Autoportret (dedykowany Paulowi Gauguinowi)
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania | 1888 |
| Medium | |
| Wymiary | 62,0 × 52,0 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Autoportret (dedykowany Paulowi Gauguinowi), hol. Zelfportret, ang. Self-Portrait (Dedicated to Paul Gauguin)[1] – obraz olejny (nr kat.: F 476, JH 1581) namalowany przez Vincenta van Gogha we wrześniu 1888 podczas jego pobytu w Arles. Obraz, będący częścią kolekcji Maurice’a Wertheima, znajduje się w zbiorach Fogg Museum w Cambridge (USA).
Historia i opis
Na początku 1888 Vincent van Gogh i Paul Gauguin w poszukiwaniu nowej drogi rozwoju i inspiracji artystycznej opuścili Paryż. Gauguin wyjechał do Bretanii, której surowy pejzaż i wiejskie życie odpowiadały jego pragnieniu życia prostszego i bardziej „prymitywnego”. Van Gogh natomiast wyjechał na południe Francji do Arles w poszukiwaniu słońca i kontynuowania swych doświadczeń z kolorem. Nosił się też z zamiarem stworzenia w Arles kolonii artystów. Wynajął w tym celu dom, który nazwał „Żółtym Domem” i zaprosił Gauguina. W miesiącach poprzedzających jego przybycie namalował szereg obrazów przeznaczonych do dekoracji pokoju przyjaciela. W październiku obaj wymienili się autoportretami, które ujawniły, jak postrzegali siebie nawzajem i chcieli być postrzegani przez innych. Surowy autoportret van Gogha, na którym artysta przedstawił siebie z krótko ostrzyżoną głową i brodą[a] nawiązuje do jego wiary w monastyczny styl życia i odnosi się zarazem do roli ucznia, w jakiej van Gogh postrzegał samego siebie w stosunku do Gauguina. Kontrastujące barwy niebieska i żółta nawiązują do kolorystyki obrazu Żółty Dom, a także do serii Słoneczniki[2]. Van Gogh opisał w swój autoportret w liście do Gauguina z początku października, jeszcze przed jego przyjazdem do Arles:
- Mam mój autoportret, cały w kolorze popielatym. Kolor popielaty, który powstał w wyniku wymieszania Veronese z minią pomarańczową, na bladym tle jednolitego Veronese, do ubioru czerwono-brązowego, ale przesadzając też z moją osobowością poszukiwałem raczej charakteru bonza, prostego czciciela odwiecznego Buddy. Sprawiło mi to trochę kłopotu, ale będę musiał namalować go jeszcze raz, jeśli chcę to wyrazić. Będę jeszcze musiał wyleczyć się z konwencjonalnego otępienia naszego tak zwanego cywilizowanego państwa, aby mieć lepszy model dla lepszego obrazu[3].
Autoportret Gauguina podarowany van Goghowi
Gauguin swój autoportret, w którego prawym górnym rogu umieścił portret Émile’a Bernarda, opatrzył w prawym dolnym rogu adnotacją: „Les Miserables”/à l’ami Vincent / P. Gauguin 88 („Nędznicy”/przyjacielowi Vincentowi/P. Gauguin 88). Nędznicy to tytuł powieści Victora Hugo; nawiązując do niej Gauguin chciał zasugerować temat artysty odrzuconego przez społeczeństwo[4].
Uwagi
- ↑ Artysta ostrzygł krótko włosy i przystrzygł brodę w czerwcu 1888 przed nastaniem upalnego lata, D.M. Field: Van Gogh. Chartwell Books, Inc., 2006, s. 272. ISBN 0-7858-2011-6. (ang.)
Przypisy
- ↑ David Brooks (The Vincent Van Gogh Gallery): The Paintings: Self-Portrait (Dedicated to Paul Gauguin) (ang.). [dostęp 2012-02-17].
- ↑ The Art Institute of Chicago: Van Gogh and Gauguin: The Studio of the South (ang.). [dostęp 2012-02-17].
- ↑ Van Gogh Museum, Amsterdam: 695: To Paul Gauguin. Arles, Wednesday, 3 October 1888. (fr.). [dostęp 2012-02-17]. Cytat: J’ai un portrait de moi tout cendré, la couleur cendrée qui résulte du mélange du véronèse avec la mine orange, sur fond véronèse pâle tout uni, à vêtement brun rouge, mais exagérant moi aussi ma personalité j’avais cherché plutôt le caractère d’un bonze, simple adorateur du Bouddha éternel. Il m’a couté assez de mal mais il faudra que je le refasse entièrement si je veux réussir à exprimer la chose. Il me faudra même encore me guérir davantage de l’abrutissement conventionnel de notre ainsi nommé etat civilisé afin d’avoir un meilleur modele pour un meilleur tableau.
- ↑ D.M. Field: Van Gogh. Chartwell Books, Inc., 2006, s. 278. ISBN 0-7858-2011-6. (ang.)
Linki zewnętrzne
- Obraz na stronie Fogg Museum (ang.)
Media użyte na tej stronie
Self-portrait (in the role of 'Les Misérables' protagonist Jean Valjean) with Émile Bernard portrait in the background, for Vincent van Gogh.