Błękitny anioł
Gatunek | dramat |
---|---|
Data premiery | 1 kwietnia 1930 |
Kraj produkcji | Rzesza Niemiecka |
Język | niemiecki/angielski |
Czas trwania | 124 min |
Reżyseria | Josef von Sternberg |
Scenariusz | Heinrich Mann |
Główne role | Marlene Dietrich Emil Jannings Kurt Gerron Hans Albers |
Muzyka | Friedrich Hollaender |
Montaż | Walter Klee, Sam Winston |
Dystrybucja | UFA/Paramount |
Błękitny anioł (Der blaue Engel) – niemiecki film z 1930 roku w reżyserii Josefa von Sternberga.
O filmie
Błękitny anioł (znany też jako Niebieski motyl) został nakręcony na przełomie 1929 i 1930 roku. Był pierwszym z sześciu wspólnych filmów Marleny Dietrich i von Sternberga. Aktorkę obsadzono w nim, gdy reżyser obejrzał jej rolę w sztuce Zwei Krawatten[1]. W produkcji powstały dwie wersje filmu: niemiecka i angielska. Obraz uznaje się za pierwszy duży film dźwiękowy wyprodukowany w Niemczech. Była to również pierwsza znacząca rola Marleny Dietrich.
Początkowo spodziewano się, że gwiazdą filmu będzie Emil Jannings (wówczas aktor z wieloma cenionymi rolami), jednakże całkowicie przyćmiła go kreacja Dietrich[2]. Ujawniało się to już w trakcie produkcji filmu, co miało znacznie frustrować zasłużonego artystę. Podczas kręcenia sceny, w której bohater dusi Lolę, aktor podobno istotnie posunął się do przesadnej przemocy[3]. Niemiecka premiera filmu odbyła się 1 kwietnia 1930, natomiast w USA film zadebiutował 5 grudnia tego samego roku[4]. Błękitny anioł okazał się wielkim sukcesem i został ogłoszony sensacją.
Film uznawany jest za jeden z najważniejszych i najbardziej kultowych w dziejach kina. Trzy wykonywane w nim piosenki napisane przez Friedricha Hollaendera, a wykonane przez Marlenę Dietrich, stały się szlagierami – zwłaszcza „Ich bin von Kopf bis Fuß auf Liebe eingestellt” (pol. „Ja tylko kochać chcę, i więcej nic...”), sztandarowy przebój artystki. Wizerunek i poza Dietrich wykonującej ten utwór w filmie zyskały miano ikonicznego[5]. Dzięki tej roli aktorka wkrótce stała się w Niemczech jedną z najpopularniejszych gwiazd ekranu. Jeszcze w dniu niemieckiej premiery Błękitnego anioła Dietrich udała się jednak do Stanów Zjednoczonych, by rozpocząć tam nowy etap swej kariery.
Fabuła
Scenariusz filmu oparto na motywach powieści Profesor Unrat Henryka Manna z 1905 r. Przedstawia on tragiczną historię nauczyciela gimnazjum (Emil Jannings), który doprowadza się do upadku w wyniku fascynacji tanią piosenkarką kabaretową o pseudonimie Lola Lola (Marlena Dietrich).
Profesor Rath surowo traktuje swych uczniów pozostających pod urokiem frywolnej Loli, występującej w miejscowym kabarecie „Błękitny Anioł”. Pewnego wieczoru udaje się tam w zamiarze zaskoczenia ich dla przykładnego ukarania. Przypadek jednak sprawia, że poznaje Lolę osobiście i natychmiast również ulega jej urokowi, a następnie, odsuwając innych adoratorów, nawiązuje z nią romans. Stając się przedmiotem drwin własnych uczniów i obiektem krytyki miejscowych obywateli, zrywa z dotychczasowym przykładnym życiem i rezygnuje nawet z posady szanowanego nauczyciela. Wkrótce poślubia frywolną piosenkarkę i na dobre przystaje do wędrownej trupy sztukmistrza Kieperta. Kiedy kończą się jego oszczędności, zmuszony jest w niej pracować jako żałosny klaun, budzący politowanie i kpiny.
Po kilku latach, kiedy niedobrany związek traci wszelką atrakcyjność, a w Loli narasta lekceważenie i niechęć do męża, przypadkowo pojawia się przy niej przystojny Hans Mazeppa. Dla piosenkarki, znudzonej śmiesznym i podstarzałym mężem, jest to obiecująca znajomość. Nawiązuje kolejny romans, lecz gdy Rath podczas występów zaskakuje ją w objęciach siłacza, wpada w szał i próbuje ją zabić, wywołując w teatrzyku skandal. Ostatecznie powstrzymany przez innych, zostaje poniżająco spętany w kaftan bezpieczeństwa.
Wkrótce uwolniony, udaje się do swej dawnej szkoły i w klasie, w której kiedyś pracował, wczepiony w katedrę, umiera tam w poniżeniu i samotności.
Obsada
- Emil Jannings – gimnazjalny profesor Immanuel Rath
- Marlene Dietrich – Lola Lola
- Kurt Gerron – dyrektor trupy i sztukmistrz Kiepert
- Rosa Valetti – Guste, jego żona
- Hans Albers – Hans Mazeppa, siłacz
- Reinhold Bernt – klaun
- Eduard von Winterstein – dyrektor gimnazjum
- Hans Roth – woźny
- Rolf Müller – uczeń Angst
- Roland Varno – uczeń Lohmann
- Carl Balhaus – uczeń Ertzum
- Robert Klein-Lörk – uczeń Goldstaub
- Charles Puffy – właściciel kabaretu
- Wilhelm Diegelmann – kapitan Korath
- Gerhard Bienert – wachmistrz policji
- Ilse Fürstenberg – gospodyni Ratha
Oceny
Źródło | Ocena |
---|---|
AllMovie | [6] |
Eye for Film | [7] |
VideoVista | [8] |
Wirtualna Polska | [9] |
Stopklatka.pl | pozytywna[10] |
Kinoskop.pl | pozytywna[5] |
Kamera.co.uk | pozytywna[11] |
Zobacz też
- „Falling in Love Again (Can't Help It)” – szerzej o ang. wersji utworu wykonywanego w filmie przez Marlenę Dietrich
Przypisy
- ↑ Der Blaue Engel (Filmtipp) (niem.). www.dieterwunderlich.de. [dostęp 2011-01-09].
- ↑ Roger Ebert: Film – WP.PL (pol.). film.wp.pl. [dostęp 2011-01-09].
- ↑ Boska Marlena (pol.). kobiety-kobietom.com. [dostęp 2011-01-11].
- ↑ The Blue Angel (1930) – Release dates (ang.). www.imdb.com. [dostęp 2011-01-10].
- ↑ a b Karolina Zielonka-Sierant: Błękitny anioł – Recenzja filmu (pol.). www.kinoskop.pl. [dostęp 2011-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-12)].
- ↑ Richard Gilliam: The Blue Angel > Review (ang.). www.allmovie.com. [dostęp 2011-01-09].
- ↑ Angus Wolfe Murray: The Blue Angel Movie Review (1930) (ang.). www.eyeforfilm.co.uk. [dostęp 2011-01-10].
- ↑ Peter Schilling: blue angel – review at videovista.net (ang.). www.videovista.net. [dostęp 2011-01-10].
- ↑ Błękitny Anioł (1930) – Szczegóły (pol.). film.wp.pl. [dostęp 2011-01-09].
- ↑ Błażej Hrapkowicz: Błękitny anioł/Der Blaue Engel (1930) – Recenzja (pol.). www.stopklatka.pl. [dostęp 2011-01-09].
- ↑ Adrian Gargett: film review – The Blue Angel directed by Josef von Sternberg – reviewed by Adrian Gargett (ang.). www.kamera.co.uk. [dostęp 2011-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-27)].
Linki zewnętrzne
- Błękitny anioł w bazie IMDb (ang.)
- Błękitny anioł w bazie Filmweb
Media użyte na tej stronie
Autor: User:Estoy Aquí, Behnam N, Licencja: CC BY 2.5
5/5 stars used for ratings on en.wikipedia
Den blaa Engel (The Blue Angel) (film) Danish poster
Marlene Dietrich, Emil Jannings
UFA/Paramount Pictures