Babcia klozetowa

Typowe stanowisko pracy babci klozetowej (Bruksela, Belgia).
(c) See below, CC BY 2.0
W niektórych toaletach publicznych zestaw towarów i usług dodatkowych oferowanych przez babcie klozetowe może być bardzo szeroki.

Babcia lub babka klozetowa – potoczne określenie osoby, na ogół starszej kobiety, pracującej w ubikacji publicznej w charakterze kasjera, odpowiedzialnej też za zachowanie higieny. Używane w Polsce od co najmniej lat 40. XX w.[1]

W ubikacjach, które są samodzielnym budynkiem, ważną sprawą jest także pilnowanie porządku i ochrona lokalu przed dewastacją.

W zależności od kontekstu może być to określenie neutralne, żartobliwe lub złośliwe.

Męskim, żartobliwym odpowiednikiem babci klozetowej jest „kałboj” (lub w rzadziej spotykanej wersji: kałboy)[2]. W Polsce praca ta jest mocno sfeminizowana, w związku z czym spotkanie „dziadka klozetowego” jest raczej zjawiskiem rzadkim.

Babcia klozetowa w kulturze masowej

  • Etiuda filmowa Romana PolańskiegoGdy spadają anioły” przedstawia (w reminiscencjach) historię babci klozetowej[3].
  • Babcia klozetowa jest bohaterką piosenki Wielka miłość do babci klozetowej (określana też mianem klozet babci) zespołu Big Cyc[4].
  • Babcie klozetowe były bohaterkami dowcipów (- Jak się nazywa amerykańska klozet babcia? – Pisuardessa.), nierzadko politycznych (babcia klozetowa zdająca egzamin z wiedzy zawodowej oraz znajomości marksizmu-leninizmu).
  • Pracujące w toalecie klubu sportowego „Tęcza”, a de facto zajmujące się głównie piciem herbaty i komentowaniem poczynań Ryszarda Ochódzkiego i jego współpracowników, bohaterki filmu Miś.
  • W filmie Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy babcię klozetową zagrała Anna Dymna[5]. Za tę rolę otrzymała nagrody Orła i na Festiwalu Aktorstwa Filmowego za najlepszą rolę drugoplanową[6].

Przypisy

  1. Barbara Magierowa, Antoni Kroh. Prywatny leksykon współczesnej polszczyzny. „Polska Sztuka Ludowa - Konteksty”. 45 (1), s. 49, 1991. 
  2. Dzień z życia pracownika miejskiego szaletuGazeta Wyborcza, dodatek „Gazeta Praca”, wyd. z dn. 6.7.2007
  3. Marek Hendrykowski. Etiudy Romana Polańskiego. „Images”. IX (17-18), 2011. ISSN 1731-450x. 
  4. (1) Big Cyc - Wielka Miłość Do Babci Klozetowej. YouTube. [dostęp 2018-06-21].
  5. Katarzyna Sobiechowska-Szuchta: Anna Dymna jako... babcia klozetowa. "W toalecie też można znaleźć słońce". Radio Muzyka Fakty Grupa RMF, 2015-09-16. [dostęp 2018-06-18].
  6. Excentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy (2015), www.filmweb.pl [dostęp 2018-06-18] (pol.).


Media użyte na tej stronie

Bathroom Attendant Work Station.jpg
(c) See below, CC BY 2.0
From the author: Gnarly bathroom. Prolly the sweetest bathroom ever. I mean, look at all the candy! And YES! That's totally Burberry cologne. The bathroom attendant was busy talkin to some dude.
Madame Pipi.jpg
Autor: Yves Lorson from Kapellen, Belgium, Licencja: CC BY 2.0
A toilet lady (Brussels, Belgium). Orginal text: I met this toilet lady in the bloody hot basement of a café...thought this would make a nice portrait...hidden in her own world, far from the light of day...