Baker Street (piosenka)

Baker Street

Singel Gerry’ego Rafferty’ego z albumu City to City
Strona B	Big Change in the Weather
Wydany	1 lutego 1978
Nagrywany	1977
Gatunek	rock, jazz
Długość	4:10 (singiel) 6:01 (album)
Wydawnictwo	Capitol Records, EMI, United Artists (nie istnieje)
Producent	Gerry Rafferty Hugh Murphy
Format	płyta winylowa (7", 1978) CD (remiks, 1990)
Autor	Gerry Rafferty
Singel po singlu
„Can I Have My Money Back?” (1972) „Baker Street” (1978) „Right Down the Line” (1978)

Baker Street – piosenka napisana i nagrana przez Gerry’ego Rafferty’ego, wydana w 1978 roku. Kompozycja znalazła się na drugim solowym albumie Rafferty’ego, City to City. Singiel zawierający „Baker Street” wspiął się na 2. miejsce w Stanach Zjednoczonych, natomiast w Wielkiej Brytanii dotarł do pozycji 3. W rankingu czytelników z 2008 roku, prowadzonym przez amerykańskie czasopismo „Rolling Stone”, kompozycja znalazła się wśród „100 najlepszych gitarowych utworów wszech czasów” (100 Greatest Guitar Songs of All Time).

Warstwa liryczna jest osobistą refleksją na temat ludzi, którzy popadli w rutynę i doznają głębokiego zawodu. Aranżacja tej softrockowej ballady znana jest szczególnie z fragmentu gry solowej na saksofonie. Tytuł utworu zaczerpnięty został od nazwy londyńskiej ulicy.

Album City to City był pierwszym wydawnictwem Rafferty’ego po rozwiązaniu problemów prawnych związanych z formalnym rozpadem grupy Stealers Wheel, w której muzyk występował do 1975 roku. W czasie kolejnych 3 lat Rafferty nie był w stanie opublikować żadnego materiału w związku ze sporem dotyczącym zobowiązań wynikających z umowy nagraniowej zespołu.

Solo na saksofonie

Rzucający się w uszy ośmiotaktowy, saksofonowy fragment utworu został zagrany przez Raphaela Ravenscrofta^[1]. Początkowo solówka ta miała być nagrana z udziałem gitary. Ravenscroft znajdował się w studiu nagraniowym, by zarejestrować krótką część z saksofonem sopranowym, jednak gdy usłyszał, że gitarzysta nie jest w stanie zagrać tego na instrumencie, zasugerował, by to on nagrał tę partię, używając saksofonu altowego, który ma w swoim samochodzie. Solo wywołało – co stało się znane jako „fenomen Baker Street” – ponowny wzrost sprzedaży saksofonów, a także spowodowało chętne ich używanie w mainstreamowej muzyce popularnej oraz w reklamach telewizyjnych^[1].

Pojawiły się jednak kontrowersje związane z autorstwem melodii na saksofon. Bardzo podobna linia pojawiła się 10 lat wcześniej w kompozycji amerykańskiego muzyka jazzowego Gary’ego Burtona – „Half a Heart”, która była wykonywana przez saksofonistę Steve’a Marcusa na jego albumie – Tomorrow Never Knows^[2]. Inną wersję z tą samą linią melodyczną można znaleźć na różnych albumach kompilacyjnych Larry’ego Coryella (np. Basics (1976) i Birdfingers (2002)), gdzie Coryell zagrał linię na gitarze.

Solo to wykonane na saksofonie jest także tematem anegdoty (urban myth) stworzonej w latach 80. przez pisarza i prezentera Stuarta Maconie’ego. Jako jeden ze sparodiowanych faktów stworzonych do stałej sekcji Would You Believe It? (tłum. Uwierzyłbyś temu?) w gazecie „New Musical Express”, Maconie stwierdził, że to brytyjski aktor i prezenter telewizyjny Bob Holness nagrał solo na saksofonie. Holness od tego momentu wtórował temu mitowi, potwierdzając go, choćby podczas wywiadu dla „STOIC” (Student Television of Imperial College) z 1993^[3].

Solo na gitarze

Legendarne solo w „Baker Street” zostało zagrane przez Hugh Burnsa. Łączy je niewielkie stylistyczne podobieństwo do linii melodyjnych gitary klasycznej pojawiającej się w przeboju George’a Michaela z 1984 – „Careless Whisper”^[4][5].

Pozostałe wersje

Singiel „Baker Street” (winyl 45 rpm)

Oryginalna wersja – z albumu studyjnego City to City – trwa 6:01. Pochodząca z singla wersja wydana na rynku amerykańskim trwa natomiast niespełna 2 min krócej – 4:08; jej tempo zostało znacznie przyśpieszone, by dopasować je do warunków czasowych, podyktowanych przez komercyjne rozgłośnie radiowe. W 1988 roku, kiedy City to City po raz pierwszy wydany na płycie kompaktowej, albumowa wersja została samoczynnie trochę przyśpieszona, być może przez błąd w procesie masteringu. Alternatywna, nieucięta i zremiksowana wersja, wydana w 1991 (jako część kompilacji wyd. na CD, Right Down The Line: The Best Of Gerry Rafferty), zawiera ok. 30 s więcej końcowego materiału nie znajdującego się w wersji oryginalnej z 1978 roku. W owym nowym miksie, pogłos został podkreślony przez akcenty skrzyżowanych pałeczek na werblu, natomiast wokal Rafferty’ego został elektronicznie podwojony. Prędkość w wersji z 1991 roku jest właściwie wolniejsza od oryginału z 1978 roku. W 2006, australijska firma Raven Records wydała Days Gone Down: The Anthology 1970–1982, z miksem z 1978 roku, który został przywrócony do prawidłowej szybkości, jaką można usłyszeć na City to City, jednak nadal solo na saksofonie zanika przez kilka sekund.

Teledysk

Wideoklip do „Baker Street” został nakręcony w czasie jego pierwszego wydania. Ścieżka dźwiękowa, użyta do synchronizacji z obrazem, została spowolniona tak bardzo, że ton głosu Rafferty’ego może być niewłaściwie odebrany jako pełna oktawa albo zbyt niski ton.

Wybrane covery

W 1992 roku wydany został cover utworu, nagrany przez brytyjską grupę dance’ową Undercover, który pojawił się na albumie Discover this Groove. Dotarł on do 2. miejsca w Wielkiej Brytanii. W tej wersji zastąpiono słowo booze (tłum. alkohol) wyrazem crack (tłum. narkotyk).

Pozostali muzycy, którzy przerobili utwór:

Nawiązania do utworu

• Utwór ten gitarzysta rockowy Slash (Guns N’ Roses) opisał jako mający wpływ na jego solo gitarowe w „Sweet Child O’ Mine”^[7].
• „Baker Street” pojawił się (w oryg. wersji Rafferty’ego) w amerykańskim filmie komediowym MacGruber (2010)^[8].
• Utwór można także usłyszeć podczas oglądania filmu Zodiak (2007) w reżyserii Davida Finchera^[9].
• Ballada pojawia się również w amer. dramacie z 2006 – Wszyscy twoi święci^[10].
• Kompozycja Rafferty’ego znajduje się także na trackliście do dramatu amer. Buntownik z wyboru (1997) wyreżyserowanego przez Gusa Van Santa^[11].
• Fragment tego utworu pojawia się w 3. odcinku 9. sezonu serialu Simpsonowie. Wykonuje go Lisa Simpson.
• Utwór występuje w stacji radiowej Los Santos Rock Radio w grze Grand Theft Auto V^[12].

Pozycje na listach przebojów

Gerry Rafferty

Rok	Lista przebojów	Pozycja
1978	UK Singles Chart	3[13]
1978	Billboard Hot 100	2[14]
1978	ARIA Charts	1[15]
1978	Springbok Radio	1[16]
1990	UK Singles Chart (remiks)	53[13]

Undercover

Rok	Lista przebojów	Pozyzja
1992	UK Singles Chart	2[17]

Foo Fighters

Rok	Lista przebojów	Pozyzja
1998	Billboard Mainstream Rock Songs	34[18]

Przypisy

Linki zewnętrzne

• okładka