Błonka zwodnicza

Błonka zwodnicza
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

błonkowce

Rodzina

błonkowate

Rodzaj

błonka

Gatunek

błonka zwodnicza

Nazwa systematyczna
Athelia decipiens (Höhn. & Litsch.) J. Erikss.
Symb. bot. Upsal. 16(no. 1): 86 (1958)
Athelia decipiens a1 (2).jpg

Błonka zwodnicza (Athelia decipiens (Höhn. & Litsch.) J. Erikss.) – gatunek grzybów z rodziny błonkowatych (Atheliaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Athelia, Atheliaceae, Atheliales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Takson ten w 1908 roku opisali Franz Xaver Rudolf von Höhnel i Viktor Litschauer, nadając mu nazwę Corticium decipiens. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1958 r. John Eriksson[1].

Synonimy:

  • Athelia caucasica Parmasto 1968
  • Corticium decipiens Höhn. & Litsch. 1908[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia

Na podłożu tworzy cienką i kruchą błonkę o barwie od białej do białoszarej, łatwo oddzielającą się, w stanie suchym popękaną. Hymenium bardzo cienkie, nieciągłe. Subikulum delikatne, pajęczynowate, w niektórych miejscach tak niepozorne, że hymenium wydaje się wyrastać bezpośrednio z podłoża[4].

System strzępkowy monomityczny. Wszystkie strzępki bez sprzążek. Strzępki subikulum proste, septowane, cienko- do średnio grubościenne, często inkrustowane, z licznymi odgałęzieniami pod kątem prostym. Brak cystyd. Podstawki w euhymenium wyrastające kandelabrowato, zwarte, maczugowate, 10–25 × 6–8 µm, 4-sterygmowe, z przegrodą w podstawie. Bazydiospory podłużne do elipsoidalnych, szkliste, gładkie, nieamyloidalne (4–)5–8 × 4–5,5 µm, z małym, ale widocznym wierzchołkiem. W acetokarminie jądra są łatwo widoczne. Strzępki i bazydioledikariotyczne, zarodniki monokariotyczne[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie błonki zwodniczej w Ameryce Północnej, Europie, Azji, oraz na Nowej Gwinei i Nowej Zelandii[5]. Prawdopodobnie jest najczęściej w Europie występującym gatunkiem rodzaju Athelia[4]. W Polsce W. Wojewoda w 2003 r. przytacza dwa jej stanowiska: w Górach Świętokrzyskich (2002 r.) i w Puszczy Niepołomickiej (1999) z uwagą, że rozprzestrzenienie tego gatunku i stopień jego zagrożenia nie są znane[3].

Nadrzewny grzyb saprotroficzny. Występuje na martwym drewnie drzew liściastych[3]. Powoduje białą zgniliznę drewna[4].

Gatunki podobne

Błonkę zwodniczą można rozpoznać po małych elipsoidalnych zarodnikach, które są mniejsze niż u gatunków z kompleksu błonki nalistnej Athelia epiphylla, a częściowo po tym, że według W. Jülicha w jej strzępkach całkowicie brak sprzążek. Jednak zarówno Hjortstam, jak i Eriksson znaleźli pojedyncze sprzążki w kilku okazach. Z tego względu oddzielenie tych gatunków wymaga dalszych badań. Występowanie jednej sprzążki nie wystarczy do zidentyfikowania gatunku jako A. epiphylla zamiast A. decipiens[4].

Przypisy

  1. a b c Index Fungorum [dostęp 2021-12-12].
  2. Species Fungorum [dostęp 2021-12-12].
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e Athelia decipiens, Mycobank [dostęp 2021-12-12].
  5. Mapa występowania błonki zwodniczej na świecie [dostęp 2021-12-12].

Media użyte na tej stronie

2011-04-14 Athelia decipiens (Höhn. & Litsch.) J. Erikss 140923.jpg
Autor: This image was created by user Tom Bruns (pogon) at Mushroom Observer, a source for mycological images.
You can contact this user here., Licencja: CC BY-SA 3.0
Athelia decipiens (Höhn. & Litsch.) J. Erikss.
Athelia decipiens a1 (2).jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Athelia decipiens. Location: Poland, Beskid Wyspowy, Łopień