Autoportret z okaleczonym uchem

Autoportret z okaleczonym uchem
Ilustracja
Autor

Vincent van Gogh (?)

Data powstania

1889

Medium

Olej na płótnie

Wymiary

51,0 × 45,0 cm

Miejsce przechowywania
Miejscowość

Oslo

Lokalizacja

Narodowe Muzeum Sztuki, Architektury i Projektowania

Autoportret z okaleczonym uchem
Porównanie dwóch autoportretów – na pierwszym z nich widoczne jest zabandażowane lewe ucho (autoportrety malowano z odbicia twarzy w lustrze), na drugim zaś prawe, okaleczone

Autoportret z okaleczonym uchem (fr. Autoportrait à l’oreille mutilé) – obraz olejny przypisywany Vincentowi van Goghowi, namalowany we wrześniu 1889 podczas jego pobytu w miejscowości Saint-Rémy. Obraz znajduje się w zbiorach Galerii Narodowej w Oslo będącej częścią Narodowego Muzeum Sztuki, Architektury i Projektowania.

Numer katalogowy: F 528, JH 1780 (usunięte).

Historia i opis

Autoportret z okaleczonym uchem należy do tych dzieł Vincenta van Gogha, które wywołują wątpliwości co do swej autentyczności. Słowo „oreille mutilé” („okaleczone ucho”) mogło zostać dodane później w nawiązaniu do pamiętnego wydarzenia w Arles z 23 grudnia 1888. Dwa autoportrety przedstawiające artystę z zabandażowanym uchem (F 527 i F 529) były dobrze znane już przed rokiem 1900. Obraz Autoportret z okaleczonym uchem ukazuje Van Gogha z uszkodzonym uchem, ale jest to niewłaściwe ucho, prawe zamiast lewego, co mogłoby być argumentem przeciwko autentyczności malowidła. Ucho na obrazie jest nieukończone, a nie obcięte, a samo dzieło mogło powstać wcześniej, przed 23 grudnia.

W czerwcu 1896 obraz był z całą pewnością w posiadaniu Ambroise’a Vollarda. Przedtem najprawdopodobniej należał do Josepha Ginoux, który sprzedał go Vollardowi w lutym 1896. W latach 1904–1907 obraz należał w dalszym ciągu do Vollarda, natomiast w listopadzie 1909 jego posiadaczem był Eugène Blot, który w lipcu 1910 sprzedał go Galerii Narodowej w Oslo[1].

Dopiero w latach 70. XX wieku pojawiły się wątpliwości co do autentyczności dzieła. Jesienią 2002 Johannes Rød opublikował dla Uniwersytetu w Oslo swoją rozprawę na temat obrazu. Galeria Narodowa w Oslo została skrytykowana za wstrzymywanie się z informacją, iż obraz był prawdopodobnie falsyfikatem[2].

Wątpliwości budzi słabe wykonanie i ekspresja twarzy. Obraz jest nadal eksponowany jako dzieło Vincenta van Gogha, choć zdaniem seniora kuratora Galerii Narodowej w Oslo, Ernsta Haverkampa, potrzebne są dalsze badania w celu udzielenia definitywnej odpowiedzi[3].

Autoportret ten jest najbardziej zniekształcony, okrutny i bezlitosny spośród tych namalowanych w Saint-Rémy. Obraz jest pozbawiony jasnych kolorów i światła. Twarz artysty jest pobrużdżona, a wzrok posępny[4].

Przypisy

  1. Marit Ingeborg Lange. The provenance of Vincent van Gogh's 'Self-portrait' in Oslo. „The Burlington Magazine”. 116, luty 2006. London: The Burlington Magazine Publications Ltd. ISSN 0007-6287. (ang.). 
  2. The Burlington magazine: February 2006: Dutch, Flemish and German art (Number 1235 – Volume 148). [dostęp 2012-02-04]. (ang.).
  3. Vincent van Gogh Gallery: THE ART NEWSPAPER: Downgraded or Questionable. [dostęp 2012-02-04]. (ang.).
  4. Ingo F. Walther, Rainer Metzger, Michael Hulse (tłum.): Van Gogh: The Complete Paintings. Vol. I & II. Köln: Taschen, 2010, s. 537–538. ISBN 978-3-8365-2299-1. (ang.).

Media użyte na tej stronie