Będziemyśl

Artykuł

50°3′21″N 21°47′49″E

- błąd

39 m

WD

50°3'N, 21°47'E, 50°3'21.60"N, 21°46'52.79"E

- błąd

2327 m

Odległość

1234 m

Będziemyśl
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 podkarpackie

Powiat

ropczycko-sędziszowski

Gmina

Sędziszów Małopolski

Liczba ludności (2020)

1031[1]

Strefa numeracyjna

17

Kod pocztowy

39-127[2]

Tablice rejestracyjne

RRS

SIMC

0660417[3]

Położenie na mapie gminy Sędziszów Małopolski
Mapa konturowa gminy Sędziszów Małopolski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Będziemyśl”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Będziemyśl”
Położenie na mapie powiatu ropczycko-sędziszowskiego
Mapa konturowa powiatu ropczycko-sędziszowskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Będziemyśl”
Ziemia50°03′21″N 21°47′49″E/50,055833 21,796944

Będziemyślwieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie ropczycko-sędziszowskim, w gminie Sędziszów Małopolski[4][3].

W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Będziemyśl[4][3]
SIMCNazwaRodzaj
0660430Góryprzysiółek
0660446Grudnaprzysiółek
0995655Koloniaprzysiółek
0660469Pod Kolejąprzysiółek

Historia

Pierwsza źródłowa wiadomość o wsi pochodzi z 1409 roku. W akcie erekcyjnym kościoła w Łące, występuje Klemens z Będziemyśla, przedstawiciel rodu Sopichowskich herbu Półkozic. W rękach jego potomków Będziemyśl znajdował się do XVII wieku. Później następują częste zmiany właścicieli, wśród których wymienić można: Jordanów, Prusikowskich, Hinków, Potockich, Konarskich, Morskich.

Na południowy wschód od wsi znajdują się pozostałości po dawnym grodzie, zniszczonym przez Tatarów, Szwedów bądź Siedmiogrodzian.

W latach 1919-1921 w Będziemyślu wzniesiony został kościół parafialny, w miejscu dawnej kaplicy, zbudowanej, jak głosi miejscowa tradycja, na pamiątkę pobytu we wsi św. Jacka. Kościół jest dziełem architekta Franciszka Stążkiewicza. Zbudowany został w stylu neogotyckim. Zdobią go m.in. trzy barokowe obrazy z przełomu XVII i XVIII wieku: Wizja św. Jacka, św. Katarzyna, Chrystus u słupa. W ołtarzu bocznym znajduje się obraz św. Jacka, będący dziełem, mieszkającego w połowie XIX wieku w pobliskim Sielcu, głuchoniemego pamiętnikarza i malarza, Franciszka Ksawerego Preka. W pobliżu kościoła stoi kamienna figura św. Jana Nepomucena z XVIII wieku. Cokół ozdobiony jest herbem Pilawa - Potockich oraz opatrzony datami: 1618 i 1698. Miejscowość jest siedzibą parafii pod wezwaniem św. Jacka, należącej do dekanatu Rzeszów Zachód, diecezji rzeszowskiej.

Dla uczczenia dwóch tysięcy lat chrześcijaństwa będziemyślanie wznieśli w centrum wsi, mierzący ponad 15 metrów wysokości, Krzyż Jubileuszowy. Został on uroczyście poświęcony 11 listopada 2000 roku.

W Będziemyślu funkcjonuje powstała w 1905 roku jednostka OSP. Pierwszym jej prezesem był Stanisław Wołek, zaś komendantem jednostki Józef Migała.

We wsi urodził się ksiądz Antoni Wołek Wacławski[5][6][7][8].

Etymologia nazwy wsi

Jedno z podań wywodzi nazwę wsi od przygody, jaką na polowaniu w okolicy przeżył król Władysław Jagiełło. Uratowany z niebezpieczeństwa przez mieszkańców wsi, wypowiedział słowa:

Tu zawsze zacni niech będą myśliwi.

Inna legenda tłumaczy, że nazwa Będziemyśl pochodzi od mieszkającego tu przed wiekami Będziemysława, mężczyzny, który chętnie doradzał swoim sąsiadom i wykonywał piękne przedmioty, tak, że mówiono o nim:

U niego zawsze piękna będzie myśl, zdrowy będzie umysł. To prawdziwy Będziemysł.

W rzeczywistości nazwa wsi pochodzi od staropolskiego imienia Będzimysł[9].

Edukacja

Od 1912 roku funkcjonuje w Będziemyślu szkoła, początkowo jednoklasowa. Dzięki zabiegom mieszkańców w 1927 roku, udało się uruchomić drugą klasę. Po II wojnie światowej przystąpiono do budowy nowej szkoły. Inwestycję zakończono w 1950 roku. W roku 2000 w wyniku rozbudowy szkoła zyskała nową kotłownię, bibliotekę, zaplecze sanitarne[10].

Przypisy

  1. Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7 [dostęp 2022-01-22]
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 19 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
  4. a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  5. Antoni Wołek Wacławski: Wyjaśnienie, dlaczego się ukrywałem. W: Andrzej Brygidyn, Magdalena Brygidyn-Paszkiewicz: Wspomnienia i relacje żołnierzy Sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: 2012, s. 148. ISBN 978-83-903080-5-0.Sprawdź autora rozdziału:1.
  6. Kapłani inkardynowani do diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej zmarli po 28 VI 1972 r.. koszalin.opoka.org.pl. [dostęp 2016-10-12].
  7. Kolejny Honorowy Obywatel. „Tygodnik Sanocki”, s. 3, Nr 27 (191) z 7 lipca 1995. 
  8. Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 97. ISBN 83-909787-8-4.
  9. M. Karaś, O staropolskich imionach dwuczłonowych zachowanych w nazwach miejscowych, [w:] Onomastica, r. II, z. 2, Wrocław 1956
  10. Strona szkoły. Historia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie