Błękitnik rudogardły

Błękitnik rudogardły
	Sialia sialis
	(Linnaeus, 1758)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	drozdowate
Podrodzina	klarnetniki
Rodzaj	Sialia
Gatunek	błękitnik rudogardły
Synonimy
	Motacilla Sialis Linnaeus, 1758;
	Motacilla Sialis Linnaeus, 1758;
Podgatunki
	S. s. sialis (Linnaeus, 1758); S. s. grata Bangs, 1898; S. s. bermudensis A. H. Verrill, 1901; S. s. nidificans A. R. Phillips, 1991; S. s. fulva Brewster, 1885 ; S. s. guatemalae Ridgway, 1882; S. s. meridionalis Dickey & van Rossem, 1930; S. s. caribaea T. R. Howell, 1965;
	S. s. sialis (Linnaeus, 1758); S. s. grata Bangs, 1898; S. s. bermudensis A. H. Verrill, 1901; S. s. nidificans A. R. Phillips, 1991; S. s. fulva Brewster, 1885 ; S. s. guatemalae Ridgway, 1882; S. s. meridionalis Dickey & van Rossem, 1930; S. s. caribaea T. R. Howell, 1965;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	; w sezonie lęgowym zimowiska występuje przez cały rok

Błękitnik rudogardły^[3] (Sialia sialis) – gatunek małego ptaka z rodziny drozdowatych (Turdidae), zamieszkujący Amerykę Północną. Nie jest zagrożony.

Podgatunki i zasięg występowania

Błękitnik rudogardły występuje w zależności od podgatunku^[4]^[5]:

Sialia sialis sialis – południowa i południowo-wschodnia Kanada, wschodnie i środkowe USA i północno-wschodni Meksyk.
Sialia sialis grata – południowa Floryda (południowo-wschodnie USA). Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny uznaje go za synonim S. s. sialis.
Sialia sialis bermudensis – Bermudy.
Sialia sialis nidificans – wschodnio-środkowy Meksyk.
Sialia sialis fulva – południowo-zachodnie USA do środkowego Meksyku.
Sialia sialis guatemalae – południowo-wschodni Meksyk i Gwatemala.
Sialia sialis meridionalis – Salwador, Honduras i północna Nikaragua.
Sialia sialis caribaea – wschodni Honduras i północno-wschodnia Nikaragua.

Podgatunek nominatywny wędrowny – zimę spędza w południowej części zasięgu i dalej na południe po północny Meksyk, niektóre osobniki zimują na Bermudach. Pozostałe podgatunki nie migrują^[5].

Morfologia

Samica (z lewej) i samiec

Długość ciała 16–21 cm, rozpiętość skrzydeł 25–32 cm. Masa ciała 28–32 g^[6].

Głowa, grzbiet, skrzydła oraz ogon jaskrawoniebieskie (jest to barwa strukturalna, która nie wynika z obecności barwnika, ale z budowy pióra, które załamuje promienie słoneczne). Podbródek biały. Gardło, pierś i boki koloru kasztanowatego. Brzuch oraz pokrywy podogonowe są białe. Samica ma grzbiet brązowy, skrzydła i ogon niebieskie; wokół oczu niewyraźna płowa obrączka; gardło, pierś oraz boki jasnordzawe; brzuch wraz z pokrywami podogonowymi białe. Młode ptaki z szarymi plamkami, z niebieskimi skrzydłami i ogonem.

Ekologia i zachowanie

(c) Вasil, CC-BY-SA-3.0

Gniazdo z jajami w skrzynce lęgowej

Błękitnik rudogardły żyje na łąkach i innych terenach otwartych otoczonych drzewami, które oferują odpowiednie dziuple do założenia gniazda. Wraz z rozprzestrzenianiem się budek lęgowych ptaki te są obecnie powszechnie widywane wzdłuż dróg, na obrzeżach pól, pastwiskach, parkach podmiejskich, ogrodach, polach golfowych i innych otwartych przestrzeniach^[6]^[7].

Odbywają od jednego do trzech lęgów w roku. Gniazdo umieszczają w dziuplach lub budkach lęgowych. Zazwyczaj wybierają stare dziuple dzięciołów w martwych sosnach lub dębach na wysokości do około 15 metrów nad ziemią. Starsze ptaki częściej niż młodsze gniazdują w budkach lęgowych. W zniesieniu 2–7 jaj, które są bladoniebieskie, rzadko białe. Okres inkubacji trwa 11–19 dni^[7], a wysiadywaniem zajmuje się głównie samica. Karmieniem piskląt zajmują się oboje rodzice, niekiedy pomagają im osobniki młodociane z poprzednich lęgów^[8]. Młode są w pełni opierzone po 17–21 dniach od wyklucia^[7].

Błękitnik rudogardły przez większą część roku żywi się głównie owadami (m.in. chrząszczami, świerszczami, konikami polnymi) i ich larwami, ale także ślimakami, dżdżownicami czy pająkami^[8]. Jesienią i zimą zjada duże ilości jagód. Rzadko odnotowywano jak ptaki te pożywiają się drobnymi kręgowcami, takimi jak salamandry, ryjówki, węże, jaszczurki czy żaby drzewne^[7].

Przesiaduje przycupnięty w pionowej postawie. Zlatuje na ziemię, by schwytać owady, po czym wraca na czatownię.

W ornitologii służy za gatunek modelowy w badaniach związanych z rozrodem u ptaków oraz roli upierzenia i jego ścierania się w behawiorze błękitnika.

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje błękitnika rudogardłego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Trend liczebności populacji uznawany jest za wzrostowy^[2]. Organizacja Partners in Flight szacuje liczebność populacji lęgowej na 22 miliony osobników^[7].

Przypisy

↑ Sialia sialis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
↑ ^a ^b BirdLife International, Sialia sialis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-25] (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Myadestinae Baird,SF, 1864 - klarnetniki (wersja: 2020-02-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-19].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Thrushes. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
↑ ^a ^b Eastern Bluebird (Sialia sialis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-05)]. (ang.).
↑ ^a ^b Eastern Bluebird Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Eastern Bluebird Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
↑ ^a ^b Eastern Bluebird. [w:] Audubon Guide to North American Birds [on-line]. National Audubon Society. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).

Bibliografia

Wiesław Dudziński, Marek Keller, Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Multico, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Sialia sialis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).

[iucn-2] BirdLife International, Sialia sialis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2015-4 [dostęp 2016-04-25] (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-3] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Myadestinae Baird,SF, 1864 - klarnetniki (wersja: 2020-02-28). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-12-19].

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Thrushes. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-12-19]. (ang.).

[ibc-5] Eastern Bluebird (Sialia sialis). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-05)]. (ang.).

[aabid-6] Eastern Bluebird Identification. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).

[aablh-7] Eastern Bluebird Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).

[audubon-8] Eastern Bluebird. [w:] Audubon Guide to North American Birds [on-line]. National Audubon Society. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne