Bakopa

Bakopa

Bacopa monnieri
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

babkowate

Rodzaj

bakopa

Nazwa systematyczna
Bacopa Aublet
Hist. Pl. Guiane 128. t. 48. Jun-Dec 1775[3]
Typ nomenklatoryczny

B. aquatica Aublet[3]

Synonimy
  • Bramia Lamarck
  • Herpestis C. F. Gaertner
  • Mella Vandelli
  • Sinobacopa D. Y. Hong.
Bacopa caroliniana
Bacopa diffusa

Bakopa (Bacopa) – rodzaj roślin z rodziny babkowatych. Obejmuje ponad 60 gatunków[4]. Są to rośliny rozprzestrzenione w strefie międzyzwrotnikowej na wszystkich kontynentach, przy czym najbardziej zróżnicowane są w tropikalnej Ameryce[5]. Większość gatunków to rośliny wodne lub bagienne. Niektóre są wykorzystywane jako lecznicze (np. bakopa drobnolistna), liczne są uprawiane jako ozdobne[6]. Jako rośliny akwariowe i w paludariach używane są najczęściej: bakopa drobnolistna, bezogonkowa, karolińska[7], poza tym także bakopa okółkowa[8]. Bakopa drobnolistna jest także chwastem pól ryżowych i może zarastać rowy odwadniające[9]. Gatunek ten zawleczony został także do Europy[10].

Morfologia

Pokrój
Rośliny zielne (jednoroczne i trwałe) o pędach prosto wzniesionych, płożących się[5], podnoszących się i pływających[9].
Liście
Naprzeciwległe[5] lub czasem skupione okółkowo. Pojedyncze lub złożone, użyłkowane dłoniasto lub pierzasto[9].
Kwiaty
Czasem skupione w szczytowych gronach[5], ale częściej wyrastające pojedynczo albo parami w kątach liści[9]. Tuż pod kielichem wsparte są jedną lub dwiema przysadkami lub ich brak[9]. Działek kielicha jest zwykle 5, rzadko 4, i są wolne. Górna działka jest największa, boczne są najmniejsze i najwęższe, a dwie dolne – pośrednich rozmiarów. U gatunków wodnych działki są jednak zwykle o podobnej wielkości[9]. Korona kwiatu z rurką, na szczycie mniej lub bardziej wyraźnie dwuwargową, a czasem o łatkach niemal równej długości, jednakowych[9]. Jeśli wargi są wykształcone, wówczas dolna składa się ze zrośniętych trzech łatek, a górna z dwóch[5]. Korona ma barwę niebieską, fioletową lub białą[9]. Pręciki są najczęściej cztery, dwusilne (dwa dłuższe, dwa krótsze) lub równej długości[5]. Czasem pręciki są 2, 3 lub jest ich 5[9]. Zalążnia dwukomorowa, otoczona (sekcja Chaetodiscus) lub nie wieńcem szczecinek. Szyjki słupka dwie lub jedna rozwidlona na szczycie[9]. Znamiona główkowate lub podzielone[5].
Owoce
Jajowate lub kulistawe torebki, z dwoma rowkami, otwierające się czterema klapami. Nasiona drobne i liczne[5].

Systematyka

Jeden z rodzajów plemienia Gratioleae z rodziny babkowatych (Plantaginaceae)[11].

Wykaz gatunków[4]
  • Bacopa albida (Pennell) Standl.
  • Bacopa amplexicaulis (Pursh) Wettst. – bakopa bezogonkowa
  • Bacopa angulata (Benth.) Loefgr. & Edwall
  • Bacopa appressa (Pennell) Standl.
  • Bacopa aquatica Aubl.
  • Bacopa arenaria (J.A.Schmidt) Loefgr. & Edwall
  • Bacopa axillaris (Benth.) Standl.
  • Bacopa bacopoides (Benth.) Pulle
  • Bacopa beccabunga (Griseb.) B.L.Rob.
  • Bacopa bracteolata Standl.
  • Bacopa braunii (Ernst) Pennell
  • Bacopa callitrichoides (Kunth) Pennell
  • Bacopa caroliniana (Walter) B.L.Rob. – bakopa karolińska
  • Bacopa cladostyla Chodat ex Eskuche
  • Bacopa cochlearia (Huber) L.B.Sm.
  • Bacopa connata (Pennell) Pennell
  • Bacopa crenata (P.Beauv.) Hepper
  • Bacopa decumbens (Fernald) F.N.Williams
  • Bacopa depressa (Benth.) Loefgr. & Edwall
  • Bacopa diffusa (Willd. ex Cham. & Schltdl.) Loefgr. & Edwall
  • Bacopa divaricata (J.A.Schmidt) Loefgr. & Edwall
  • Bacopa dubia Chodat & Hassl.
  • Bacopa egensis (Poepp.) Pennell
  • Bacopa eisenii (Kellogg) Pennell
  • Bacopa elongata (Benth.) Pennell
  • Bacopa floribunda (R.Br.) Wettst.
  • Bacopa gracilis (Benth.) Loefgr. & Edwall
  • Bacopa gratioloides (Cham.) Chodat
  • Bacopa hamiltoniana (Benth.) Wettst.
  • Bacopa humifusa (Griseb.) B.L.Rob.
  • Bacopa imbricata (Benth.) Pennell
  • Bacopa innominata (M.Gómez) Alain
  • Bacopa lacertosa Standl.
  • Bacopa lanigera (Cham. & Schltdl.) Wettst.
  • Bacopa laxiflora (Benth.) Edwall
  • Bacopa lecomtei Bonati
  • Bacopa lisowskiana Mielcarek
  • Bacopa longipes (Pennell) Standl.
  • Bacopa madagascariensis (Benth.) Pennell
  • Bacopa minuta Borhidi & O.Muñiz
  • Bacopa monnieri (L.) Wettst. – bakopa drobnolistna, b. Monniera
  • Bacopa monnierioides (Cham.) B.L.Rob.
  • Bacopa monosticta (Schltl.) Pennell
  • Bacopa montevidensis (Spreng.) Herter & Melch.
  • Bacopa myriophylloides (Benth.) Wettst. – bakopa okółkowa
  • Bacopa nigrescens (Benth.) Wettst.
  • Bacopa occultans (Hiern) Hutch. & Dalziel
  • Bacopa oxycalyx Alain
  • Bacopa paraguariensis (S.Moore) Hassl.
  • Bacopa parvula (S.Moore) Pennell
  • Bacopa pedersenii Rossow
  • Bacopa pennellii G.M.Barroso & Ichaso
  • Bacopa punctata Engl.
  • Bacopa repens (Sw.) Wettst.
  • Bacopa reptans (Benth.) Edwall
  • Bacopa rotundifolia (Michx.) Wettst.
  • Bacopa salzmannii (Benth.) Edwall
  • Bacopa scabra (Benth.) Descole & Borsini
  • Bacopa semiserrata (Mart.) B.L.Rob.
  • Bacopa serpyllifolia (Benth.) Pennell
  • Bacopa sessiliflora (Benth.) Edwall
  • Bacopa stellarioides (Cham.) Loefgr. & Edwall
  • Bacopa stemodioides (Pennell) Pennell
  • Bacopa stricta (Schrad.) Wettst. ex Edwall
  • Bacopa tweediei (Benth.) Parodi
  • Bacopa valeroi Standl. & L.O.Williams
  • Bacopa versicolor Herter & Melch.
  • Bacopa verticillata (Pennell & Gleason) Pennell

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2018-12-20] (ang.).
  3. ↑ a b Bacopa. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2018-12-20].
  4. ↑ a b Bacopa. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2018-12-20].
  5. ↑ a b c d e f g h Bacopa Aublet. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-12-20].
  6. ↑ David J. Mabberley: Mabberley's Plant-Book. Cambridge University Press, 2017, s. 93. ISBN 978-1-107-11502-6.
  7. ↑ Darek Firlej: Rośliny w akwarium. Warszawa: Magazyn Akwarium, 2007, s. 28. ISBN 978-83-60984-00-0.
  8. ↑ Mirosław Gromek: Rośliny wodne i akwarystyczne. Warszawa: Mako Sp. z o.o., 1995, s. 53-54.
  9. ↑ a b c d e f g h i j Christopher D.K. Cook, Bernardo J. Gut, E. Martyn Rix, Jakob Schneller, Marta Seitz: Water plants of the World. The Hague: Dr. W. Junk b.v. Publishers, 1974, s. 514. ISBN 90-6193-024-3.
  10. ↑ Christel Kasselmann: Rośliny akwariowe. Warszawa: Klub dla Ciebie, 2007, s. 20. ISBN 978-83-7404-788-3.
  11. ↑ Taxon: Bacopa spp.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-12-20].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Bacopa diffusus cv Snowflake.jpg
Autor: Juni from Kyoto, Japan, Licencja: CC BY 2.0
Bacopa diffusus cv. Snowflake
Starr 070815-8055 Bacopa monnieri.jpg
(c) Forest & Kim Starr, CC BY 3.0
Bacopa monnieri (flowers). Location: Maui, Kanaha Beach
Bacopa caroliniana kz3.jpg
Autor: Krzystzof Ziarnek, Kenraiz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Bacopa caroliniana at the New York Botanical Garden