Bakteryjna plamistość drzew pestkowych

Objawy na liściach i pędzie brzoskwini

Obumarły wierzchołek pędu brzoskwini

Bakteryjna plamistość drzew pestkowych (ang. bacterial leaf spot of stone fruits, bacterial shot-hole of stone fruits^[1]) – bakteryjna choroba drzew pestkowych wywołana przez Xanthomonas arboricola pv. pruni^[2].

Występowanie i szkodliwość

Chorobę po raz pierwszy opisano w 1930 r. na śliwie japońskiej w stanie Michigan w USA. Obecnie w występuje we wszystkich rejonach uprawy roślin z rodzaju Prunus, Szczególnie groźna jest dla brzoskwini, nektaryny, śliwy domowej i śliwy japońskiej, ale występuje także na moreli, migdałowcu, wiśni oraz na dziko żyjących gatunkach z rodzaju Prunus^[3]. Do infekcji dochodzi głównie w okresach wilgotnej i ciepłej pogody. Choroba występuje rzadko. Poraża wszystkie części rośliny, ale największe szkody wyrządza owocom. Czasami porażeniu mogą ulec nawet wszystkie owoce w sadzie. Przedwczesne opadanie porażonych liści powoduje osłabienie wzrostu drzew oraz ich większą podatność na uszkodzenia mrozowe^[4].

Objawy

Pierwszym objawem choroby jest plamistość liści. Początkowo są to jasnozielone, niewielkie i zwykle nieregularne plamki, ale później zmieniające zabarwienie na brunatno-brązowe. Tkanka w tym miejscu ulega nekrozie i często wykrusza się, wskutek czego w liściu powstają dziury. Silnie porażone liście żółkną i opadają. Okrągłe, brązowe plamy, często z jasnozieloną obwódką, tworzą się również na zawiązkach owoców brzoskwini. Początkowo są małe i tylko na ich powierzchni, ale później powiększają się, zapadają i stają wodniste. Wskutek rozrastania się owoców tkanka wokół plam pęka. Może wówczas następować ich gumoza, zwłaszcza po deszczach. Na śliwkach tworzą się zapadnięte nekrozy o barwie od ciemnobrunatnej do czarnej, otoczone wodnistą strefą^[4]. Owoce wiśni ulegają zniekształceniu, a bakterie występują nie tylko na ich skórce, ale w całym miąższu aż po pestkę^[3].

Choroba porażą również wierzchołki pędów brzoskwini. Wiosną, jeszcze przed wyrośnięciem pędów jednorocznych powstają na nich zrakowacenia. Latem tworzą się na nich wodniste, ciemnopurpurowe plamy wokół przetchlinek^[4]. Gdy nekroza obejmie cały obwód pędu, jego część powyżej uszkodzenia obumiera. Gdy pędy zainfekowane zostaną później, powstają na pędach wodniste, ciemnopurpurowe, soczewkowate plamy. Zasychają one i stają się ciemne i wklęsłe z wodnistą otoczką. U śliwy i moreli zrakowacenia tworzą się na pędach 2–3 letnich, są głębokie, powodują zniekształcenia i zamieranie pędów^[3].

Ochrona

Xanthomonas arboricola pv. pruni zimuje na korze, łyku, drewnie i pąkach porażonych drzew, ale także na powierzchni roślin. Wiosną bakterię rozprzestrzeniają wiatr i deszcze, ale może być przenoszona także przez owady. Infekcjom sprzyja rosa i skraplająca się mgła. W okresach bezdeszczowej pogody rozwój choroby ulega przyhamowaniu^[4].

W Polsce nie ma zarejestrowanego środka chemicznego do zwalczania bakteryjnej plamistości drzew pestkowych. Największe znaczenie w zapobieganiu chorobie ma używanie w sadach do nasadzeń wyłącznie zdrowych sadzonek. Zarówno zbyt silne, jak i zbyt słabe nawożenie stymuluje rozwój choroby, gdyż zmniejsza odporność drzew^[4].

Przypisy