Auksencjusz (Czeszmedżiew)

Auksencjusz

Metropolita weleski
Kraj działania	Turcja
Data i miejsce urodzenia	1798 Samokow
Data i miejsce śmierci	1 lutego 1865 Konstantynopol
Metropolita weleski
Okres sprawowania	1848–1855
Wyznanie	prawosławne
Kościół	Patriarchat Konstantynopolitański
Śluby zakonne	do 1831
Diakonat	do 1831
Prezbiterat	do 1831
Chirotonia biskupia	1831

Auksencjusz, nazwisko świeckie Czeszmedżiew (ur. 1798 w Samokowie, zm. 1 lutego 1865 w Konstantynopolu) – bułgarski biskup prawosławny, działacz bułgarskiego odrodzenia narodowego.

Życiorys

Pochodził z zamożnej bułgarskiej rodziny kupieckiej. Ukończył szkołę prowadzoną przez mnichów z Monasteru Rylskiego, po czym pozostał we wspólnocie jako posłusznik, a następnie złożył w niej wieczyste śluby mnisze. Chirotonię biskupią przyjął w 1831 i przez kolejne sześć lat służył jako biskup diopolski, wikariusz eparchii kiustendolskiej, w jurysdykcji Patriarchatu Konstantynopolitańskiego. W 1837 został ordynariuszem eparchii zahumsko-hercegowińskiej, którą zarządzał przez jedenaście lat. Odszedł z katedry z powodu protestów wiernych przeciwko nałożonym przez niego wysokim opłatom za sprawowanie sakramentów, co skłoniło władze tureckie do usunięcia go z eparchii. Przez pewien czas przebywał w monasterze Žitomislić na terenie zarządzanej dotąd administratury, następnie w 1848 patriarcha Konstantynopola powierzył mu katedrę weleską^[1].

Służąc w Macedonii, biskup Auksencjusz zyskał ogromny autorytet wśród miejscowych prawosławnych Słowian^[1]. W 1858 odmówił wykonania polecenia patriarchy i przejścia z katedry weleskiej do eparchii Durrës, gdzie miałby sprawować opiekę duszpasterską jedynie nad Grekami i Albańczykami (ludność słowiańska nie zamieszkiwała terenu eparchii); argumentował, że pragnie nadal opiekować się prawosławnymi Słowianami^[1].

Blisko współpracował z biskupem makariopolskim Hilarionem w jego działaniach na rzecz ustanowienia autokefalicznego Kościoła bułgarskiego, niezależnego od Patriarchatu Konstantynopola, jak również w bułgarskim ruchu narodowym. Poparł jego wystąpienie w dniu 3 kwietnia 1860, gdy biskup Hilarion podczas Świętej Liturgii nie wymienił imienia patriarchy konstantynopolitańskiego Joachima II, symbolicznie wypowiadając mu posłuszeństwo^[1]. W związku z tym został w roku następnym uwięziony z poduszczenia patriarchy, razem z biskupem Hilarionem i innym jego współpracownikiem, biskupem płowdiwskim Paisjuszem^[2]. Hilarion i Auksencjusz zostali również pozbawieni godności kościelnych^[1]. Mimo to duchowny jeszcze przez trzy lata kontynuował dotychczasową działalność duszpasterską, dopóki w 1864 nie został zesłany w głąb Azji Mniejszej. Jeszcze w tym samym roku uzyskał możliwość powrotu do Konstantynopola, jednak krótko potem zachorował. Odmówił pogodzenia się z patriarchą Konstantynopola, który obiecywał mu w zamian przywrócenie wszystkich odebranych godności, gdyż czyn taki byłby w jego ocenie zdradą bułgarskiego ruchu narodowego. Zmarł w 1865, pięć lat przed powstaniem Egzarchatu Bułgarskiego^[1].

Przypisy