Azja Wschodnia
Azja Wschodnia .svg)
| Powierzchnia | 11 839 074 km²[1] |
|---|---|
| Liczba ludności | 1 575 784 500[2] |
| Gęstość zaludnienia | 133 osób na km² |
| Kraje i terytoria |  Chińska Republika Ludowa Hongkong Japonia Makau Mongolia KRLD Korea Południowa Tajwan / Chińskie Tajpej  |
| Języki i rodziny języków | chiński, japoński, koreański i wiele innych |
| Nominalny PKB (2010) | 12,836 bilionów USD |
| PKB per capita (2010) | 8155 USD |
| Strefy czasowe | Od UTC +7:00 (zachodnia Mongolia) do UTC +9:00 (Japonia i Półwysep Koreański) |
| Stolice | Pekin Pjongjang Seul Tajpej Tokio Ułan Bator |
| Inne większe miasta | Pusan Kanton Hongkong Gaoxiong Makau Osaka Szanghaj Jokohama |
| |||||||||||||
 | |||||||||||||
| Nazwa chińska | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||||||
| Nazwa japońska | |||||||||||||
| |||||||||||||
| Nazwa koreańska | |||||||||||||
| |||||||||||||
Azja Wschodnia – region Azji, którego obszar i granice można określić w ujęciu geograficznym[3] lub kulturowym[4]. W ujęciu geograficznym i geo-politycznym obejmuje obszar o powierzchni około 12 000 000 km², czyli około 28 procent kontynentu Azji, obszar o około 15 procent większy niż obszar Europy.
Ponad 1,5 mld ludzi, około 38% ludności Azji czyli blisko 23% wszystkich ludzi na świecie żyje w regionie geograficznym Azji Wschodniej[5]. To ponad dwa razy więcej niż wynosi ludność Europy. Region jest jednym z największych na świecie obszarów gęsto zaludnionych, średnia gęstość zaludnienia wynosi 133 mieszkańców na kilometr kwadratowy i jest około trzy razy wyższa od średniej światowej, która wynosi 45 osób/km2, mimo tego że Mongolia ma najniższą gęstość zaludnienia spośród wszystkich niepodległych państw[6]. Według podziału na regiony świata stosowanego przez ONZ pod względem zaludnienia zajmuje ona drugie miejsce, ustępując tylko Azji Południowej.
W historii regionu wyraźnie daje się zauważyć, że wiele społeczeństw Azji Wschodniej było częścią chińskiego kręgu kulturowego, w którym słownictwo oraz pisownia często pochodziły od klasycznego języka chińskiego i chińskiego pisma. Czasami używane jest też określenie Azja Północno-Wschodnia – w odniesieniu do obszaru obejmującego Japonię, Koreę Północną i Koreę Południową[7].
Główne religie to buddyzm (głównie mahajana), konfucjanizm i neokonfucjanizm, taoizm, chińskie religie ludowe w Chinach, shintō w Japonii, szamanizm w Korei, Mongolii i inne rdzenne kulty ludności północnej części Azji Wschodniej[8][9], a ostatnio także chrześcijaństwo[10] w Korei Południowej. Kalendarz chiński jest źródłem, od którego pochodzi wiele innych wschodnioazjatyckich kalendarzy.
Dane geograficzne
Ludność
| Państwo lub terytorium | Powierzchnia w km² | Liczba ludności | Gęstość zaludnienia osoby/km² | HDI (2010) | Stolica |
|---|---|---|---|---|---|
| Chińska Republika Ludowa | 9 671 018 | 1 342 612 968 | 138 | 0,663 | Pekin |
| Hongkong | 1104 | 7 055 071 | 6390 | 0,862 | – |
| Japonia | 377 944 | 127 470 000 | 337 | 0,884 | Tokio |
| Makau | 29 | 541 200 | 18 662 | brak danych | – |
| Mongolia | 1 564 116 | 2 736 800 | 2 | 0,622 | Ułan Bator |
| Korea Północna | 120 540 | 23 906 000 | 198 | brak danych | Pjongjang |
| Korea Południowa | 100 140 | 50 062 000 | 500 | 0,877 | Seul |
| Republika Chińska na Tajwanie | 36 191 | 23 119 772 | 639 | 0,943 | Tajpej |
Gospodarka
| Państwo lub terytorium | Produkt krajowy brutto (PKB) – nominalny w milionach USD (2010) | PKB per capita w USD (2010) | PKB realny w milionach USD (2010) | PKB realny per capita w USD (2010) |
|---|---|---|---|---|
| Chińska Republika Ludowa | 5 745 133 | 4283 | 10 084 369 | 7518 |
| Hongkong | 226 485 | 31 799 | 322 486 | 45 277 |
| Japonia | 5 390 897 | 42 325 | 4 308 627 | 33 828 |
| Makau | 26 184 | 47 607 | 23 582 | 42 876 |
| Mongolia | 5807 | 2111 | 10 256 | 3727 |
| Korea Północna | 27 820 | 1159 | 40 000 | 1800 |
| Korea Południowa | 986 256 | 20 165 | 1 457 063 | 29 791 |
| Republika Chińska na Tajwanie | 426 984 | 18 303 | 810 487 | 34 743 |
Zobacz też
- Igrzyska Azji Wschodniej
- języki wschodnioazjatyckie
- azjatyckie tygrysy – popularna nazwa szybko rozwijających się wschodnioazjatyckich państw
Przypisy
- ↑ Powierzchnia obliczona jako suma powierzchni krajów wchodzących w skład Azji Wschodniej.
- ↑ Liczba ludności obliczona jako suma liczby ludności poszczególnych krajów wchodzących w skład Azji Wschodniej.
- ↑ East Asia. W: encarta [on-line]. Microsoft. [dostęp 2008-01-12]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-10-31)]. Cytat: East Asia – the countries, territories, and regions of China, Hong Kong, Japan, North Korea, South Korea, Macau, and Taiwan.
- ↑ "East Asian cultural sphere".: "The East Asian cultural sphere evolves when Japan, Korea, and what is today Vietnam all share adapted elements of Chinese civilization of this period (that of the Tang dynasty), in particular Buddhism, Confucian social and political values, and literary Chinese and its writing system." (ang.) [dostęp 2011-01-22]
- ↑ GeoHive – Population of continents, regions and countries (ang.).
- ↑ Zobacz: Lista państw świata według gęstości zaludnienia
- ↑ "Northeast Asia (ang.). Council on Foreign Relations. [dostęp 2011-01-22].
- ↑ Chongho Kim, "Korean Shamanism", 2003 Ashgate Publishing
- ↑ Andreas Anangguru Yewangoe, "Theologia crucis in Asia", 1987 Rodopi
- ↑ Background Note: South Korea. W: State [on-line]. U.S. Department of State. [dostęp 2011-01-22].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Chinese Taipei Olympic Flag. According to the official website of Chinese Taipei Olympic Committee, Blue Sky(circle) & White Sun(triangles) above the Olympic rings is neither the National Emblem of the Republic of China, nor the Party Emblem of Kuomintang (KMT), but a design in between, where the triangles do not extend to the edge of the blue circle, as registered at International Olympic Committee in 1981 and digitally rendered in 2013. Besides, the blue outline of the five-petaled plum blossom is broader than the red one. Moreover, the CMYK code of the blue one and the Blue Sky & White Sun is "C100-M100-Y0-K0", and different from the Olympic rings (C100-M25-Y0-K0). Note that it's the only version recognized by IOC.
Map:Asia , subregion as delineated by United Nations geographic classification scheme, except *:
- Russia in Eastern Europe
- territories geographically, wholly or partially, in Eastern Europe
- territories geographically, wholly or partially, in Eastern Europe, Southern Europe, and Northern Africa
- Russia in Eropah Timur
- wilayah secara geografi, keseluruhan atau sebahagian, di Eastern Europe
- wilayah secara geografi, keseluruhan atau sebahagian, di Eastern Europe, Southern Europe, and Northern Africa
- Russische Teile Osteuropas
- Gebiete, die ganz oder teilweise in Osteuropa liegen
- Gebiete, die ganz oder teilweise in Osteuropa, Südeuropa oder Nordafrika liegen
- Gebiete, die ganz oder teilweise in Melanesien liegen
Autor: Koyos + Ssolbergj + Serg!o, Licencja: GFDL
Geographical depiction of East Asia, in an orthographic projection.
Autor: Marek Kubica, Licencja: CC BY-SA 2.0
Taipei, Taiwan Night-view Landscape and Skyline from Elephant Mountain
