Baldur von Schirach

Baldur von Schirach

Data i miejsce urodzenia	9 maja 1907 Berlin
Data śmierci	8 sierpnia 1974
Reichsjugendführer
Okres	od 1933 do 1940
Przynależność polityczna	Narodowosocjalistyczna Niemiecka Partia Robotników (NSDAP)
Następca	Artur Axmann
Odznaczenia

Baldur Benedikt von Schirach (ur. 9 maja 1907 w Weimarze, zm. 8 sierpnia 1974 w Kröv) – prominentny niemiecki nazista i przywódca Hitlerjugend, a także gauleiter Wiednia, zbrodniarz wojenny.

Życiorys

Urodził się w Weimarze, był synem reżysera teatralnego, rotmistrza, kirasjera gwardii, szambelana, generalnego intendenta słynnego teatru w Weimarze, Carla Baily’a Norissa von Schiracha (1873–1948). Poprzez matkę, Emmę Middleton Lynah Tillou (1872–1944), córkę amerykańskiego adwokata, był potomkiem dwóch ojców założycieli Stanów Zjednoczonych (sygnatariuszy Deklaracji niepodległości Stanów Zjednoczonych) – Thomasa Heywarda Jr. oraz Arthura Middletona. Język angielski był jego pierwszym językiem, który rozumiał i do wieku pięciu lat nie potrafił mówić po niemiecku.

W wieku dziesięciu lat wstąpił do kadetów „Wehrjugendgruppe”, a w 1925 został członkiem NSDAP. Wyjechał do Monachium, gdzie otrzymał funkcję przewodniczącego Nationalsozialistischen Deutschen Studentenbunds (NSDStB, Narodowo-socjalistyczny Związek Studentów). W 1931 był już Reichsjugendführerem, a w 1933 została mu powierzona funkcja przywódcy Hitlerjugend; otrzymał również stopień SA-Gruppenführer.

Brał udział w kampanii francuskiej (Fall Gelb). W 1940 utracił przewodnictwo w Hitlerjugend na rzecz Artura Axmanna, jednocześnie Hitler mianował go gauleiterem Wiednia (funkcję tę pełnił do końca wojny). Przez następne lata Schirach był odpowiedzialny za wysłanie 185 tys. Żydów z Wiednia do obozów koncentracyjnych. W przemówieniu 15 września 1942 określił deportacje Żydów jako „wkład do kultury europejskiej”. Później jednak krytykował warunki deportacji Żydów i postulował „umiarkowane traktowanie” mieszkańców Europy Wschodniej. M.in. z powodu interwencji jego żony Henrietty u Hitlera, po jej powrocie z Holandii, gdzie była świadkiem brutalności Niemców^[1] – popadł w niełaskę w 1943, jednak zachował stanowisko^[2][3]. Jako gauleiter, von Schirach nigdy otwarcie nie przeciwstawił się polityce eksterminacji, głównie przed obawą o swoją pozycję w partii i owo piastowane stanowisko. Ponadto do końca darzył swoim szczerym poparciem organizację Hitlerjugend, której był pierwszym przywódcą.

W 1945 r. pod przybranym nazwiskiem Richard Falk udał się do Schwazu w Tyrolu, gdzie nierozpoznany pracował jako tłumacz w placówce amerykańskiej. Dodatkowo zajmował się działalnością pisarską – rozpoczął tworzenie powieści Tajemnica Myrny Loy. 5 czerwca 1945 r. niespodziewanie (jako von Schirach oficjalnie był uważany za zmarłego) ujawnił swoją prawdziwą tożsamość i poddał się aliantom zachodnim. Jako powód podał „możliwość odpowiadania przed sądem międzynarodowym” i osądzenia swojej winy. Zmotywował go do tego fakt oskarżenia organizacji Hitlerjugend, na czele której powinien stanąć, i uznał, że on ponosi odpowiedzialność za jej działalność, mimo że organizacją kierował wówczas Axmann^[4].

Przez Trybunałem w Norymberdze został skazany za „zbrodnie przeciw pokojowi” oraz „zbrodnie przeciw ludzkości” na 20 lat w więzieniu. Wyrok odbył w więzieniu w Spandau. Na wolność wyszedł w 1966 roku. W 1967 r. opublikował swoje wspomnienia Ich glaubte an Hitler (Wierzyłem w Hitlera).

Razem ze swoją żoną Henriette (z domu Hoffmann, córką osobistego fotografa Hitlera, Heinricha Hoffmanna) miał trzech synów i córkę Angelikę Benedyktę, ur. w 1933. Henriette i Baldur rozwiedli się w czasie pobytu Schiracha w więzieniu, w 1950.

Na jego nagrobku widnieje napis w j. niemieckim „Ich war einer von euch” (pol. „Byłem jednym z was”)^[5].

Linki zewnętrzne

• Schirach, von, Baldur Benedikt (ang.). TracesOfWar.

Przypisy