Autonomia Palestyńska
| |||||
Hymn: Biladi (Mój kraj) | |||||
![]() | |||||
Konstytucja | |||||
---|---|---|---|---|---|
Język urzędowy | |||||
Stolica | |||||
Ustrój polityczny | |||||
Głowa państwa | |||||
Szef rządu | |||||
Rada Legislacyjna | |||||
Liczba ludności (2005) • całkowita • gęstość zaludnienia • narody i grupy etniczne |
| ||||
Waluta | nowy szekel (ILS (NIS)) | ||||
Utworzenie | na mocy Porozumienia z Oslo | ||||
Religia dominująca | |||||
Strefa czasowa | UTC +2 – zima | ||||
Domena internetowa | |||||
Kod samochodowy | PS | ||||
Kod telefoniczny | +970 | ||||
Autonomia Palestyńska, właściwie: Palestyńskie Władze Narodowe (arab. السلطة الوطنية الفلسطينية, As-Sulta al-Watanijja al-Filastinijja; hebr. הרשות הפלסטינית, Haraszut HaFalastinit) – tymczasowa struktura administracyjna zarządzająca obszarem Strefy Gazy i Zachodniego Brzegu Jordanu.
Historyczną nazwą Palestyna określano obszar leżący między Morzem Śródziemnym na zachodzie, Pustynią Syryjską na wschodzie, górami Liban na północy oraz od południa wyżyną Negew. W roku 1950, dwa lata po powstaniu Izraela, Zachodni Brzeg anektowała Jordania, zaś administrację w Strefie Gazy przejął Egipt. W 1967 roku po wojnie sześciodniowej Zachodni Brzeg, Wschodnia Jerozolima oraz Strefa Gazy znalazły się pod kontrolą Izraela. W 1987 roku w strefie rozpoczęło się powstanie palestyńskie, zakończone w roku 1993. W 1994 roku na mocy porozumienia palestyńsko-izraelskiego powstały Palestyńskie Władze Narodowe; obejmowało ono Zachodni Brzeg oraz Strefę Gazy. Tereny te podzielono na 3 strefy:
- strefę A, obejmująca większe miasta Zachodniego Brzegu oraz Strefę Gazy
- strefę B, osiedla arabskie objęte militarną kontrolą Izraela
- strefę C, osiedla izraelskie pod całkowitą jego kontrolą oraz miejsca o znaczeniu strategicznym (np. Dolina Jordanu)
W 1996 roku prezydentem Autonomii Palestyńskiej został Jasir Arafat (zmarły w 2004 roku), w styczniu 2005 roku jego następcą został Mahmud Abbas. Zgodnie z konstytucją uchwaloną w roku 1994 na czele Autonomii Palestyńskiej stoi prezydent, wybierany w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję. Władzę ustawodawczą sprawuje jednoizbowy parlament (132 członków), wykonawczą zaś kierowany przez premiera rząd.
4 stycznia 2013 prezydent Mahmud Abbas na mocy dekretu przekształcił Autonomię Palestyńską w Państwo Palestyny[1].
Warunki naturalne
Powierzchnia Autonomii Palestyńskiej jest górzysta. Na północy leży Wyżyna Galilejska (wys. maks. 1208 m n.p.m.), w środkowej części leży Samaria, na południu zaś Judea wraz z Pustynią Judzką. Pas wyżyn rozciąga się na długości 50–60 km, skały głównie wapienne, do tego dolomity, margle i piaskowce, swój koniec ma w Dolinie Jordanu. Opady w północnej części w górach wynoszą 1000–1500 mm, na południu i wschodzie 30–100 mm. Występuje roślinność półpustynna, stepowa, makia śródziemnomorska, na północy rosną lasy dębowe.
Gospodarka i demografia
Wskutek kilkudziesięcioletniej wojny i okupacji Strefa Gazy i Zachodni Brzeg Jordanu są zrujnowane gospodarczo i uzależnione od Izraela i pomocy zagranicznej (kilka miliardów dolarów rocznie, otrzymane głównie od USA, UE, krajów arabskich oraz muzułmańskich). PKB na mieszkańca wynosi około 1000$ (w Strefie Gazy 600$ na mieszkańca[2]). W 2005 roku liczba ludności wynosiła 3,5 mln osób, w tym 90% Arabów, 10% Izraelczyków. Natomiast spis z 2010 r. nie wykazuje wyznawców judaizmu. Wśród arabskich mieszkańców Palestyny przyrost naturalny wynosi 33,3‰.
Religia
Struktura religijna kraju w 2010 roku według Pew Research Center[3][4]: islam – 97,6%, prawosławie – 1,2%, katolicyzm – 0,6% i protestantyzm – 0,6%.
Zobacz też
- Palestyna
- Palestyńczycy
- Organizacja Wyzwolenia Palestyny
- Izrael
- Ambasada Palestyny w Polsce
- konflikt izraelsko-palestyński
Przypisy
- ↑ Palestinian Authority officially changes name to ‘State of Palestine’. Ha-Arec, 2013-01-05. [dostęp 2013-01-05].
- ↑ Ranking – PKB na mieszkańca – 2003 rok (dane 2004).
- ↑ Religious Composition by Country, in Percentages. The Pew Research Center. [dostęp 2014-08-01].
- ↑ Christian Population as Percentages of Total Population by Country. The Pew Research Center. [dostęp 2014-08-01].
Bibliografia
- Wielki Encyklopedyczny Atlas Świata. Red. prowadzący Bartłomiej Kaczorowski; projekt graficzny Joanna Gwis; red. kartogr. Cartographic House; oprac. red.: Bartosz Działoszyński, Iwona Svenson, Małgorzata Uba; wybór i oprac. il.: Beata Chromik, Magdalena Dzwonkowska; red. map Jan Rutkowski. T. 10: Azja Południowo-Zachodnia. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 22–25. ISBN 978-83-01-14925-3.
Media użyte na tej stronie
(c) Aotearoa z polskiej Wikipedii, CC-BY-SA-3.0
Mapa Palestyny. Autor: Aotearoa
Autor: TUBS
![Email Silk.svg](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5f/Email_Silk.svg/15px-Email_Silk.svg.png)
![Gallery](https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/59/Gnome-emblem-photos.svg/20px-Gnome-emblem-photos.svg.png)
Location of zones A&B in Palestine
Autor: Jeff Dahl, Licencja: CC BY-SA 4.0
Emblem of the League of Arab States
Coat of arms of the Palestinian National Authority -- standard pan-Arab "Eagle of Saladin" with shield of the flag, and holding a scroll with the words as-sulta al-filastiniyya السلطة الفلسطينية.