Awenturyn
(c) Doobuzz, CC-BY-SA-3.0 | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Inne nazwy | awanturyn, kwarc awenturynowy |
---|---|
Skład chemiczny | SiO2 |
Twardość w skali Mohsa | 7 |
Przełam | muszlowy |
Układ krystalograficzny | trygonalny |
Gęstość minerału | 2,65 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa | zielona lub czerwona |
Rysa | biała lub szarawa |
Połysk | szklisty, na przełamie tłusty |
Awenturyn, awanturyn[1], kwarc awenturynowy – minerał z gromady krzemianów; odmiana kwarcu. Jest minerałem rzadkim.
Właściwości
Nigdy nie występuje w formie dobrze wykształconych kryształów. Zawsze przybiera postać ziarnistych mas z bezbarwnego kwarcu, z nieregularnie rozmieszczonymi łuseczkami miki chromowej (fuchsytu). Refleksy światła odbijającego się od miki nadają mu typowy zielony odcień. Wykazuje efekt migotliwości zwany awenturyzacją. Czasami awenturyn zawiera wtrącenia brązowej, srebrzystej lub białej miki oraz czerwonego hematytu lub niebieskiego dumortierytu.
Występowanie
Awenturyn nie jest właściwie minerałem, lecz raczej agregatem zbudowanym z ziaren kwarcu i łusek miki.
Największe złoża: Indie, Egipt, Rosja – na Uralu (w łupkach mikowych), na Syberii, w Górach Ałtaj, Brazylia, Chile, Hiszpania, Austria.
W Polsce – znajdowany sporadycznie w aluwiach Kaczawy i w Górach Izerskich.
Zastosowanie
- kamień szlachetny i ozdobny – kwarcowa odmiana krzemionki.
- Wyrabia się z niego koraliki do naszyjników. Kamienie umieszcza się w broszkach, kolczykach, czasami szlifuje w kaboszony, płytki.
- dawniej wykonywano z niego naczynia,
- służy jako surowiec rzeźbiarski
- Obecnie duże ilości awenturynu wytwarza się sztucznie – przez dodanie do szkła łusek miedzi. Imitacja tego kamienia pojawiła się w weneckiej hucie szkła wcześniej, zanim awenturyn został odkryty. Przez przypadek (per aventura) drobniutkie opiłki miedzi dostały się do stopionej masy szklanej i spowodowały efekt wyjątkowej błyskotliwości szkła. Wyrób szklany nazwano awenturynem, a gdy odkryto minerał nazwano go tak samo.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ awenturyn, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2019-01-12] .
Bibliografia
- Aventurine (ang.). mindat.org. [dostęp 2012-05-24].