Austrazja

(c) GFDL, CC BY-SA 3.0
Austrazja na tle mapy Królestwa Franków na przełomie lat (481-814).
Mapa Austrazji w 752 roku.

Austrazjakraina historyczna, w VIVII w. stanowiąca północno-wschodnią część merowińskiego Królestwa Franków[1][2]. Obejmowała tereny nad Mozą, Mozelą i środkowym Renem[3][4], które obecnie leżą we wschodniej Francji, zachodnich Niemczech, Belgii i Holandii. Głównymi ośrodkami i siedzibami władców były Metz i Reims.

Jako część państwa Franków wyodrębniła się w 511 r. po śmierci króla Chlodwiga I w wyniku podziału jego władztwa między czterech synów. Królem w Austrazji został Teuderyk I. Po okresie panowania potomków Teuderyka władzę w Austrazji objął w 555 r. jego brat Chlotar I, który na krótko zjednoczył ziemie Franków. Po śmierci Chlotara w 561 r. w wyniku kolejnego podziału[5] Austrazję objął jego syn Sigebert I, którego potomkowie władali krajem do 613 r. Na skutek buntu możnowładców austrazyjskich przeciwko królowej Brunhildzie[6], żonie Sigiberta I, która sprawowała faktyczne rządy w królestwie w imieniu swych wnuków: Teodeberta II i Teuderyka II[7] władzę w Austrazji przejął król Neustrii Chlotar II, ponownie jednocząc państwo Franków. Kolejny rozpad monarchii nastąpił w 623 r.[8], Chlotar II naciskany przez możnych, koronował swojego syna Dagoberta na króla Austrazji, przydając mu jako majordoma Pepina Starszego i biskupa Metzu, Arnulfa, jako duchowego doradcę – protoplastów Karolingów (pierwszy był dziadkiem Pepina z Heristalu ze strony matki, drugi ze strony ojca).

Wraz ze słabnięciem królewskiej władzy znaczenia nabierał urząd majordoma, który w Austrazji stał się realną władzą i dziedziczną godnością pierwszych Karolingów. Austrazja pozostawała oddzielnym królestwem frankijskim do 679 r., gdy po śmierci jej króla Dagoberta II, Teuderyk III, król Neustrii i Burgundii objął władzę także w Austrazji. Od 751 r. wraz z resztą ziem frankijskich Austrazja znalazła się pod rządami Karolingów i nigdy już nie stanowiła oddzielnego władztwa.

Przypisy

  1. T. Manteuffel, Historia powszechna. Średniowiecza, wyd. 10, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, s. 82. ​ISBN 83-01-08685-8
  2. N. Davies, Europa. Rozprawa historyka z historią, przekład E. Tabakowska, Wydawnictwo Znak, Kraków 2008, s. 319. ​ISBN 978-83-240-0004-3
  3. E.M. Vesper, Antyczne inspiracje niemieckich regulacji prawnych w zakresie kazirodztwa, „Miscellanea Historico-Iuridica“, 1, 2016, s. 19, przypis nr 72.
  4. R. McKitterick, Wstęp, [w:] Wczesne średniowiecze, red. R. McKitterick, przeł. Z. Dalewski, Świat Książki, Warszawa 2010, s. 32.
  5. M. Mączyńska, Wędrówki ludów. Historia niespokojnej epoki IV i V wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Kraków 1996, s. 187.
  6. Benedykt Zientara, Historia powszechna średniowiecza, Warszawa: Wydawnictwo Trio, 1994, s. 121, ISBN 83-85660-11-9, OCLC 750698519.
  7. T. Wolińska, Polityka, przyjaźnie i podarunki w świetle korespondencji papieża Grzegorza Wielkiego, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Studia Religiologica“, 2008, 41, s. 144.
  8. Z. Dalewski, Między Gnieznem a Poznaniem. O miejscach władzy w państwie pierwszych Piastów, „Kwartalnik Historyczny“, 98, 1991, nr 2, s. 24.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Frankish Empire 481 to 814-pl.svg
(c) GFDL, CC BY-SA 3.0
Mapa rozwoju Imperium Franków w latach 481-814