Błąd majowy
Błąd majowy – określenie używane od końca maja 1926 przez Komunistyczną Partię Polski. Mianem tym KPP określała swoją decyzję popierania podczas przewrotu majowego opcji Józefa Piłsudskiego (na zasadzie: popieramy, mimo że „cele nasze idą dalej niż piłsudczyków”). Poparcie Piłsudskiego przez komunistów wynikało głównie z tego, iż chciał się on rozprawić z wrogą im prawicą i Chjeno-Piastem. Odezwa Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Polski z okresu przewrotu majowego brzmiała[1]:
Robotnicy, baczność! Najbliższe godziny mogą nam przynieść walkę zbrojną pomiędzy rządem Chjeno-Piasta, za którym stoją faszyści i najwięksi wrogowie ludu pracującego, a żołnierzami, zbuntowanymi przeciwko uciskowi, idącymi za obozem Piłsudskiego. Wiecie, robotnicy, że nasze cele idą dalej niż cele piłsudczyków. Ale w walce tej miejsce rewolucyjnych robotników jest przeciw rządowi Chjeno-Piasta i przeciw faszystom. Bądźcie gotowi do walki, robotnicy. Hasłem naszym jest: Precz z rządem Chjeno-Piasta! Niech żyje rząd robotniczo-chłopski!
Przyczyny odstąpienia od poparcia to głównie brutalne rozpędzenie przez podporządkowaną Piłsudskiemu żandarmerię demonstracji poparcia dla Piłsudskiego zorganizowanej przez komunistów w Warszawie oraz potępienie przez Związek Radziecki decyzji partii jako aktu zdrady wobec obozu komunistycznego. 8 czerwca 1926 sekretarz generalny Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) Józef Stalin na zebraniu robotników głównych warsztatów kolejowych w Tyflisie, wygłosił referat podczas którego powiedział między innymi[2]:
Istnieje pogląd, że ruch, na którego czele stoi Piłsudski, jest ruchem rewolucyjnym. Powiadają, że Piłsudski broni sprawy rewolucji w Polsce, sprawy chłopów przeciwko obszarnikom, sprawy robotników przeciwko kapitalistom, sprawy wolności dla uciskanych w Polsce narodowości, przeciwko polskiemu szowinizmowi i faszyzmowi. Powiadają, że wobec tego Piłsudski zasługuje na to, by komuniści go poparli. Jest to całkowicie niesłuszne, towarzysze! W rzeczywistości w Polsce toczy się obecnie walka pomiędzy dwoma odłamami burżuazji. Odłamem wielkoburżuazyjnym z Poznaniakami na czele i odłamem drobnomieszczańskim z Piłsudskim na czele. Celem walki jest wzmocnienie, stabilizacja państwa burżuazyjnego, a nie obrona interesów robotników i chłopów.
Wobec takiej krytyki działacze komunistyczni już po dwóch tygodniach wycofali się ze swego stanowiska, uznając je za karygodny błąd polityczny popełniony przez swoją partię.
Przypisy
Bibliografia
- Wielka historia Polski. Tom VII, 2004, ISBN 83-89265-07-9.