Bądź pozdrowion, krzyżu święty
Bądź pozdrowion, krzyżu święty – incipit średniowiecznej pieśni religijnej nieznanego autorstwa. Tekst stanowi obszerną polską parafrazę łacińskiego hymnu Wenancjusza Fortunata (biskup Poitiers, później święty Kościoła katolickiego). Hymn ten, o incipicie Vexilla regis prodeunt, zamieszczano w brewiarzu z przeznaczeniem na Niedzielę Palmową[1].
Polska pieśń miała kilkanaście różnych odmian redakcyjnych, różniących się np. formą literacką – w niektórych występuje proza rymowana, w innych zastosowano układ wierszowany[2]. Najstarsza znana wersja pochodzi z drugiej połowy XV w. (rękopis przechowywany jest w Bibliotece Narodowej, sygn. Rps 3039 I, karty 52v–54v)[3][4]. Inne wydanie, również pochodzące z drugiej połowy XV w., to śpiewnik bernardyński z Kobylina (przechowywany w Bibliotece Raczyńskich w Poznaniu)[2]. W tej odmianie pieśń ma układ wierszowany, składa się z 44 wersów podzielonych na strofy po 4 wersy każda.
Inne tytuły, pochodzące z incipitów różnych wariantów tekstu[3]:
- O Krzyżu najświętszy, bądź pozdrowion,
- O święty krzyżu, bądź pozdrowion,
- Bądź pozdrowion Krzyżu Pana Wszechmocnego,
- Bądź pozdrowion, Krzyżu Pana Wszechmocnego,
- Bądź pozdrowion, Krzyżu Pana Wszechmocnego (trzy różne odmiany),
- O krzyżu święty, bądź pozdrowion.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Mirosław Korolko: Średniowieczna pieśń religijna polska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980, s. 16-17. ISBN 83-04-00737-1.
- ↑ a b Mirosław Korolko: Średniowieczna pieśń religijna polska. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1980, s. 17. ISBN 83-04-00737-1.
- ↑ a b Teresa Michałowska: Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 364-365. ISBN 83-01-13842-4.
- ↑ Miscellanea.. Polona. [dostęp 2021-02-15].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Tytuł: Miscellanea.
Adres wydawniczy: [S.l., ca 1501-ca 1530]
Gatunek: rękopisy łacińskie; rękopisy polskie
Forma i typ: rękopisy
Opis fizyczny: 69 k. ; 15,5x10 cm
Karty 66-69 niezapisane. Karty 36-37 luźne. Opr.: pap.; 18 w.