Bagry (Kraków)

Bagry

Położenie
Państwo	Polska
Województwo	małopolskie
Morfometria
Powierzchnia	31,4 ha
Wymiary • max długość • max szerokość	ok. 1200 m ok. 400 m
Głębokość • maksymalna	10 m
Hydrologia
Rodzaj jeziora	Zbiornik antropogeniczny (poeksploatacyjny)
Położenie na mapie Krakowa Bagry
Położenie na mapie Polski Bagry
Położenie na mapie województwa małopolskiego Bagry
50°01′58″N 19°59′26″E/50,032778 19,990556

Widok z zachodu

Pomost na Bagrach

Zachód słońca nad Bagrami

Bagry^[1] – zbiornik wodny w Krakowie, powstały w wyniku zatopienia wyrobisk żwirowni. Znajduje się pomiędzy ul. Lipską a ul. Wielicką, na terenie Płaszowa, w Dzielnicy XIII Podgórze. Jest jednym z większych zbiorników wodnych w granicach Krakowa. Do zalewu od strony południowej przylega stacja kolejowa Kraków Prokocim Towarowy, a nieco dalej na zachód znajduje się stacja Kraków Płaszów.

Historia

Zalew Bagry powstał dopiero w 1945 roku. Wcześniej na jego terenie znajdowały się wyrobiska w których pracowali przymusowo więźniowie z obozu Baudienst nr 108 znajdującego się przy ulicy Łukasiewicza (obecnie Kalimacha). Urobek służył przede wszystkim rozbudowie stacji kolejowej Kraków Prokocim. Obóz został zlikwidowany w 1944 roku, ale pompy nadal odprowadzały napływającą wodę do Wisły. Niemcy wyłączyli je kiedy wycofywali się z Krakowa, a napływająca woda w krótkim czasie przykryła wyrobisko zalewając również pozostałą infrastrukturę (m.in. koparki i wagoniki, które do dnia dzisiejszego znajdują się na dnie). Powstały zbiornik nazwano Bagrami od niemieckiego słowa Bagger oznaczającego koparkę^[2].

Przyroda

Brzegi zalewu porośnięte są szuwarem trzcinowym i pałkowym. Stwarza to dogodne warunki do gniazdowania ptaków wodnych. Ponadto zbiornik wodny jest zarybiony, stąd często można spotkać wędkarzy. Naturalnie występują ryby karpiowate: lin, karp, karaś, płoć, wzdręga, leszcz (wprowadzony sztucznie amur, różanka – około roku 1990). Nie brak drapieżników: okoń, sandacz, szczupak, a nawet węgorz. Od 2011 roku wprowadzano również pstrąga tęczowego, lecz ten nie utrzymuje się dłużej niż sezon. Z płazów notowano traszkę zwyczajną, kumaka nizinnego, rzekotkę drzewną, żabę jeziorkową, żabę trawną. Z gadów – jaszczurkę żyworódkę i zaskrońca. Ewenementem jest pojawienie się ok. 2002 roku meduz słodkowodnych pochodzących z Brazylii z gatunku craspedacusta sowerbii. Naturalnie występują małże, które skutecznie oczyszczają zbiornik. Zimą trafiają się ciekawe gatunki ptaków wodnych, jak perkoz rogaty, zausznik, łyska oraz sporo mew białogłowych, pospolitych i śmieszek. W otoczeniu zbiornika występują łąki o charakterze wilgotnym.

Sport i rekreacja

Na terenie zalewu znajduje się strzeżone w okresie wakacji kąpielisko, trzy przystanie wodne, wypożyczalnia sprzętu wodnego. Organizowane są kursy pierwszej pomocy oraz kursy patentowe. Na obrzeżach zalewu znajdują się również dzikie plaże.

W sezonie żeglarskim odbywają się imprezy i konkursy plenerowe. Plażowicze mogą posilić się w dwóch punktach gastronomicznych działających jedynie w sezonie. Ponadto dzieci mogą skorzystać z położonego nieopodal osiedlowego placu zabaw.

Kąpielisko

Na terenie zalewu znajduje się strzeżone kąpielisko, na które wstęp jest bezpłatny, ponieważ jest finansowane przez Urząd Miasta. Czystość wody jest regularnie kontrolowana przez Sanepid. W sezonie letnim cieszy się zainteresowaniem wśród mieszkańców Krakowa.

Imprezy żeglarskie

W sezonie żeglarskim odbywa się wiele różnych imprez wodnych:

• Otwarcie Sezonu Żeglarskiego w KŻ Horn Kraków,
• Mistrzostwa SZS Powiatu Krakowskiego,
• Integracyjne Mistrzostwa Małopolski w Żeglarstwie,
• Regaty Meczowego Pucharu Polski,
• Otwarte Mistrzostwa Małopolski,
• Otwarte Mistrzostwa Krakowskiego OZŻ,
• Wojewódzkie Igrzyska, Gimnazjada, Licealiada SZS,
• Ogólnopolskie Regaty o Puchar Prezydenta Krakowa,
• Meczowe Mistrzostwa NSKO,
• Międzywojewódzkie Mistrzostwa Młodzików,
• Drużynowe Mistrzostwa Małopolski,
• Regaty Energa Sailing,
• Regaty senioralne,
• Żeglarski Dzień Dziecka,
• inne wydarzenia: dni otwarte przystani, zajęcia i warsztaty żeglarskie dla przedszkoli i szkół.

Kluby żeglarskie

Na terenie zalewu działa wiele krakowskich klubów żeglarskich, m.in.:

• Klub Żeglarski Horn Kraków
• Klub Narciarski Lider – sekcja żeglarska
• Młodzieżowy Klub Morski „Szkwał”
• Klub żeglarski „Bagry”
• Klub żeglarski „Kolchida”
• Klub żeglarski „Krakowski Yacht Club”
• Klub żeglarski „Saltrom”
• Klub żeglarski „Yacht Club”
• Klub żeglarski „Krakow Regatta Club”
• Harcerski Klub Żeglarski SWAT (Harcerska Stanica Żeglarska)

Wypożyczalnia sprzętu wodnego

Sprzęt wodny można wypożyczyć w hangarze, znajdującym się tuż obok kąpieliska administrowanego przez Stowarzyszenie Omega, które dysponuje: kajakami, rowerami wodnymi, kanu.

Na przystani AZS Kraków Szkoła Narciarska Lider prowadzi wypożyczalnię sprzętu wodnego oraz Ośrodek Szkoleniowo-Żeglarski. Można również posilić się w działającym sezonowo barze Liderek.

Klub Żeglarski Horn Kraków prowadzi wypożyczalnię sprzętu wodnego oraz Ośrodek Szkoleniowo-Żeglarski Horn Kraków z zapleczem noclegowym i cateringowym.

Na Bagrach znajduje się również wyciąg do nart wodnych i wakeboardu wyposażony w profesjonalne przeszkody.

Komunikacja

Nad zalew można dotrzeć transportem komunikacji miejskiej^[3]:

Bezpośrednio nad zalew można dostać się regularną linią autobusową oraz dwoma dedykowanymi (sezonowymi) liniami autobusowymi:

• linia 127: Podgórze SKA – Powstańców Wielkopolskich, Płaszowska, Przewóz, Lipska, Węglarska, Grochowa, Kozia – Bagry (kursuje w dni powszednie w godz. 5 – 20, co ok. 40 – 60 minut)

• linia 427: Podgórze SKA – Powstańców Wielkopolskich, Kuklińskiego, Lipska, Węglarska, Grochowa, Kozia – Bagry (kursuje w weekendy w godz. 9 – 20, co ok. 20 minut)
• linia 497: Mały Płaszów P+R – Lipska, Mierzeja Wiślana, Sudecka – Bagry Tężnia (kursuje w weekendy w godz. 9 – 20, co ok. 20 minut)

Ponadto nad zalew można dostać się innymi liniami zatrzymującymi się nieopodal zalewu:

• przystanek „Dworcowa” – linie tramwajowe: 3, 6, 11, 13, 24 oraz autobusowe: 143, 274, 301
• przystanek „Dworzec Płaszów Estakada” – linie tramwajowe: 9, 11, 49, 50
• przystanek „Lipska” z możliwością przesiadki na linię 427 – linie tramwajowe: 9, 11, 20, 49, 50 oraz autobusowa: 128
• terminal tramwajowo-autobusowy „Mały Płaszów P+R” z możliwością przesiadki na linię 497 – linie tramwajowe: 11, 20 oraz autobusowe: 123, 125, 128, 158, 221, 264
• przystanek „Rzebika” z możliwością przesiadki na linie 127 oraz 427 – linie tramwajowe: 11, 20 oraz autobusowe: 125, 128, 158

Komunikacja kolejowa: z przystanku kolejowego Kraków Prokocim, następnie kładką nad torami stacji towarowej.

Przypisy

Bibliografia

• Elżbieta Chytkowska. Bagry. „Głos Podgórza – biuletyn informacyjny dzielnicy XIII”. 3 (41), wrzesień 2008. Kraków: Urząd Miasta Krakowa. 

Linki zewnętrzne

• Plaza Bagry