Błąd systematyczny

Błąd systematyczny, obciążeniebłąd wynikający z zastosowanej metody pomiaru lub innych przyczyn (na przykład niedających się wykluczyć, ale znanych zjawisk mających wpływ na pomiar), zwykle zmieniający wyniki pomiaru jednostronnie.

Podstawowe przyczyny powstawania błędów systematycznych to:

  • zmiany obiektu badanego po dołączeniu do urządzenia lub układu pomiarowego
  • wykonanie przyrządów pomiarowych – skalowanie lub wzorcowanie, montaż
  • wpływ otoczenia na stanowisko pomiarowe.

W zależności od parametru mierzonego i sposobu pomiaru przyczyny te mogą mieć większe lub mniejsze znaczenie. Ocena błędów systematycznych należy do obserwatora wykonującego pomiary, co pozwala na eliminację lub ich ograniczenie już w początkowej fazie pomiarów.

Błędy systematyczne powodują zawyżanie lub zaniżanie wartości zmierzonej wielkości fizycznej. Wynika z tego, że w przypadku powtarzanego pomiaru otrzymany rozrzut wyników będzie taki jak dla błędu przypadkowego, lecz wszystkie wartości będą zawyżone lub zaniżone. Z tego względu przy wielokrotnym powtarzaniu pomiaru nie jest możliwe wykrycie błędu systematycznego.

Z reguły błędy systematyczne są trudne do uchwycenia, niemniej jednak można je wykryć stosując niezależne metody pomiaru.

Zobacz też

Bibliografia

  • Waldemar Kwiatkowski, Miernictwo elektryczne. Analogowa technika pomiarowa, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 1994, ISBN 83-85912-85-1, OCLC 805027723.
  • Andrzej Bielski, Roman Ciuryło, Podstawy metod opracowania pomiarów, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2001. ​ISBN 83-231-1311-4