Bacuch (przełęcz)

Bacuch
Ilustracja
Mały Giewont i przełęcz Bacug – widok spod Sarniej Skały
Państwo

 Polska

Wysokość

1502 m n.p.m.

Pasmo

Tatry, Karpaty

Sąsiednie szczyty

Mały Giewont, Grzybowiec

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bacuch”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Bacuch”
Ziemia49°15′13,3″N 19°55′29,8″E/49,253694 19,924944

Bacuch[1] (1502 m) – przełęcz w Tatrach Zachodnich pomiędzy Małym Giewontem (1728 m) i Grzybowcem (ok. 1515 m)[2]. Górale używali nazw Bacuch, Bacuf, Bacuk, jednakże nie oznaczała ona u nich przełęczy, lecz leżące na północ od niej zbocza Grzybowca od strony Doliny Strążyskiej, tzw. Wielki Bacuch i Mały Bacuch[3]. Według Mariusza Zaruskiego prawidłowa jest nazwa Bacug[4]. Na początku XVI w. prowadzili bowiem tutaj i w okolicach Giewontu prace niemieccy górnicy (niem. słowo Bahnzug)[5]. Według Wielkiej encyklopedii tatrzańskiej prawidłowa nazwa to Wielki Bacuch, pochodzenie nazwy jest nieznane[3]. Na niektórych mapach przełęcz jest opisana jako Bacug[2], według Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych prawidłowa nazwa to Bacuch[1].

Zbocza przełęczy Bacug opadają do Doliny Małej Łąki i Małej Dolinki (górna część Doliny Strążyskiej). Przełęcz znajduje się na górnej granicy lasu, jest w większości zarośnięta. Spod przełęczy do Małej Dolinki opada stromy żleb Warzecha[2].

W okolicach przełęczy Bacug, na północnych zboczach Małego Giewontu w wapieniach z okresu kredy można obserwować bujne gałązki koralowców, które niegdyś żyły w morzu, tworząc pokłady wapieni, z których zbudowany jest masyw Giewontu[6].

Dawniej istniała trasa turystyczna na Giewont, która prowadziła z Doliny Strążyskiej ponad wodospadem Siklawicą przez żleb Warzechę i przełęcz Bacug[7]. Była to najkrótsza turystyczna trasa z Zakopanego na Giewont, została jednak przez TPN zamknięta.

Przypisy

  1. ↑ a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [dostęp 2022-07-09].
  2. ↑ a b c Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
  3. ↑ a b Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  4. ↑ Przyczynki do nazewnictwa tatrzańskiego [dostęp 2008-06-17] [zarchiwizowane z adresu 2008-09-18].
  5. ↑ Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  6. ↑ Władysław Szafer: Tatrzański Park Narodowy. Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  7. ↑ Na bezdrożach tatrzańskich [dostęp 2008-05-10] [zarchiwizowane z adresu 2008-12-10].
Północno-zachodnia grań Giewontu

Media użyte na tej stronie

Mały Giewont a11.jpg
Autor: Opioła Jerzy, Licencja: CC BY 2.5
Mały Giewont, przełęcz Bacug
Mountain pass 12x12 ne.svg
oriented mountain pass symbol : n ne e se
Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.