Bąków (powiat kluczborski)

Artykuł

50.962402°N 18.312511°E

- błąd

0 m

WD

50°57'40.82"N, 18°18'41.65"E

- błąd

0 m

Odległość

143 m

Bąków
wieś
Ilustracja
Pałac w Bąkowie
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

kluczborski

Gmina

Kluczbork

Sołectwo

Bąków

Liczba ludności 

1400

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

46-233[1]

Tablice rejestracyjne

OKL

SIMC

0496231

Położenie na mapie gminy Kluczbork
Mapa konturowa gminy Kluczbork, po prawej znajduje się punkt z opisem „Bąków”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Bąków”
Położenie na mapie powiatu kluczborskiego
Mapa konturowa powiatu kluczborskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Bąków”
Ziemia50°57′44,647″N 18°18′45,040″E/50,962402 18,312511
Kościół pw. Wniebowzięcia NMP
Herb rodziny Bethusy Huc na pałacu

Bąków (niem. Bankau[2]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie kluczborskim, w gminie Kluczbork. Wieś leży nad rzeką Stobrawą.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa opolskiego.

Rys historyczny i stan obecny

Pierwsza zachowana informacja źródłowa o Bąkowie pochodzi już z 1258 r. W średniowieczu właścicielami wioski była znana rodzina von Frankenberg. W pierwszej połowie XVI w. dobra należały do rodziny von Stertz. W czasach późniejszych właścicielami majątku były między innymi rodziny von Seydlitz i von Salisch. W 1792 r. inkolta śląski uzyskał hrabia Ernest Filip Elżbieta von Bethusy-Huc z Saksonii, małżonek Anny Eleonory Amalii (1763-1836), córki Fryderyka Wilhelma von Posadowski, która wniosła mu w posagu Bąków. Następnie hrabia Ernest zakupił od Franciszka von Gaschin kolejne majątki w powiecie oleskim i kluczborskim (miasto Olesno, wioski: Wojciechów, Maciejów, Paruszowice i Dobiercice). W 1799 r. uczynił z Bąkowa główną rezydencję swej rodziny. W rękach jego potomków majątek pozostał do 1943 r. Jeden z przedstawicieli rodu, Eugeniusz hrabia von Bethusy-Huc (1842-1926) w 1869 r. w Oleśnie ożenił się z Valeską von Reiswitz z Wędryni, znaną pisarką śląską. Jego krewniak hrabia Edward Jerzy, został w 1880 r. landratem powiatu kluczborskiego i przyczynił się do powstania linii kolejowej z Kluczborka do Tarnowskich Gór. W 1902 r. Henryk von Bethusy-Huc z Bąkowa poślubił Astrid von Moltke, córkę adiutanta cesarza Helmuta Jana Ludwika ze znanego rodu niemieckich wojskowych[3].

Obecna nazwa została administracyjnie zatwierdzona 12 listopada 1946[4]. 17 października 1984 roku doszło tu do katastrofy kolejowej, w wyniku której zginęły 4 osoby, a 60 zostało rannych.

We wsi znajduje się jedna szkoła, przedszkole, OSP Bąków, stacja kolejowa, dom kultury.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są:

  • kościół par. pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, drewniany, wybudowany na przełomie XIV/XV wieku, XVIII w. Ołtarz tego kościoła jest najstarszy na całym Śląsku. Jest jedynym prereformacyjnym kościołem na terenie gminy Kluczbork, na której znajduje się obecnie 16 drewnianych kościołów. Jest jednym z głównych zabytków Bąkowa
  • plebania, z 1845 r.
  • mogiła braci Augusta i Emila Bassy, na cmentarzu katolickim
  • zespół pałacowy, z poł. XIX w.:
    • Pałac w Bąkowie, neoklasycystyczny wzniesiony około 1855 r. nawiązujący do architektury tzw. willi włoskiej i projektów Carla F. Schinkla. Przebudowany w czasach późniejszych z zatarciem części cech stylowych. Wzniesiony z cegły, potynkowany. Składa się z korpusu i dwóch węższych skrzydeł. Skrzydła i korpus zbudowane na planie prostokątów, dwukondygnacjowe, nad częścią centralną dach naczółkowy z powiekami, nad skrzydłami bocznymi dachy siodłowe z nowszymi lukarnami. Fasada (elewacja północna) dwudziestotrzyosiowa, korpus dziewięcioosiowy, z centralnym pozornym ryzalitem, zwieńczonym trójkątnym frontonem i poprzedzonym portykiem filarowym podtrzymującym taras. We frontonie herb Ernesta Filipa von Bethusy-Huc[5]. W elewacji ogrodowej, w części środkowej, trójboczny ryzalit i taras. Na osiach skrzydeł bocznych wejścia, ponad nimi spłaszczone trójkątne przyczółki. Elewacje korpusu ozdobione boniowaniem, oknami w prostokątnych obramieniach oraz wydatnymi gzymsami. Reszta budynku ze znacznie uproszczonymi elewacjami[3]. Po drugiej wojnie światowej majątek upaństwowiono, a pałac przekształcono w wielorodzinny budynek mieszkalny. Zabytek obecnie w dalszym ciągu pełni tę funkcję, dlatego można go zwiedzać tylko z zewnątrz. Dawną rezydencję otacza zaniedbany park krajobrazowy, w pobliżu zachowane zabudowania folwarczne.
    • park[6].

Sport

W 1947 we wsi został założony klub piłkarski LZS Bąków[7].

Przypisy

  1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 16 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Kreuzburg, www.verwaltungsgeschichte.de:80 [dostęp 2018-07-15] [zarchiwizowane z adresu 2017-11-14].
  3. a b Neoklasycystyczny pałac w Bąkowie. [dostęp 2016-03-03].
  4. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  5. Bąków
  6. Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. [dostęp 2012-12-04].
  7. LZS Bąków na portalu opolskaliga.pl. [dostęp 2016-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (6 marca 2016)].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Opole Voivodeship location map.svg
Autor: Tymek1988, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Opole Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.2778 N
  • S: 49.942 N
  • W: 16.8461 E
  • E: 18.8073 E
Kluczbork County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Kluczbork County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 51.1995 N
  • S: 50.7726 N
  • W: 17.8908 E
  • E: 18.4396 E
SM Bąków Pałac (4) ID 610737.jpg
Autor: Sławomir Milejski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bąków, pałac, 1 poł. XIX
Kościół drewniany w Bąkowie.jpg
Autor: Marcelinio6, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół drewniany w Bąkowie
Stacja-bakow.JPG
Autor: David94cfc, Licencja: CC BY-SA 3.0
Bąków
Bethusy Huc - Tyroff HA.jpg
Wappen Bethusy Huc - Tyroff HA.jpg