Babsk (rezerwat przyrody)

Babsk
rezerwat leśny
Typ	fitocenotyczny[1]
Podtyp	zbiorowisk leśnych[1]
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Położenie	gmina Biała Rawska
Mezoregion	Wysoczyzna Rawska
Data utworzenia	1958
Akt prawny	M.P. z 1958 r. nr 81, poz. 468
Powierzchnia	10,97 ha
Ochrona	czynna
Położenie na mapie gminy Biała Rawska Babsk
Położenie na mapie Polski Babsk
Położenie na mapie województwa łódzkiego Babsk
Położenie na mapie powiatu rawskiego Babsk
51°50′12″N 20°19′30″E/51,836667 20,325000

złamany dąb

fragment rezerwatu

Niektóre rośliny występujące na terenie rezerwatu

dzwonek brzoskwiniolistny

kalina koralowa – jeden z trzech występujących tu gatunków roślin chronionych

konwalia majowa – jeden z trzech występujących tu gatunków roślin chronionych

zdrojówka rutewkowata

kwiat przylaszczki pospolitej

owoce grabu

kwiat lipy drobnolistnej

kruszyna pospolita

zawilec żółty

(c) I, MarcusObal, CC-BY-SA-3.0

kwiatostan brzozy brodawkowatej

turzyca orzęsiona

strumień przepływający przez rezerwat

Tablica informacyjna rezerwatu

Rezerwat przyrody Babsk – leśny rezerwat przyrody znajdujący się na terenie gminy Biała Rawska w powiecie rawskim w województwie łódzkim^[1].

Położenie i powierzchnia

Rezerwat położony jest w środkowej Polsce, na Wysoczyźnie Rawskiej, w północno-wschodniej części województwa łódzkiego, przy międzynarodowej drodze E67 Warszawa – Katowice (tzw. Gierkówce), w odległości ok. 65 km na południowy zachód od stolicy, ok. 1 km na zachód od zabudowań wsi Babsk, od której wziął swoją nazwę.

Rezerwat zajmuje powierzchnię 10,97 ha^[1]. Jest położony w oddziale leśnym 14f w leśnictwie Babsk (Nadleśnictwo Skierniewice)^[2].

Leży w widłach rzeki Białki i jednego z jej bezimiennych dopływów, który przepływa przez północną część rezerwatu^[2].

Rzeźba terenu na obszarze rezerwatu reprezentuje typ rzeźby polodowcowej, ukształtowanej przez trzykrotne nasunięcia lądolodów w plejstocenie. Ostatni lądolód czwartorzędowy pozostawił w podłożu pokrywę utworów gliniastych i piaszczysto-żwirowych o miąższości 30–100 m.

Teren rezerwatu ma charakter równinny, opadający w miarę zbliżania się do strumienia i leży na wysokości ok. 140–150 m n.p.m.

Historia

Rezerwat utworzony został w 1958 roku przez wyodrębnienie fragmentu lasu z kompleksu leśnego otaczającego Babsk od zachodu. Powstanie rezerwatu miało na celu zapewnienie ochrony starego drzewostanu liściastego z domieszką lipy^[2].

Opis

Rezerwat „Babsk” chroni jeden z największych w tej części województwa łódzkiego płatów zespołu grądowego z udziałem lipy drobnolistnej^[2].

Rezerwat posiada plan ochrony ustanowiony w 2018 roku, na jego podstawie cały obszar rezerwatu podlega ochronie czynnej^[1].

Roślinność

W rezerwacie rosną głównie dęby szypułkowe w wieku 100–160 lat, które w obwodzie (w pierśnicy) osiągają 2 m (stanowią one ok. 50% drzewostanu), a także lipy drobnolistne w podobnym wieku (które jednak mają mniejsze rozmiary obwodu pnia – tylko 100–140 cm), a ponadto graby, sosny i brzozy. Zarówno na terenie rezerwatu, jak i otaczających go terenach leśnych nie objętych ochroną rezerwatową występują także liczne inne gatunki drzew, jak również krzewów, roślin zielnych i mchów.

Nieco inaczej wygląda szata roślinna w pobliżu przepływającej przez rezerwat rzeczki. Jej brzegi porośnięte są lasem głównie grabowo-lipowym, zaś miejscami znajdują się kępy olch. Przy samym strumieniu rosną różne gatunki traw (m.in. turzyca), a także trzciny, lilie wodne i inne gatunki roślin typowe dla obszarów o wysokiej wilgotności.

W sumie na terenie rezerwatu występują 103 gatunki roślin naczyniowych oraz 8 gatunków mchów, a także 215 gatunków grzybów makrosporowych. Spośród roślin rzadko spotykanych w Polsce, a występujących we florze rezerwatu, wymienić można np. 3 gatunki chronione: kruszynę pospolitą, kalinę koralową i konwalię majową^[2], ponadto (niepodlegające ochronie gatunkowej, acz rzadkie w środkowej części kraju) turzycę orzęsioną, turzycę pagórkowatą, kupkówkę Aschersona i świerząbek korzenny. Częściej spotykane w kraju są inne miejscowe rośliny, jak np.: przylaszczka pospolita, zdrojówka rutewkowata, dzwonek brzoskwiniolistny, kozłek bzowy, zawilec żółty i in. Spośród występujących w rezerwacie grzybów wymienić można takie gatunki jak: szyszkowiec łuskowaty, szmaciak gałęzisty i gwiazdosz rudawy.

Fauna

W rezerwacie spotkać można m.in. zające, sarny, dziki, lisy, oraz liczne inne gatunki drobnych ssaków (ryjówki, jeże i in.) i ptaków (dzięcioły, kowaliki, sikory, pełzacze^[2], kukułki, bociany, dzikie kaczki), a także gady (jaszczurki, zaskrońce) i płazy (żaby, traszki i ropuchy). Przepływająca przez rezerwat rzeczka, będąca dopływem Białki, stanowi środowisko życia dla drobnych ryb, a jej bliskość umożliwia życie i rozwój licznych gatunków owadów oraz wspomnianych płazów.

Warunki klimatyczne

Na terenie rezerwatu identyfikuje się swoisty mikroklimat, kształtowany pod wpływem dużego zalesienia oraz topograficznych i morfologicznych cech terenu.
Zdaniem lekarzy mikroklimat ten korzystnie wpływa na stan zdrowia osób ze schorzeniami dróg oddechowych.

Lokalne warunki klimatyczne

Obszar rezerwatu leży w strefie klimatu umiarkowanego przejściowego na granicy wpływów atlantyckich. Klimat w rezerwacie nie odbiega znacząco od typowego klimatu Polski środkowej, i jako wyznaczniki można podać następujące wartości:

• średnia temperatura roczna: 7–8 °C
• średnia temperatura najcieplejszego miesiąca (lipca): 18 °C
• średnia temperatura miesiąca najzimniejszego (lutego): –3,5 °C
• okres bezprzymrozkowy: ok. 260 dni (średnio)
• okres wegetacyjny: średnio 215 dni w roku
• przeciętna długość zalegania pokrywy śnieżnej: ok. 50 dni w roku
• liczba godzin nasłonecznienia w ciągu roku: 1680 (średnio 4,6 dziennie, przy dużych różnicach w poszczególnych porach roku)
• roczna suma opadów: ok. 510 mm.

Przypisy