Balsamowiec mirra

Balsamowiec mirra
ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządmydleńcowce
Rodzinaosoczynowate
Rodzajbalsamowiec
Gatunekbalsamowiec mirra
Nazwa systematyczna
Commiphora habessinica (O. Berg) Engl.
Monogr. Phan. 4: 10 1883[3]
Synonimy
  • Balsamodendrum myrrha Ehrenb.
  • Balsamodendrum abyssinicum Engl.
  • Commiphora abyssinica (O. Berg) Engl.[3]

Balsamowiec mirra (Commiphora habessinica (Berg) Engler) – gatunek rośliny z rodziny osoczynowatych (Burseraceae). Pochodzi z Półwyspu Arabskiego (Oman, Jemen) i Afryki (Dżibuti, Etiopia, Somalia, Kenia, Malawi, Zambia, Burundi, Ruanda, Zair, Tanzania, Uganda)[4].

Morfologia

Pokrój
Duży kolczasty krzew albo niewielkie, także kolczaste drzewko o wysokości do 10 m[5].
Pędy
Kora srebrzysta, biaława, czerwonawa lub niebiesko-szara, gałęzie wyrastają pod prostym kątem[6]
Liście
Trójlistkowe, środkowy listek jest największy. Na starszych pędach liście są pojedyncze[5].
Kwiaty
Niedekoracyjne, małe, jedno- albo obupłciowe, 4-krotne. Wyrastają po kilka z kątów liści, lub tworzą niewielkie wiechy. Są jedno lub obupłciowe[5][6].
Owoce
Wyrastają zazwyczaj pojedynczo lub po dwa na szypułce. Są to niewielkie (2-4 mm długości), jajowate i spłaszczone pestkowce o gładkiej skórce[6].

Zastosowanie

Z rośliny samoistnie wydziela się wonna żywica zwana mirrą, po nacięciu kory wyciek żywicy zwiększa się. Dawniej mirra była używana do balsamowania i namaszczania zwłok, jako środek leczniczy i przeciwbólowy i jako składnik kadzidła. W Starym Testamencie była również składnikiem oleju świętego do namaszczań (Wj 30, 23,25). Według badaczy roślin biblijnych źródłem mirry wymienionej w kilku miejscach w Biblii był balsamowiec mirra. Obecnie mirra nadal jest wykorzystywana w lecznictwie i do wytwarzania kadzidła, ponadto w przemyśle kosmetycznym jako składnik perfum, past do zębów i płynów do płukania ust[7][5].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-19] (ang.).
  3. a b The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-10].
  5. a b c d Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  6. a b c Flovers in Israel. [dostęp 2014-11-28].
  7. Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.

Media użyte na tej stronie

Commiphora abyssinica 2017-09-28 5305.jpg
Autor: Salicyna, Licencja: CC BY-SA 4.0
Commiphora abyssinica, Ogród Botaniczny Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.