Błota Rakutowskie

Błota Rakutowskie

kod: PLB040001
Błota Rakutowskie – widok z punktu obserwacyjnego
obszar specjalnej ochrony ptaków
Państwo	Polska
Województwo	kujawsko-pomorskie
Mezoregion	Kotlina Płocka
Data utworzenia	2004
Akt prawny	Dz.U. z 2004 r. nr 229, poz. 2313
Powierzchnia	4437,93 ha
Położenie na mapie powiatu włocławskiego Błota Rakutowskie
Położenie na mapie Polski Błota Rakutowskie
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 Błota Rakutowskie
52°31′06″N 19°15′12″E/52,518333 19,253333

Błota Rakutowskie (PLB040001) – obszar specjalnej ochrony ptaków w ramach programu Natura 2000 obejmujący obszar 4437,93 ha położony w województwie kujawsko-pomorskim na terenie gmin Baruchowo (2573 ha) i Kowal (1864,9 ha). Obszar leży w granicach Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego. W jego obrębie znajdują się rezerwaty przyrody Olszyny Rakutowskie (174,62 ha) i Jezioro Rakutowskie (414,07 ha)^[1].

Ustanowiony został rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 roku na powierzchni 3006,2 ha^[2], powiększono go rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 roku^[3].

Charakterystyka

Obszar położony jest w mezoregionie Kotliny Płockiej, obejmuje fragment Niecki Kłócieńskiej ograniczonej od północy przez pola wydmowe, a od południa przez wysoczyznę morenową, odwadnianą przez rzekę Kłótnię. W jego centralnej części znajduje się płytkie Jezioro Rakutowskie o powierzchni ok. 300 ha, które charakteryzuje się znacznymi (60–70 ha) zmianami wielkości w cyklu rocznym, przy stosunkowo nieznacznych wahaniach pionowych. Jezioro posiada bogatą roślinność wodną. Duże powierzchnie dna zajęte są przez łąki ramienicowe, a płaskie brzegi porośnięte są przez roślinność szuwarową, głównie trzcinę pospolitą, pałkę szerokolistną i oczeret jeziorny. W zatokach rosną grążel żółty i grzybień biały^[1]. Z niecką jeziora sąsiaduje kompleks podmokłych lasów, w których przeważają zbiorowiska siedliskowego olsu, łęgu jesionowo-olsowego i łęgi dębowo-wiązowo-jesionowe^[4].

Awifauna

Obszar stanowi ostoję ptasią o randze europejskiej. Stwierdzono tu 24 gatunki ptaków z załącznika nr 1 dyrektywy ptasiej oraz 21 gatunków ptaków migrujących wpisanych do tego załącznika. 7 spośród tych gatunków znajduje się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt^[5].

L.p.	Gatunek	Populacja lęgowa	Populacja migracyjna	Ilustracja
1	głowienka zwyczajna	20-30	–
2	bąk (PCKZ)	24	–
3	gęgawa	15-25	250-600
4	zielonka (PCKZ)	20-21	–
5	podróżniczek (PCKZ)	20	–
6	żuraw	12-18	1500-3000
7	rybitwa czarna	5-15	140-210
8	cyraneczka	6-7	2000
9	sieweczka obrożna (PCKZ)	2-6	–
10	płaskonos	3	35
11	kulik wielki (PCKZ)	1-3	44
12	gęś zbożowa	–	8000

Ze względu na występowanie gęsi zbożowej, żurawia i kulika wielkiego BirdLife International od 2010 roku uznaje Błota Rakutowskie za ostoję ptaków IBA (jako Rakutowskie swamps). Prócz wspomnianych gatunków na obszarze ostoi występują m.in. derkacz zwyczajny (Crex crex), czajka zwyczajna (Vanellus vanellus), wodniczka (Acrocephalus paludicola; 1 śpiewający samiec według danych najpóźniej z 2009), bielik zwyczajny (Haliaeetus albicilla; 1 para, rok j.w.)^[6].

Zagrożenia

Do najważniejszych zagrożeń dla awifauny i jej siedlisk w obszarze należą:

• obniżenie się poziomu wód gruntowych,
• zarastanie i niestabilna hydrologia Jeziora Rakutowskiego,
• zaprzestanie bądź zmiana użytkowania rolniczego terenów położonych na obrzeżach mokradeł,
• zalesianie terenów porolnych^[1].

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Natura 2000 - Standard Data Form
• Obszar Natura 2000 Błota Rakutowskie. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-02-15].