Błażej Stolarski
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Minister rolnictwa i dóbr państwowych | |
Okres | od 29 grudnia 1918 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego „Wyzwolenie” | |
Okres | |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca |
Błażej Stolarski (ur. 2 lutego 1880 w Ciebłowicach, zm. 21 października 1939) – polski działacz społeczny i polityczny, jeden z przywódców ruchu ludowego, etnograf i publicysta, członek Zarządu Koła Parlamentarnego Obozu Zjednoczenia Narodowego w 1938 roku[1], członek Prezydium Rady Naczelnej OZN w 1939 roku[2].
Życiorys
Od 1905 do 1907 należał do Polskiego Związku Ludowego, a następnie do „Zarania”. W latach 1912–1915 był członkiem Narodowego Związku Chłopskiego, a w 1915 przystąpił do Polskiego Stronnictwa Ludowego w Królestwie Polskim. W latach 1918–1919 był prezesem tej partii, działającej już jako PSL „Wyzwolenie”. Członek Centralnego Komitetu Narodowego w Warszawie (XII 1915 – V 1917)[3].
W marcu 1917 roku został członkiem Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu[4]. W listopadzie 1918 był ministrem bez teki w rządzie Ignacego Daszyńskiego, a od 29 grudnia 1918 do 16 stycznia 1919 pełnił urząd ministra rolnictwa w rządzie Jędrzeja Moraczewskiego (po dymisji Franciszka Wojdy). W latach 1919–1930 sprawował mandat posła na Sejm II RP I i II kadencji. Pełnił w Sejmie funkcję szefa klubu parlamentarnego PSL „Wyzwolenie”. Aktywny był w promowaniu spółdzielczości wiejskiej. Po zjednoczeniu ruchu ludowego w 1931 znalazł się w szeregach Stronnictwa Ludowego, gdzie zasiadał w radzie naczelnej. Nie godząc się na bojkot wyborów, wystąpił z SL w 1935. W 1933 roku za udział w strajkach chłopskich został aresztowany. W 1938 został członkiem Rady Naczelnej Obozu Zjednoczenia Narodowego. W latach 1938–1939 zasiadał w Senacie V kadencji, pełniąc funkcję wicemarszałka izby. Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany 10 września 1939 przez Gestapo, a 21 października 1939 zastrzelony[5]. Pochowany w Berlinie na Parkfriedhof (Cmentarz Parkowy) (kwatera ofiar II wojny światowej, U3, rząd 10).
Zarządzeniem Prezydenta RP z 16 lipca 1932 r. Błażej Stolarski został odznaczony Krzyżem Niepodległości z tytułu czynnych zasług dla jej odzyskania, a pięć lat później Srebrnym Krzyżem Zasługi za swoją działalność społeczną[6]. W 2019 r. za wybitne zasługi na rzecz integracji oraz rozwoju środowisk wiejskich i spółdzielczości rolniczej, za działalność państwową, samorządową, publiczną i społeczną, pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[5].
Przypisy
- ↑ Prace parlamentarne O.Z.N. 1938/39 r., Warszawa 1939, s. 39.
- ↑ Rocznik Polityczny i Gospodarczy 1939, Warszawa 1939, s. 72.
- ↑ Jerzy Z. Pająk, O rząd i armię. Centralny Komitet Narodowy (1915-1917), Kielce: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2003, s. 246, ISBN 83-7133-208-4 .
- ↑ Jan Snopko , Sprawozdanie z działalności Komisji Wojskowej Tymczasowej Rady Stanu (styczeń – sierpień 1917), [w:] Studia Podlaskie, t. XIX, Białystok: Wydawnictwo Akademii Świętokrzyskiej, 2011, s. 311 .
- ↑ a b Instytut Pamięci Narodowej , Uroczystość odsłonięcia tablicy pamiątkowej w 80. rocznicę śmierci Błażeja Stolarskiego – Będków, 22 września 2019, Instytut Pamięci Narodowej [dostęp 2021-08-10] [zarchiwizowane z adresu 2020-03-01] .
- ↑ Paweł Perzyna , Błażej Stolarski. Nieheroiczny życiorys państwowca, Instytut Pamięci Narodowej, 2019 .
Bibliografia
- Encyklopedia Powszechna PWN, tom 4
- Dorota Mycielska, Jarosław Maciej Zawadzki: Senatorowie zamordowani, zaginieni, zmarli w latach II wojny światowej. Wyd. IV. Warszawa: 2009, s. 51. ISBN 978-83-60995-30-3. (pol.)
- Antoni Mieczkowski, Błażej Stolarski 1880-1939. Życie. Działalność. Poglądy., UMCS, 1998.
Linki zewnętrzne
- Remigiusz Okraska, Pługiem i piórem
- Publikacje B. Stolarskiego w zbiorach Biblioteki Narodowej – wersja cyfrowa na Polona.pl
Media użyte na tej stronie
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Błażej Stolarski, polityk, przewodniczący PSL "Wyzwolenia", poseł na Sejm RP