Badżawowie
 Badżawowie (wieś Sampela, Wakatobi, Indonezja) | |
| Miejsce zamieszkania | |
|---|---|
| Język | |
| Religia | islam, wierzenia tradycyjne |
| Grupa | |
Badżawowie[1][2] – ludność austronezyjska posługująca się językami sama-bajau, z wysp Azji Południowo-Wschodniej. Ich rozproszone osady są zlokalizowane na obszarze rozciągającym się od południowych Filipin po północne i wschodnie wybrzeża Borneo, a także we wschodniej Indonezji, od wyspy Celebes po Timor[3]. Wraz z Orang Laut i Moken tworzą grupę tzw. Cyganów Morskich[4].
W piśmiennictwie są znani pod szeregiem nazw, nie zawsze równoznacznych: Sama[5], Bajau[5], Badjaw[5], Badjao[5], Bajaw[5], Bajo[3][5], Sama-Bajau[5], Bajau Laut[3], Sama Dilaut[3], Turijene’[3], Luwa’an[3], Pala’au[3]. Sami określają się zwykle jako Sama lub A’a Sama[3]. W Malezji i Indonezji określenie Bajau odnosi się zarówno do ludów koczowniczych, jak i osiadłych, w tym do niektórych grup lądowych, głównie rolniczych[3]. Na południowych Filipinach określenie Bajau jest zarezerwowane dla grup prowadzących nomadyczny tryb życia, natomiast ludność osiadła jest określana jako Samal[3].
Posługują się szeregiem własnych języków z wielkiej rodziny austronezyjskiej[3]. W użyciu są także języki malajski, filipiński i bugijski[6]. Wyznają islam w odmianie sunnickiej. Obecne są również wierzenia tradycyjne[6].
Tradycyjnie zajmują się rybołówstwem[6]. Dawniej byli zaangażowani w piractwo[6]. Część Badżawów żyje na łodziach, jednakże według współczesnych szacunków ich liczba wynosi mniej niż 10 tys.[3] Dziś większość ludności zamieszkuje ląd, częściowo w wybudowanych na palach domach[1].
Odrębną grupę tworzy ludność Buton (Butung), która nie jest etnicznie powiązana z Badżawami, lecz bywa z nimi mylona[7].
Przypisy
- ↑ a b Bajau Laut – morscy nomadzi. Świat wpław, 2016-05-24. [dostęp 2020-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-22)].
- ↑ Jacques Mayol: Homo Delphinus. Człowiek Delfin. Warszawa: Wielki błękit, 2009, s. 103. ISBN 978-83-61217-08-4. OCLC 829787707.
- ↑ a b c d e f g h i j k l Clifford Sather: Bajau. [w:] Encyclopedia of World Cultures [on-line]. Encyclopedia.com, 2020-06-09. [dostęp 2020-06-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-22)]. (ang.).
- ↑ Sea Gypsies. W: Barbara A. West: Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania. New York: Infobase Publishing, 2010, s. 717. ISBN 978-1-4381-1913-7. OCLC 370717954. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Matthew Constancio Maglana, Understanding Identity and Diaspora: The Case of the Sama-Bajau of Maritime Southeast Asia, „Jurnal Sejarah Citra Lekha”, 1 (2), 2016, s. 71–80, DOI: 10.14710/jscl.v1i2.12089, ISSN 2443-0110 (ang.).
- ↑ a b c d Michaił Anatoljewicz Czlenow: Badżao. W: Walerij Aleksandrowicz Tiszkow (red.): Narody i rieligii mira: encykłopiedija. Moskwa: Bolszaja rossijskaja encykłopiedija, 1998, s. 72. ISBN 978-5-85270-155-8. OCLC 40821169. (ros.).
- ↑ David M. Eberhard, Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Wolio, [w:] Ethnologue: Languages of the World [online], wyd. 22, Dallas: SIL International, 2019 [dostęp 2019-06-05] [zarchiwizowane z adresu 2019-06-05] (ang.).
Media użyte na tej stronie
(c) Tropenmuseum, part of the National Museum of World Cultures, CC BY-SA 3.0
Negatief. De Badjau of Badjo waren en zijn een zeevarende groep die in de Engelstalige literatuur wel worden aangeduid als 'sea gypsies', zigeuners van de zee. Ze zwierven inderdaad door grote delen van de Archipel, vooral in het oostelijk gedeelte. Ze leefden in feite op hun vaartuigen, maar vormden toch ook dorpen aan de rand van het water, zoals de foto laat zien meer op het water dan op het land. De tendens om half op het land te gaan wonen, schijnt de laatste halve eeuw te zijn toegenomen. Dat zeezigeuners vooral leefden van de visserij zal niemand verbazen. Ze hielden zich ook bezig met de vangst van zeekoeien (duyung). (P. Boomgaard, 2001). Bewoners van Badjo-kampong Kajoa op Ternate, Noord-Molukken
Autor: BastianKyle, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kehidupan lokal masyarakat Suku Bajo di Desa Bajo Sampela, Wakatobi Indonesia.