Bacuch (torfowisko)

Bacuchtorfowisko w obrębie miejscowości Koniówka w województwie małopolskim, w powiecie nowotarskim, w gminie Czarny Dunajec. Pod względem geograficznym znajduje się w Kotlinie Orawsko-Nowotarskiej. Położone jest na wysokości 741 m wśród łąk i pól uprawnych po lewej stronie Czarnego Dunajca. Odległość torfowiska od tej rzeki wynosi 400-500 m, ale nie należy ono do jej zlewni. Z torfowiska wypływa bowiem Ogrójcowy Potok znajdujący się w zlewisku Morza Czarnego, odległego stąd o kilkaset kilometrów. Pomiędzy brzegiem Czarnego Dunajca a torfowiskiem Bacuch przebiega dział wód między zlewiskami Morza Czarnego i Bałtyku[1].

Rozległy kompleks torfowisk, bagien, trzęsawisk, podmokłych łęgów i bagiennych lasów sosnowych, ciągnący się od Suchej Góry na Słowacji po Ludźmierz na Orawie nazywano pustaciami lub puściznami. Po ustąpieniu lodowca teren ten był wielkim rozlewiskiem młak i jezior, które stopniowo zamulane było niesionymi przez wodę osadami tworzącymi stożki napływowe, równocześnie też podlegało zarastaniu, w którym wielki udział miał mech torfowiec. Z jego obumarłych szczątków tworzył się torf. Zarastanie to zaczęło się około 10-11 tysięcy lat temu. Rocznie przybywa około 1 mm torfu. Torfowisko tworzy specyficzne warunki życia dla roślin. Charakteryzują się one bardzo kwaśnym odczynem, dużą wilgotnością i ubóstwem składników pokarmowych. W takich warunkach na torfowisku rozwijają się specyficzne, charakterystyczne dla torfowisk gatunki roślin[2].

Torfowiska Kotliny Orawsko Nowotarskiej to unikatowy w skali Europy obszar. Planuje się utworzenie tutaj specjalnych obszarów ochrony pod nazwą „Torfowiska Orawsko-Nowotarskie”. Mają one objąć obszar 8255,62 ha. Torfowisko Bacuch jest torfowiskiem wysokim. Dawniej eksploatowano w nim torf, wskutek czego jego kopuła została niemal całkowicie zniwelowana. Na części obszaru dawnej kopuły zachowała się jednak charakterystyczna roślinność torfowiskowa[3]. Z rzadkich w Karpatach roślin rośnie tutaj m.in. bagno zwyczajne[4]. Torfowisko jest własnością prywatną, aby zastosować jego ochronę przewiduje się płatności rolno-środowiskowe za zaniechanie gospodarowania na nim, utrzymanie i prowadzenie odpowiednich zabiegów pielęgnacyjnych[3].

Przypisy

  1. Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna. [dostęp 2015-04-01].
  2. Torfowiska na Orawie i Podhalu. [dostęp 2017-03-23].
  3. a b Dokumentacja planu zadań ochronnych obszaru Natura 2000 Torfowiska Orawsko-Nowotarskie PLH120016. [dostęp 2017-03-26].
  4. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.