BGM-109 Tomahawk
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | • Hughes |
| Długość | 6,25 m |
| Średnica | 51,81 cm |
| Rozpiętość | 2,67 m |
| Masa | 1440 kg |
| Napęd | • Rakietowy silnik startowy |
| Prędkość | 880 km/h |
| Zasięg | • TLAM-N - 2500 km |
| Naprowadzanie | • GPS |
| Typ głowicy | • konwencjonalna 454 kg |
| Subamunicja | 166 x BLU-97/B |
| Użytkownicy | |
| Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Australia[1], Kanada[2] | |
BGM-109 Tomahawk – amerykański taktyczny pocisk manewrujący. W wersji bazowania lądowego BGM wycofany z użytku. Obecnie, na wyposażeniu amerykańskiej marynarki wojennej znajduje się wyłącznie morska wersja tego pocisku UGM-109/RGM-109 Tomahawk SLCM. Używany również przez brytyjską marynarkę wojenną. Trwa również wprowadzanie pocisków do marynarki Australii i Kanady.
Historia
Geneza pocisku Tomahawk sięga roku 1972, kiedy to Departament Obrony Stanów Zjednoczonych zlecił podjęcie prac studyjnych nad możliwymi środkami przenoszenia broni jądrowej nienaruszającymi świeżo podpisanego traktatu SALT I. Jako rozwiązanie zaproponowano możliwość budowy pocisku manewrującego napędzanego silnikiem odrzutowym. Projekt broni został skonstruowany w dość szybkim czasie. Do sprzedaży licencji kandydowały dwie firmy - General Dynamics (za którą głosowała marynarka wojenna) i Boeing (popierało ją dowództwo sił powietrznych). W końcu produkowały ją obydwa zakłady. Broń pod nazwą BGM-109G GLCM weszła do służby na początku lat osiemdziesiątych.
Poddźwiękowy pocisk manewrujący dalekiego zasięgu Tomahawk może atakować cele naziemne (Tomahawk Land Attack Missile - TLAM) oraz nawodne (Tomahawk Anti-Ship Missile - TASM). TLAM może być uzbrojony zarówno w głowicę nuklearną (TLAM-N), jak i w konwencjonalne: burzącą (TLAM-C) i zawierającą ładunek kasetowy (TLAM-D).
W roku 1991 prezydent USA George H.W. Bush nakazał wycofanie wielu rodzajów broni nuklearnej z czynnej służby wojskowej. W wyniku tego US Army zostało pozbawione całej taktycznej broni jądrowej. Rok po tym wydarzeniu ze służby zostały zwolnione UGM-109A TLAM-N Tomahawk i na uzbrojeniu pozostały tylko nowsze wersje tego pocisku (TLAM-C/D).
Pocisków TLAM bardzo często używano do ostrzeliwania wielu różnych celów. Według danych US Navy, na 297 planowanych odpaleń pocisków 290 wystrzelono, a 242 z nich trafiły w wyznaczony cel.
Opis techniczny
Gdy Tomahawk zostanie odpalony, uruchamia się niewielkich rozmiarów rakietowy silnik startowy napędzany paliwem stałym, który po starcie rozpędza pocisk do odpowiedniej prędkości, zanim uruchomiony zostanie marszowy silnik turbowentylatorowy. Tomahawk jest trudno wykrywalny, gdyż pozostawia małe odbicie radarowe, a ponadto silnik nie emituje dużo ciepła, więc wykrycie go przez czujniki podczerwieni jest bardzo utrudnione.
Awionika i nawigacja
Pocisk jest sterowany dzięki odbiornikowi GPS unowocześnionego systemu DSMACN i układowi kontroli TOA. Wersja Tomahawka przeznaczona do ostrzeliwania celów naziemnych wyposażona jest w system nawigacji bezwładnościowej oraz system TERCOM (korzysta on z trójwymiarowej mapy terenu i za jej pomocą ustala aktualne położenie pocisku zmieniając kurs w razie ewentualnych zboczeń z trasy). Koszt jednostkowy pocisku wycenia się na 1-1,5 mln USD.
Przypisy
Bibliografia
Media użyte na tej stronie
021110-N-0000X-003 China Lake, Calif. (Nov. 10, 2002) -- A Tactical "Tomahawk" Block IV cruise missile, conducts a controlled flight test over the Naval Air Systems Command (NAVAIR) western test range complex in southern California. During the second such test flight, the missile successfully completed a vertical underwater launch, flew a fully guided 780-mile course, and impacted a designated target structure as planned. The Tactical Tomahawk, the next generation of Tomahawk cruise missile, adds the capability to reprogram the missile while in-flight to strike any of 15 preprogrammed alternate targets, or redirect the missile to any Global Positioning System (GPS) target coordinates. It also will be able to loiter over a target area for some hours, and with its on-board TV camera, will allow the war fighting commanders to assess battle damage of the target, and, if necessary redirect the missile to any other target. Launched from the Navy's forward-deployed ships and submarines, Tactical Tomahawk will provide a greater flexibility to the on-scene commander. Tactical Tomahawk is scheduled to join the fleet in 2004. U.S. Navy photo. (RELEASED)