August Wrześniowski

August Wrześniowski
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 marca 1836
Radom

Data i miejsce śmierci

16 maja 1892
Warszawa

profesor nauk przyrodniczych
Specjalność: zoologia
Uczelnia

Szkoła Główna Warszawska
Uniwersytet Warszawski

August Oktawian Wrześniowski (ur. 22 marca 1836 w Radomiu, zm. 16 maja 1892 w Warszawie[1]) – polski zoolog, prawnik, popularyzował teorię Darwina o ewolucji, twórca polskiej protozoologii. W latach 1864–1889 był profesorem Szkoły Głównej Warszawskiej, następnie Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Należał do licznych towarzystw naukowych krajowych i zagranicznych oraz do Towarzystwa Tatrzańskiego.

Józef Nusbaum stwierdził, że August Wrześniowski był jednym z pierwszych, którzy w Polsce głosili z katedry zasady ewolucjonizmu; i że zwięźle, nader jasno i krytycznie wykładał podstawy teorii Darwina.

Publikacje

August Wrześniowski opublikował ponad 200 prac i artykułów, dotyczących m.in. fauny wymoczków i skorupiaków polskich, antropologii górali tatrzańskich, etnografii Podhala.

  • Wykłady zoologii, miane w Szkole Głównej Warszawskiej (kurs litografowany; pierwsze wiadomości o darwinizmie w Polsce), 1863;
  • Karol Darwin, w: Wszechświat, (1882);
  • Przyczyny dziedziczności i zmienności u roślin i u zwierząt, w: Ateneum (1887),
  • podręcznik Zasady zoologii (1888)[2].

Oraz przetłumaczył na język polski dzieła Eduarda Oscara Schmidta, Alfreda Russela Wallace'a i Thomasa Henry'ego Huxleya.

Jako działacz Towarzystwa Tatrzańskiego August Wrześniowski w wydanej przez warszawskie Ateneum w 1881 r. pracy Tatry i Podhalanie, przedrukowanej rok później w „Pamiętniku Towarzystwa Tatrzańskiego” wspomina o góralskich pieśniach, podając ich przykłady.

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 178-1-9/10)[3][4].

Przypisy

  1. ↑ Wrześniowski August, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-11-24].
  2. ↑ August Wrześniowski, Zasady zoologii, polona.pl [dostęp 2019-07-25].
  3. ↑ Cmentarz Stare Powązki: Tadzio Wrześniowski, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2020-06-14].
  4. ↑ nekrolog w Kurierze Warszawskim R. 72, 1892, nr 137, s.2

Bibliografia

  • G. Brzęk, Wrześniowski August, w: Słownik Biologów Polskich, pod red. S. Feliksiaka, Warszawa 1987, s. 508-509.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie