Babie lato (serial telewizyjny)

Babie lato
Last of the Summer Wine
Ilustracja
(c) Nigel Homer, CC BY-SA 2.0
Gatunek

sitcom

Kraj produkcji

Wielka Brytania

Oryginalny język

angielski (dialekt Yorkshire)

Twórcy

Roy Clarke

Główne role

Peter Sallis
Bill Owen
Michael Bates
Brian Wilde
Michael Aldridge
Frank Thornton
Keith Clifford
Brian Murphy
Burt Kwouk
Russ Abbot

Liczba odcinków

295

Liczba serii

31

Produkcja
Produkcja

BBC

Scenariusz

Roy Clarke

Muzyka

Ronnie Hazelhurst
Jim Parker

Czas trwania odcinka

30 min

Pierwsza emisja
Kraj oryginalnej emisji

Wielka Brytania

Stacja telewizyjna

BBC One

Pierwsza emisja

4 stycznia 1973 (pilot)
12 listopada 1973 (emisja regularna)

Lata emisji

1973-2010

Babie lato (Last of the Summer Wine) – brytyjski serial komediowy produkowany przez BBC i emitowany na kanale BBC One. Wyprodukowano 295 odcinków podzielonych na 31 serii, emitowanych przez 37 lat, od 4 stycznia 1973 roku (odcinek pilotowy) do 29 sierpnia 2010 roku. Daje to serialowi pozycję najdłużej emitowanego sitcomu w historii światowej telewizji[1]. Według danych za 2014, jest też najczęściej powtarzanym archiwalnym serialem komediowym w brytyjskiej telewizji, jego odcinki pojawiają się na antenie różnych telewizji łącznie ponad 1500 razy w ciągu roku[2].

Pomysłodawcą serialu i scenarzystą wszystkich odcinków był Roy Clarke, zaś jedynym aktorem, który wystąpił we wszystkich odcinkach, był Peter Sallis. Zaczął w nim grać mając niespełna 52 lata, zaś rozstał się z produkcją na krótko przed swoimi dziewięćdziesiątymi urodzinami. Ze względu na swoją długowieczność oraz fabułę, gdzie głównymi bohaterami są ludzie starsi, serial przez lata pełnił rolę miejsca, w którym swoje ostatnie duże role grało wielu nestorów brytyjskiej komedii, m.in. Frank Thornton, Bill Owen, Dora Bryan czy Thora Hird.

Fabuła i styl

Fundamentem fabuły serialu jest ukazanie trzech starszych panów, emerytów z północnoangielskiej prowincji, którzy w głębi duszy nie mogą pogodzić się z traktowaniem tego okresu w życiu jako jego jesieni, jak często określa się starość. Zamiast tego chcą przeżyć ten czas jako tytułowe babie lato (zob. babie lato w meteorologii). W związku z tym zachowują się w sposób daleki od stereotypowych wyobrażeń o statecznych staruszkach, ich wyczyny i perypetie bardziej przypominają przygody nieokrzesanych młodzieńców. Akcja serialu osadzona jest w autentycznym miasteczku Holmfirth w hrabstwie West Yorkshire, gdzie realizowano też zdjęcia. W serialu jest ono zamieszkiwane przez całą galerię dość ekscentrycznych postaci, które tworzą barwne tło dla głównych bohaterów.

Pod względem literackim charakterystyczną cechą Babiego lata jest subtelne wplatanie do komediowej fabuły, zwłaszcza do dialogów bohaterów, elementów rozważań filozoficznych i egzystencjalnych, dotyczących przede wszystkim kwestii szczególnie bliskich ludziom starszym, jak pamięć, przemijanie i śmierć. Od strony wizualnej serial wyróżnia się licznymi scenami plenerowymi, w których mocno eksponowana jest idylliczna, skąpana w zieleni małomiasteczkowa i wiejska sceneria północnej Anglii.

Bohaterowie i obsada

Główni bohaterowie

postaćaktorlatauwagi
Norman CleggPeter Sallis1973-2010do 2008 r. jeden z głównych bohaterów
(następnie postać drugoplanowa)
jedyna postać występująca we wszystkich 295 odcinkach
Compo SimmoniteBill Owen1973-2008wystąpił w 185 odcinkach[3]
Cyril BlamireMichael Bates1973-1975wystąpił tylko w 13 odcinkach
Foggy DewhurstBrian Wilde1976-1985
1990-1997
wystąpił w 116 odcinkach
Seymour UtterthwaiteMichael Aldridge1986-1990wystąpił tylko w 31 odcinkach
Herbert TrueloveFrank Thornton1997-2010do 2008 r. jeden z głównych bohaterów
(następnie postać drugoplanowa)
wystąpił w 135 odcinkach
Billy HardcastleKeith Clifford1999-2006wystąpił w 66 odcinkach
Alvin SmedleyBrian Murphy2003-2010wystąpił w 73 odcinkach
'Electrical' EntwistleBurt Kwouk2002-2010do 2008 r. postać drugoplanowa
od 2009 r. jeden z głównych bohaterów
wystąpił w 78 odcinkach
Hobbo HobdykeRuss Abbot2008-2010wystąpił tylko w 17 odcinkach

Postacie drugoplanowe

postaćaktor(ka)latauwagi
Nora BattyKathy Staff1973-2008wystąpiła w 246 odcinkach
Wally BattyJoe Gladwin1975-1987wystąpił w 45 odcinkach
Stella, siostra NoryBarbara Young2008-2010wystąpiła w 18 odcinkach
Ivy, właścicielka kawiarniJane Freeman1973-2010wystąpiła w 273 odcinkach
Sid, właściciel kawiarniJohn Comer1973-1983wystąpił w 46 odcinkach
Milburn, siotrzeniec IvyJonathan Linsley1984-1987wystąpił w 20 odcinkach
Tom SimmoniteTom Owen2000-2010w 1991 r. pojawił się w serialu jako epizodysta
łącznie wystąpił w 93 odcinkach
Wesley PegdenGordon Wharmby1982-2002wystąpił w 139 odcinkach
Edie PegdenThora Hird1986-2003wystąpiła w 152 odcinkach
Glenda WilkinsonSarah Thomas1986-2010wystąpiła w 215 odcinkach
Barry WilkinsonMike Grady1986-2010wystąpił w 161 odcinkach
Ros UtterthwaiteDora Bryan2000-2005wystąpiła w 50 odcinkach
Howard SibshawRobert Fyfe1985-2010wystąpił w 229 odcinkach
Pearl SibshawJuliette Kaplan1985-2010wystąpiła w 226 odcinkach
Marina, kochanka HowardaJean Fergusson1985-2010wystąpiła w 210 odcinkach
Ciocia WainwrightJean Alexander1988-2010wystąpiła w 168 odcinkach
Smiler HemmingwayStephen Lewis1988-2007wystąpił w 135 odcinkach
Eli DuckettDanny O’Dea1987-2002wystąpił w 92 odcinkach
Nelly, przyjaciółka PearlJune Whitfield2001-2010wystąpiła w 44 odcinkach
Morton BeemishChristopher Beeny2001-2010wystąpił w 27 odcinkach
Toby Mulberry SmithTrevor Bannister2001-2010w 1992 r. wystąpił w serialu jako inna postać
łącznie wystąpił w 25 odcinkach

Odcinki

Pilot

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

1-The Last of the Summer Wine
James GilbertRoy Clarke4 stycznia 1973
Odcinek nie posiada wyraźnie zarysowanej intrygi, zamiast tego wprowadza widza w specyficzny klimat serialu. Trójka emerytów - snobistyczny Blamire, nieokiełznany Compo i sytuujący się gdzieś pomiędzy nimi Clegg - chodzi po swoim rodzinnym miasteczku i obserwuje toczące się nieśpiesznie wydarzenia, a zarazem dyskutuje o życiu, śmierci i wielu innych kwestiach.

Seria 1

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

21Short Back and Palais Glide
James GilbertRoy Clarke26 listopada 1973
Blamire i Clegg chcą wypędzić z Compo złego ducha i z takim zamiarem stawiają go do góry nogami. Ma to miejsce w bibliotece, a zirytowany ich zachowaniem kierownik placówki wyrzuca ich za drzwi. Wkrótce później Compo stwierdza, że podczas „leczenia” wypadł mu klucz. Aby go odzyskać, muszą jakoś dostać się do zamkniętej już biblioteki.
32Inventor of the 40-foot Ferret
James GilbertRoy Clarke6 grudnia 1973
Głównym tematem odcinka są próby nakłonienia Compo, aby po bardzo wielu latach przerwy odwiedził kościół.
43Paté and Chips
James GilbertRoy Clarke20 grudnia 1973
Trio udaje się na zwiedzanie wystawnej siedziby lokalnych arystokratów, a towarzyszy im siostrzeniec Compo, Chip, wraz z rodziną. Na miejscu emeryci, zwłaszcza Compo, mają jednak kłopot z zachowywaniem się w sposób godny tego szacownego miejsca.
54Spring Fever
James GilbertRoy Clarke24 grudnia 1973
Ku zaskoczeniu swoich kolegów oraz sąsiadki, niechlujny zwykle Compo nagle sprząta swoje mieszkanie, kupuje garnitur, a nawet próbuje zatrudnić gosposię.
65The New Mobile Trio
James GilbertRoy Clarke27 grudnia 1973
Odcinek przedstawia perypetie tria związane z próbami nabycia samochodu, którego dumnym właścicielem i kierowcą ma być Clegg.
76Hail Smiling Morn or Thereabouts
James GilbertRoy Clarke29 grudnia 1973
Blamire odnajduje w sobie nową pasję - zostaje zapalonym fotografem. Wraz z dwoma wiernymi kolegami udaje się na mini plener, którego celem jest sfotografowanie wschodu słońca. Na przeszkodzie staje jednak burza, która zmusza trio do noclegu w przypadkowo napotkanej stodole.

Seria 2

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

81Forked Lightning
Bernard ThompsonRoy Clarke25 listopada 1975
Ku niezadowoleniu Clegga, jego liczący sobie ledwie 30 lat rower zaczyna odmawiać posłuszeństwa. Początkowo jego naprawy podejmuje się Sid, właściciel kawiarni, ale gdy jego wysiłki kończą się fiaskiem, Clegg udaje się z przyjaciółmi na poszukiwania sklepu w Huddersfield, gdzie trzy dekady wcześniej nabył swój pojazd.
92Who's That Dancing With Nora Batty Then?
Bernard ThompsonRoy Clarke2 grudnia 1975
Gloria, sąsiadka Compo, wyjeżdża na stałe do Australii i organizuje w związku z tym przyjęcie pożegnalne. Compo pomaga w organizacji imprezy, jak zwykle wpadając w kłopoty. Potem, już podczas zabawy, dostaje szansę tańca ze swoją sąsiadką Norą Batty, w której się podkochuje, ale nadeptuje jej na stopę.
103The Changing Face of Rural Blamire
Bernard ThompsonRoy Clarke3 grudnia 1975
Głównym tematem odcinka są nieudane i jak zwykle pełne przygód wysiłki Blamire'a, który próbuje przerwać swoją emeryturę i powrócić do pracy zawodowej jako akwizytor.
114Some Enchanted Evening
Bernard ThompsonRoy Clarke20 grudnia 1975
Wally, mąż Nory, wyjeżdża na dłuższy czas do swojej matki. Compo stara się wykorzystać jego nieobecność, aby zrealizować swoje fantazje o szalonym romansie z Norą.
125A Quiet Drink
Bernard ThompsonRoy Clarke22 grudnia 1975
Trio odwiedza miejscowy pub, gdzie spotyka stałego klienta tego przybytku, znanego z tego, iż nigdy nie postawił nikomu drinka. Emeryci postanawiają zmierzyć się z nim w dość niezwykłym konkursie.
136Ballad for Wind Instruments and Canoe
Bernard ThompsonRoy Clarke24 grudnia 1975
Trio dość niespodziewanie wchodzi w posiadanie kajaka. Szybko jednak go tracą, a próby odzyskania go wiążą się z nieprzyjemnymi przygodami, zwłaszcza dla Compo.
147Northern Flying Circus
Bernard ThompsonRoy Clarke25 grudnia 1975
Kolejny odcinek, w którym trio mierzy się z pojazdami. Tym razem w ich ręce wpada motocykl z bocznym wózkiem. Jak zwykle najbardziej niebezpieczne czynności związane z testowaniem nabytków przypadają w udziale Compo. Jest to ostatni odcinek z tercetem głównych bohaterów w składzie Clegg - Compo - Blamire.

Seria 3

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

151The Man from Oswestry
Sydney LotterbyRoy Clarke27 października 1976
Blamire wyjeżdża z miasteczka, co wprawia jego dwóch kompanów, zwłaszcza Compo, w głęboki smutek. Wkrótce przysyła przyjaciołom list, w którym prosi ich o opiekę nad Foggym Dewhurstem (w tej roli debiutujący w tym odcinku Brian Wilde), ich wspólnym kolegą ze szczenięcych lat, który nie może odnaleźć się na wojskowej emeryturze. Po przybyciu do Holmfirth Foggy okazuje się podobnym snobem jak Blamire, na domiar złego rozmiłowanym w mundurowym drylu.
162Mending Stuart's Leg
Sydney LotterbyRoy Clarke3 listopada 1976
Szukając czegoś do roboty, trio w nowym składzie postanawia pomóc Sidowi, właścicielowi kawiarni, w naprawie dachu. Jak zwykle do najbardziej niewdzięcznej części zadania zostaje wybrany Compo.
173The Great Boarding House Bathroom Caper
Ray ButtRoy Clarke10 listopada 1976
Pierwsza w historii serialu opowieść rozciągnięta na dwa odcinki. Trio, a także zaprzyjaźnione małżeństwo Sida i Jane, korzysta z zaproszenia siostrzeńca Compo, Gordona, i wyjeżdża z nim na weekend do Scarborough. W tym samym pensjonacie zatrzymuje się też Nora Batty, którą Compo próbuje podglądać podczas wieczornej toalety.
184Cheering Up Gordon
Ray ButtRoy Clarke17 listopada 1976
Podczas dalszej części pobytu w Scarborough, bohaterowie zostają wyrzuceni z kościoła, po tym jak zza pazuchy wychodzą hodowane przez Compo fretki domowe, które ich pan wziął ze sobą na weekend. Nieco później, na plaży, Compo uczy się od swego siostrzeńca sztuki wędkowania, sam zaś szkoli go w podrywaniu kobiet.
195The Kink in Foggy's Niblick
Sydney LotterbyRoy Clarke24 listopada 1976
Trio wybiera się do klubu golfowego, gdzie Foggy postanawia rozegrać pierwszą od 1939 roku partię golfa. Tymczasem Compo odkrywa, że władze klubu wypłacają drobne znaleźne za każdą piłkę, którą gracze wystrzelili gdzieś w czasie gry.
206Going to Gordon's Wedding
Sydney LotterbyRoy Clarke1 grudnia 1976
Trio po raz kolejny spotyka się z Gordonem, siostrzeńcem Compo, tym razem na ślubie młodzieńca. W wyniku nieszczęśliwego wypadku drużba pana młodego trafia do szpitala, a wujek Compo w ostatniej musi go zastąpić.
217Isometrics and After
Sydney LotterbyRoy Clarke8 grudnia 1976
Foggy dochodzi do raczej oczywistego wniosku, że on i jego koledzy stracili nieco dobrą kondycję sprzed lat. Aby temu zaradzić, trzej przyjaciele podejmują ambitny program treningowy, jak zwykle wpędzający ich w kłopoty.

Seria 4

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

221Ferret Come Home
Sydney LotterbyRoy Clarke9 listopada 1977
Jedna z fretek Compo ucieka prosto do domu państwa Batty. Wally, mąż Norry, otrzymuje zadanie jej schwytania.
232Getting on Sidney's Wire
Sydney LotterbyRoy Clarke16 listopada 1977
Kolejny odcinek, w którym trio pomaga Sidowi, właścicielowi ich ulubionej kawiarni. Tym razem instalują wspólnie dzwonek sygnalizujący wejście do lokalu klienta.
243Jubilee
Sydney LotterbyRoy Clarke23 listopada 1977
W całym kraju trwają obchody Srebrnego Jubileuszu (25-lecia panowania) królowej Elżbiety II. W Holmfirth główną imprezą ma być organizowana przez proboszcza parada. Foggy postanawia pomóc w przygotowaniach.
254Flower Power Cut
Sydney LotterbyRoy Clarke30 listopada 1977
Clegg staje się gorliwym wyznawcą teorii, że kwiaty posiadają uczucia, a w dodatku reagują na muzykę. Stara się przekonać do tego sceptycznych kolegów.
265Who Made a Bit of a Splash in Wales Then?
Sydney LotterbyRoy Clarke7 grudnia 1977
Foggy odwiedza przyjaciółkę w Walii. Dwaj pozostawieni sami sobie koledzy stają się dla niego źródłem niespodziewanych problemów.
276Greenfingers
Sydney LotterbyRoy Clarke21 grudnia 1977
Foggy jest rozczarowany małym rozmiarem warzyw sprzedawanych na targu. Postanawia osobiście poszukać bardziej dorodnych egzemplarzy.
287A Merry Heatwave
Sydney LotterbyRoy Clarke1 stycznia 1978
Pierwszy w historii serialu odcinek napisany specjalnie z myślą o emisji w okresie świątecznym, choć rozgrywający się latem. Mieszkający w Australii brat Nory Batty czuje się już na tyle źle, że prawdopodobnie nigdy nie zobaczy już prawdziwych, brytyjskich świąt. Nie bacząc na panujące w miasteczku upały, Foggy postanawia nakręcić dla niego film, w którym bohaterowie odgrywają dość staroświecki sposób celebrowania Bożego Narodzenia.
298The Bandit From Stoke-on-Trent
Sydney LotterbyRoy Clarke4 stycznia 1978
Do Holmfirth przybywa jego dawny mieszkaniec, od lat żyjący w Stoke-on-Trent, a w rodzinnych stronach wspominany jako postać raczej niesławna. Foggy nabiera podejrzeń co do tej wizyty.

Świąteczny odcinek specjalny (1978)

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

30-Small Tune on a Penny Wassail
Sydney LotterbyRoy Clarke26 grudnia 1978
Trio odwiedza kolegę spędzającego święta w szpitalu. Potem bohaterowie obdarowują się nawzajem prezentami.

Seria 5

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

311Full Steam Behind
Sydney LotterbyRoy Clarke18 września 1979
Tym razem miejscem przygód bohaterów jest lokalna linia kolejowa obsługiwana przez parowóz. Odtwórca roli Clegga, Peter Sallis, który jako jedyny wystąpił we wszystkich odcinkach Babiego lata, uznał ten odcinek za swój ulubiony.
322The Flag & Its Snags
Sydney LotterbyRoy Clarke25 września 1979
Pierwsza część historii o tym, jak Foggy stara się spełnić swoje marzenie o umieszczeniu flagi państwowej na wzgórzu nad miastem. W tym odcinku bohaterowie zmagają się z problemem montażu masztu na wzniesieniu.
333The Flag & Further Snags
Sydney LotterbyRoy Clarke2 października 1979
W drugim odcinku dotyczącym flagi, Foggy zabiera się już za umieszczenie na maszcie brytyjskiego sztandaru, ale jak zawsze nie brakuje kłopotów.
333Deep In The Heart of Yorkshire
Sydney LotterbyRoy Clarke9 października 1979
Punktem wyjścia dla fabuły odcinka jest tajemnicza wyprawa do lasu, jaką podejmują Sid z kawiarni oraz Wally Batty.
344Earnshaw Strikes Again
Sydney LotterbyRoy Clarke16 października 1979
Foggy godzi w lokalny patriotyzm kolegów, zaprzeczając istnieniu starodawnych bóstw czuwających nad mieszkańcami Yorkshire.
355Here We Go Into The Wild Blue Yonder
Sydney LotterbyRoy Clarke23 października 1979
Pierwsza część dwuodcinkowego wątku opowiadającego tym, jak Compo postanawia zaimponować Norze poprzez lot na specjalnie przygotowanym, wielkim latawcu.
366Here We Go Again Into The Wild Blue Yonder
Sydney LotterbyRoy Clarke30 października 1979
Wally, który podjął się zbudowania latawca wystarczająco dużego dla Compo, skończył pracę. Przychodzi czas lotów próbnych.

Świąteczny odcinek specjalny (1979)

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

37-And a Dewhirst Up A Fir Tree
Sydney LotterbyRoy Clarke27 grudnia 1979
Chcąc uniknąć przedświątecznych kolejek, Foggy postanawia kupić wszystkie niezbędne artykuły już w lecie. Jest jednak bardzo zdziwiony, że sklepy ich wówczas nie oferują. Wreszcie udaje mu się kupić kilka choinek.

Świąteczny odcinek specjalny (1981)

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

38-Whoops
Alan J.W. BellRoy Clarke25 grudnia 1981
Atmosfera świąt wywołuje u trójki bohaterów nostalgię za dzieciństwem. Postanawiają odnaleźć swoich kolegów ze szkoły i sprawdzić, czy zostało w nich coś jeszcze z dawnych lat. Jest to pierwszy odcinek, w którym temat muzyczny serialu pojawia się nie tylko w wersji instrumentalnej, lecz także chóralnej.

Seria 6

NrTytuł

ReżyseriaScenariusz

Premiera

391In the Service Of Humanity
Alan J.W. BellRoy Clarke4 stycznia 1982
Foggy postanawia uruchomić ochotniczą służbę ratowniczą, gotową do niesienia pomocy mieszkańcom miasteczka, którzy znaleźli się w kłopotach.
402Car & Garter
Alan J.W. BellRoy Clarke11 stycznia 1982
Compo chce zaimponować Norze i zgadza się przyjąć rolę kierowcy, mającego przeprowadzić próbny przejazd samochodem wyścigowym odnowionym przez miejscowego mechanika. W odcinku tym gościnnie wystąpił Gordon Wharmby jako Wesley Pegden. Od 1984 postać ta dołączyła do serialu na stałe.
413The Odd Dog Men
Alan J.W. BellRoy Clarke18 stycznia 1982
Foggy postanawia spróbować swoich sił w biznesie, a konkretnie w branży usługowego wyprowadzania na spacer psów.
424A Bicycle Made For Three
Alan J.W. BellRoy Clarke25 stycznia 1982
Miejscowy sprzedawca używanych rowerów pozwala bohaterom, aby sami skonstruowali sobie jednoślady ze starych części pozostawionych w magazynie. Tymczasem Sid i Ivy gruntownie odnawiają wygląd swojej kawiarni, nadając jej wystrój, w jakim będzie pojawiała się w serialu przez kolejnych 28 lat, aż do zakończenia jego produkcji.
435One Of The Last Few Places Unexplored By Man
Alan J.W. BellRoy Clarke1 lutego 1982
Compo stawia sobie za punkt honoru, że zakradnie się do sypialni swojej sąsiadki Nory, o której ciągle fantazjuje. Co więcej, chce upamiętnić ten wyczyn zdjęciem.
446Serenade For Tight Jeans and Metal Detector
Alan J.W. BellRoy Clarke8 lutego 1982
Tercet odwiedza sklep z rzeczami z drugiej ręki, którego właściciel słynie z daru przekonywania klientów do zakupu nawet niezbyt potrzebnych im rzeczy. W ten sposób Clegg zostaje właścicielem wykrywacza metali, którego obsługi z entuzjazmem podejmuje się Foggy. Tymczasem Compo nabywa, w miejsce swoich podziurawionych spodni, modne jeansy.
457From Wellies To Wet Suit
Alan J.W. BellRoy Clarke15 lutego 1982
Tercet przypadkiem odkrywa, że Sid z kawiarni jest płetwonurkiem - amatorem. Compo jest tak zafascynowany tym hobby, że odkupuje od Sida cały jego sprzęt i zaczyna treningi. Bill Owen uważał ten odcinek za swój ulubiony z całych 28 lat, w czasie których grał Compo, w związku z czym został on powtórzony m.in. w specjalnym paśmie po śmierci aktora.

Przypisy

  1. Lucy Mangan, Cable girl: why has the Summer Wine lasted?, guardian.co.uk, 2007-11-06 [dostęp 2011-02-20]
  2. British TV comedies most repeated in 2014. British Comedy Guide. [dostęp 2015-01-09]. (ang.).
  3. Last of the Summer Wine (TV Series 1973–2010) - IMDb. [dostęp 2021-01-11].

Linki zewnętrzne

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Holmfirth Sid's Cafe.jpg
(c) Nigel Homer, CC BY-SA 2.0
Sid's Cafe, Holmfirth.