Błota Rakutowskie

Błota Rakutowskie
kod: PLB040001
Ilustracja
Błota Rakutowskie – widok z punktu obserwacyjnego
obszar specjalnej ochrony ptaków
Państwo

 Polska

Województwo

 kujawsko-pomorskie

Mezoregion

Kotlina Płocka

Data utworzenia

2004

Akt prawny

Dz.U. z 2004 r. nr 229, poz. 2313

Powierzchnia

4437,93 ha

Położenie na mapie powiatu włocławskiego
Mapa konturowa powiatu włocławskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Błota Rakutowskie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Błota Rakutowskie”
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Ziemia52°31′06″N 19°15′12″E/52,518333 19,253333

Błota Rakutowskie (PLB040001) – obszar specjalnej ochrony ptaków w ramach programu Natura 2000 obejmujący obszar 4437,93 ha położony w województwie kujawsko-pomorskim na terenie gmin Baruchowo (2573 ha) i Kowal (1864,9 ha). Obszar leży w granicach Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego. W jego obrębie znajdują się rezerwaty przyrody Olszyny Rakutowskie (174,62 ha) i Jezioro Rakutowskie (414,07 ha)[1].

Ustanowiony został rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 roku na powierzchni 3006,2 ha[2], powiększono go rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 roku[3].

Charakterystyka

Obszar położony jest w mezoregionie Kotliny Płockiej, obejmuje fragment Niecki Kłócieńskiej ograniczonej od północy przez pola wydmowe, a od południa przez wysoczyznę morenową, odwadnianą przez rzekę Kłótnię. W jego centralnej części znajduje się płytkie Jezioro Rakutowskie o powierzchni ok. 300 ha, które charakteryzuje się znacznymi (60–70 ha) zmianami wielkości w cyklu rocznym, przy stosunkowo nieznacznych wahaniach pionowych. Jezioro posiada bogatą roślinność wodną. Duże powierzchnie dna zajęte są przez łąki ramienicowe, a płaskie brzegi porośnięte są przez roślinność szuwarową, głównie trzcinę pospolitą, pałkę szerokolistną i oczeret jeziorny. W zatokach rosną grążel żółty i grzybień biały[1]. Z niecką jeziora sąsiaduje kompleks podmokłych lasów, w których przeważają zbiorowiska siedliskowego olsu, łęgu jesionowo-olsowego i łęgi dębowo-wiązowo-jesionowe[4].

Awifauna

Obszar stanowi ostoję ptasią o randze europejskiej. Stwierdzono tu 24 gatunki ptaków z załącznika nr 1 dyrektywy ptasiej oraz 21 gatunków ptaków migrujących wpisanych do tego załącznika. 7 spośród tych gatunków znajduje się w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt[5].

L.p.GatunekPopulacja lęgowaPopulacja migracyjnaIlustracja
1głowienka zwyczajna20-30Aythya ferina (Marek Szczepanek).jpg
2bąk
(PCKZ)
24Botaurus stellaris -Minsmere RSPB reserve, Suffolk, England-8.jpg
3gęgawa15-25250-600Anser anser (aka).jpg
4zielonka
(PCKZ)
20-21Klein waterhoen.jpg
5podróżniczek
(PCKZ)
20Blaukehlchen Beobachtungsplattform.jpg
6żuraw12-181500-3000Common crane in flight at Hula valley.jpg
7rybitwa czarna5-15140-210Chlidonias niger.jpg
8cyraneczka6-72000Teal at RSPB Lodmoor (8419216523).jpg
9sieweczka obrożna
(PCKZ)
2-6Charadrius hiaticula tundrae Varanger.jpg
10płaskonos335Anas clypeata jp 02.jpg
11kulik wielki
(PCKZ)
1-344Numenius arquata amk.jpg
12gęś zbożowa8000Bean Goose (Anser fabalis).jpg

Ze względu na występowanie gęsi zbożowej, żurawia i kulika wielkiego BirdLife International od 2010 roku uznaje Błota Rakutowskie za ostoję ptaków IBA (jako Rakutowskie swamps). Prócz wspomnianych gatunków na obszarze ostoi występują m.in. derkacz zwyczajny (Crex crex), czajka zwyczajna (Vanellus vanellus), wodniczka (Acrocephalus paludicola; 1 śpiewający samiec według danych najpóźniej z 2009), bielik zwyczajny (Haliaeetus albicilla; 1 para, rok j.w.)[6].

Zagrożenia

Do najważniejszych zagrożeń dla awifauny i jej siedlisk w obszarze należą:

  • obniżenie się poziomu wód gruntowych,
  • zarastanie i niestabilna hydrologia Jeziora Rakutowskiego,
  • zaprzestanie bądź zmiana użytkowania rolniczego terenów położonych na obrzeżach mokradeł,
  • zalesianie terenów porolnych[1].

Przypisy

  1. a b c Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska: Błota Rakutowskie PLB040001 - Natura 2000. [dostęp 2015-09-06].
  2. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Dz.U. z 2004 r. nr 229, poz. 2313
  3. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków: Dz.U. 2011 nr 25 poz. 133. Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. s. 1773. [dostęp 2015-09-06].
  4. Towarzystwo Przyrodnicze ALAUDA: Dokumentacja planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 Błota Rakutowskie PLB040001 w województwie kujawsko-pomorskim. [dostęp 2015-09-06].
  5. Instytut na rzecz Ekorozwoju: Błota Rakutowskie. [dostęp 2015-09-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-06)].
  6. PL081 Rakutowskie swamps. BirdLife Data Zone. [dostęp 2019-02-15].

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Włocławek County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Włocławek County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 52.80 N
  • S: 52.30 N
  • W: 18.65 E
  • E: 19.44 E
Relief Map of Poland.svg
Autor: TUBSEmail Silk.svg Gallery, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Poland
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Blaukehlchen Beobachtungsplattform.jpg
Autor: Frebeck, Licencja: CC BY-SA 3.0
Gesehen auf der Plattform im NSG Sehlendorfer Binnensee und Umgebung, Schleswig-Holstein
Kuyavian-Pomeranian Voivodeship Relief location map.svg
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Relief location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.83 N
  • S: 52.28 N
  • W: 17.16 E
  • E: 19.88 E
Teal at RSPB Lodmoor (8419216523).jpg
Autor: Ian Kirk from Broadstone, Dorset, UK, Licencja: CC BY 2.0
Pretty little ducks.
Anser anser (aka).jpg
Autor:

André Karwath aka Aka

, Licencja: CC BY-SA 2.5
This image shows two Greylag Geese (Anser anser).
Anas clypeata jp 02.jpg
Autor: Maga-chan, Licencja: CC BY-SA 2.5
Northern Shoveler, Feb. 2006, Chiba JAPAN ; Japanese description:ハシビロガモ 2006年2月 千葉県印旛郡 (投稿者自身による撮影)
Common crane in flight at Hula valley.jpg
Autor: Вых Пыхманн, Licencja: CC BY-SA 3.0
Common crane in flight at Hula valley
Bean Goose (Anser fabalis).jpg
Autor: Billy Lindblom, Licencja: CC BY 2.0
Bean Goose (Anser fabalis) at Kvismaren nature reserve, Sweden
Błota Rakutowskie - widok z punktu obserwacyjnego 02.jpg
Autor: EwaIrian, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
To jest fotografia obszaru chronionego w ramach programu Natura 2000 o identyfikatorze
Klein waterhoen.jpg
Autor: Dirk-Jan Hoek, Licencja: CC BY 2.0
Klein waterhoen
Botaurus stellaris -Minsmere RSPB reserve, Suffolk, England-8.jpg
Autor: Jo Garbutt, Licencja: CC BY 2.0
A Eurasian Bittern at Minsmere RSPB reserve, Suffolk, England