Augustyn I

Augustyn I
— Z Bożej łaski i woli Narodu cesarz Meksyku —
Prezydent Rady Regencyjnej Meksyku
Okres	od 29 września 1821 do 18 maja 1822
Cesarz Meksyku
Okres	od 19 maja 1822 do 19 marca 1823
Następca	republika (Agustin Jerónimo de Iturbide y Huarte - pretendent do tronu)
Dane biograficzne
Dynastia	Iturbide
Data i miejsce urodzenia	27 września 1783 Morelia
Data i miejsce śmierci	19 lipca 1824 Padilla
Ojciec	José Joaquín de Iturbide
Matka	María Josefa de Arámburu
Żona	Anna Maria Huarte
Dzieci	Augustyn, Sabina, Juana, Josefa, Ángel, María Isis, María Dolores, Salvador, Felipe, Agustín
Odznaczenia

Augustyn I, urodzony jako Augustyn Kosma Damian de Iturbide y Arámburu, hiszp. Agustín Cosme Damián de Iturbide y Arámburu w skrócie Agustín de Iturbide (ur. 27 września 1783 w Morelii, zm. 19 lipca 1824 w Padillii) – meksykański wojskowy, dyktator, polityk. Po wygranej wojnie z Hiszpanią w 1822 ogłosił się cesarzem.

Życiorys

Urodził się w Valladolid de Michoacán (obecnie Morelia). Karierę rozpoczął w wojsku hiszpańskim, w którym pełnił służbę oficerską w Nowym Meksyku. Razem z armią rojalistyczną brał udział w tłumieniu powstania niepodległościowego. W 1820 dowodził oddziałami, które miały zniszczyć siły powstańcze dowodzone przez Vicente Guerrero. Jednak zamiast z nim walczyć przyłączył się do niego (co uczynił jednak w tajemnicy przed władzami hiszpańskimi). Razem w lutym 1821 wydali tzw. Plan Iguala, który zawierał postanowienia odnośnie do niepodległości Meksyku oraz ustanowienia monarchicznej formy rządów. Iturbide i Guerrero otrzymali poparcie całego społeczeństwa i zadali szereg porażek hiszpańskim wojskom kolonialnym. Ostatni hiszpański wicekról Juan O'Donojú ustąpił ze stanowiska 21 sierpnia 1821 i podpisał tzw. Traktat z Cordoby, dzięki któremu Meksyk stał się niepodległym państwem. W ciągu miesiąca Iturbide został tymczasowym przywódcą rządu.

W 1822 ogłosił się cesarzem Agustínem I. Jego panowanie było okresem despotyzmu i nieporadnych rządów. 10 miesięcy później został zmuszony do abdykacji przez Antonio López de Santa Anna. Iturbide udał się na wygnanie do Włoch. Powrócił do Meksyku w 1824. Został wtedy aresztowany, uznany za zdrajcę i skazany przez kongres meksykański na karę śmierci. Wyrok został wykonany przez rozstrzelanie.

Potomstwo

Jego żoną była Anna Maria Huarte, z którą miał 10 dzieci:

• Agustin Jerónimo de Iturbide y Huarte (1807-1866)
• Sabina de Iturbide y Huarte (1809-1871)
• Juana María de Iturbide y Huarte (1811-1828)
• Josefa de Iturbide y Huarte (1814-1891)
• Ángel de Iturbide y Huarte (1816-1872), ojciec Agustína de Iturbide y Green
• María Isis de Iturbide y Huarte (1818-1849)
• María de los Dolores de Iturbide y Huarte (1819-1820)
• Salvador de Iturbide y Huarte (1820-1856), ojciec Salvadora de Iturbide y de Marzán
• Felipe Andrés María Guadalupe de Iturbide y Huarte (1822-1853)
• Agustín Cosme de Iturbide y Huarte (1824-1873)

Bibliografia

• Nigel Cawthorne, 100 tyranów, despotów i dyktatorów, Świat Książki, Warszawa, 2007, ​ISBN 978-83-7391-956-3​, (rozdz. 50), tłum. Anna Wiśniewska