymuje przydział do 4 a następnie 6 pułku piechoty Legionów. Od 20 listopada 1919 w Dowództwie Frontu Litewsko-Białoruskiego, od kwietnia do lipca 1920 kwatermistrz 4 Armii. Od lipca 1920 w Oddziale III Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego.
W okresie międzywojennym ukończył kurs dowódców batalionów w Rembertowie. Z dniem 1 listopada 1924 został przydzielony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu Normalnego. 11 października 1926, po ukończeniu kursu i otrzymaniu dyplomu naukowego oficera Sztabu Generalnego, został przydzielony do Oddziału II Sztabu Generalnego w Warszawie[5]. Od 11 czerwca 1927 był kierownikiem Ekspozytury Nr 4 Oddziału II SG w Krakowie[6]. 18 lutego 1928 został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 i 7. lokatą w korpusie oficerów piechoty[7]. 5 listopada 1928 ogłoszono jego przeniesienie z Ekspozytury Nr 4 do Wyższej Szkoły Wojennej[8][9]. 23 października 1931 został przeniesiony do 1 pułku strzelców podhalańskich w Nowym Sączu na stanowisko dowódcy batalionu[10][11]. 17 stycznia 1933 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1933 i 15. lokatą w korpusie oficerów piechoty[12]. W grudniu 1932 został przeniesiony do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie na stanowisko wykładowcy[13]. 15 października 1936 został przeniesiony do 48 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Stanisławowie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[2]. W latach 1938–1939 pełnił służbę w Generalnym Inspektoracie Sił Zbrojnych. Był kierownikiem Sekretariatu Komisji Regulaminowej, który został utworzony 1 września 1937. Przewodniczący Komisji, generał dywizji Tadeusz Piskor w opinii z 2 listopada 1938 tak scharakteryzował swojego podwładnego: „wybitne zdolności. Wyszkolenie wojskowe bez zarzutu. Umiejętność formułowania myśli; umysł refleksyjny i analityczny – b. duże (sic!). Niezmiernie pracowity i sumienny w pracy; przy tym szybko i ambitnie pracuje. Charakter zwarty i ustalony. Ideowy. Bardzo wartościowa jednostka. Dobry kandydat na wyższe dowodzenie. Praca w Komisji Regulaminowej – zarówno pod względem metody, jak i treści wyróżniająca. Ogólnie – wybitny”[14]. 20 czerwca 1939 został mianowany dowódcą 77 pułku piechoty w Lidzie. Obowiązki dowódcy pułku objął w połowie sierpnia[2]. Na czele tego oddziału walczył w kampanii wrześniowej 1939. Wzięty do niewoli przez Sowietów, osadzony w Kozielsku. Został zamordowany wiosną 1940 w lesie katyńskim. Figuruje na liście wywózkowej nr 022/3 z 9 kwietnia 1940, pozycja 89.
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[15]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
August Wiktor Nowosielski był żonaty z Zofią (1895–1931), córką Antoniego Sygietyńskiego.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6358[4]
- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)[16][4]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936)[17]
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)[18]
- Złoty Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[19]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[18]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[18]
- Odznaka za Rany i Kontuzje[20]
- Odznaka „Za wierną służbę”[18]
- Krzyż Pamiątkowy 6 Pułku Piechoty Legionów Polskich („Krzyż Wytrwałości”)[18]
- Srebrny Medal Waleczności 1 klasy (Austro-Węgry)[18]
Zobacz też
- Jeńcy polscy w niewoli radzieckiej (od 1939 roku)
- Obozy NKWD dla jeńców polskich
- Ofiary zbrodni katyńskiej – zamordowani w Katyniu
- zbrodnia katyńska
Uwagi
Przypisy
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 60.
- ↑ a b c d Żołnierze Niepodległości ↓.
- ↑ Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 438.
- ↑ a b c Polak (red.) 1993 ↓, s. 151.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 125, 181.
- ↑ Żołnierze Niepodległości ↓, tu podano, że Ekspozytura Nr 4 mieściła się we Lwowie.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 21 lutego 1928, s. 45.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 listopada 1928, s. 355.
- ↑ Lista oficerów dyplomowanych 1931 ↓, s. 10.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931, s. 329.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 31, 615.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 18 stycznia 1933, s. 1.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932, s. 414.
- ↑ Opinie podpułkowników za 1938 rok. [w:] sygn. 701/1/121 [on-line]. Instytut Józefa Piłsudskiego w Ameryce. [dostęp 2017-12-30].
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON. W decyzji figuruje jako Gustaw Nowosielski
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ a b c d e f Kwestionariusz, wbh.wp.mil.pl [dostęp 2022-12-28].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ Na podstawie fotografii [1].
![[1]](https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Gustaw_Wiktor_Nowosielski_kpt_piech_WSWoj_1926.jpg){kind=link}
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Lista oficerów dyplomowanych (stan z dnia 15 kwietnia 1931 roku). Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, 1931. [dostęp 2016-06-11].
- Jędrzej Tucholski: Mord w Katyniu. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1991. ISBN 83-211-1408-3.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Banaszek Kazimierz; Roman Wanda Krystyna; Sawicki Zdzisław: Kawalerowie Orderu Virtuti Militari w mogiłach katyńskich. Kapituła Orderu Wojennego Virtuti Militari, 2000. ISBN 83-87893-79-X.
- Jan Kiński, Helena Malanowska, Urszula Olech, Wacław Ryżewski, Janina Snitko-Rzeszut, Teresa Żach: Katyń. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Marek Tarczyński (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2000. ISBN 83-905590-7-2.
Linki zewnętrzne
- Żołnierze Niepodległości : Nowosielski Gustaw Wiktor. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2021-09-24].
Media użyte na tej stronie
Naramiennik podpułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
.png)
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.
It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.
After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek legionowy
Odznaka za rany i kontuzje - 2 gwiazdki
Gustaw Nowosielski (1897-1940), płk dypl., żołnierz 1 pułku piechoty Legionów Polskich, kawaler Orderu Virtuti Militari 5 kl., ofiara zbrodni katyńskiej.
Odznaka 6 pułku piechoty Legionów Polskich.
Baretka: Wstążka Wojenna (Kriegsbande) dla odznaczeń austro-węgierskich (m.in.: Militär-Verdienstkreuz; Militär-Verdienstmedaille (Signum Laudis); Franz-Joseph-Orden; Tapferkeitsmedaille).