Baltic Air Policing

Baltic Air Policing
Russian SU-27 Flanker with RAF Typhoon MOD 45157730.jpg
Brytyjski Typhoon i rosyjski Su-27.
Czas

od 30 marca 2004

Miejsce

Baza Szawle

Terytorium

Kraje bałtyckie

Baltic Air Policing – kryptonim operacji NATO, prowadzonej od marca 2004 roku w ramach Sił Szybkiego Reagowania NATO. Misja ta polega na patrolowaniu przestrzeni powietrznej trzech krajów nadbałtyckich: Litwy, Łotwy i Estonii.

Kraje nadbałtyckie
Baretka wspólnego litewsko-łotewsko-estońskiego medalu za udział w operacji (od 2012).

Misja

Misja odbywa się od marca 2004 roku, czyli od momentu wstąpienia krajów nadbałtyckich do NATO. Ponieważ siły powietrzne tych krajów są niewystarczające do obrony własnej przestrzeni powietrznej (a zatem przestrzeni powietrznej NATO), to zadanie powierzane jest zmieniającym się co trzy miesiące oddziałom z kolejnych krajów NATO. Stałą bazą misji jest Litewska Pierwsza Baza Lotnicza ulokowana przy międzynarodowym porcie lotniczym w Szawlach. Począwszy od tureckiej zmiany wydłużono okres trwania zmian do 4 miesięcy.

Zazwyczaj kontyngent wysyłany na tę misję liczy cztery samoloty myśliwskie i około 50–100 osób personelu naziemnego. Normalnie dwie maszyny stoją w pogotowiu startowym, pozostałe dwie służą jako zapasowe.

17 z 28 krajów sojuszu brało udział w operacji do 2015 roku. Kanada dołączyła w 2014 roku[1]. W 2015 swoją pierwsze rotacje wystawiły Włochy i Węgry[2]. W 2012 misję przedłużono do 2018 roku[3]. Trzy kraje pokrywają część kosztów zaangażowanych państw kwotą około trzech milionów euro na rok, ponadto NATO za siedem milionów euro zmodernizowało lotnisko w Szawlach. Problem braku własnego lotnictwa bojowego dotyczy, oprócz trzech krajów bałtyckich, także Luksemburga (który może polegać na samolotach z Belgii), Słowenii (odpowiedzialność Włoch lub Węgier), Albanii (samoloty z Grecji lub Włoch) oraz Islandii (okresowe dyslokacje ze Stanów Zjednoczonych i państw skandynawskich w ramach Icelandic Air Policing)[4].

W marcu 2014 USA zwiększyły swój kontyngent o sześć myśliwców F–15 i tankowiec KC-135 jako dowód swojego sojuszniczego zaangażowania w Europie podczas kryzysu krymskiego na Ukrainie[5]. W kwietniu 2014 sojusz zgodził się rozszerzyć misję o drugą bazę zlokalizowaną na estońskim lotnisku Ämari[6]. Od 1 maja 2014 kraje bałtyckie po raz pierwszy były zabezpieczone przez kontyngenty z trzech krajów, Polski i Wielkiej Brytanii na dotychczasowym lotnisku i Danii na lotnisku w Ämari, łącznie 12 maszyn. Dodatkowo Francja na czas polskiej misji skierowała cztery samoloty Dassault Rafale na lotnisko w Malborku, a sześć kanadyjskich CF-18 Hornet rozmieszczono w Rumunii[7].

We wrześniu 2014 dowództwo nad misją przejęła Portugalia i wraz z kontyngentem kanadyjskim stacjonowała w Szawalach, lotnisko w Ämari zajęły niemieckie Eurofightery, a do Malborka skierowano Holendrów. Od stycznia 2015 pierwsza włoska dyslokacja w BAT przewodzi 37. misji i wraz z polskimi MiG-29 stacjonowała na Litwie, hiszpańskie Eurofightery zastąpiły samoloty niemieckie w Estonii, a do Polski przylecieli Belgowie[8]. W maju 2015 Włochy i Belgia wydłużył stacjonowanie swoich wojsk do sierpnia, dowództwo na Litwie objął kontyngent norweski, a do Estonii wysłano brytyjskie Eurofightery. Na początku sierpnia 2015 belgijskie F-16 opuściły Malbork, jednocześnie kończąc bezpośrednie wykorzystywanie trzeciej bazy na potrzeby ochrony państw bałtyckich[9]. Od 1 września 2015 liczebność misji ograniczono do ośmiu samolotów z dwóch państw, do tej misji Węgry po raz pierwszy wysłały na Litwę cztery Gripeny, a cztery Eurofightery Luftwaffe ponownie rozmieszczono w Estonii[10].

Dyslokacje

DataSiły powietrzneSamolotyŹródła[11]
27 marca 2004Belgia Belgijskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon[12]
1 lipca 2004Dania Królewskie Duńskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon[13]
14 października 2004Wielka Brytania Royal Air ForceTornado F.3
21 stycznia 2005Norwegia Norweskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon[14]
31 marca 2005Holandia Królewskie Holenderskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon
1 lipca 2005Niemcy LuftwaffeF-4F Phantom II[15]
30 września 2005Stany Zjednoczone United States Air ForceF-16CJ Fighting Falcon[16]
30 grudnia 2005Polska Siły PowietrzneMiG-29[17][18]
31 marca 2006Turcja Tureckie Siły PowietrzneF-16C Fighting Falcon[19][20]
1 sierpnia 2006Hiszpania Hiszpańskie Siły PowietrzneC.14M Mirage F1M[19][21]
1 grudnia 2006Belgia Belgijskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon
1 kwietnia 2007Francja Francuskie Siły PowietrzneMirage 2000C
1 sierpnia 2007Rumunia Rumuńskie Siły PowietrzneMiG-21MF LanceR C
1 listopada 2007Portugalia Portugalskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon
15 grudnia 2007Norwegia Norweskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon
15 marca 2008Polska Siły PowietrzneMiG-29[22]
30 lipca 2008Niemcy LuftwaffeF-4F Phantom II
30 października 2008Stany Zjednoczone United States Air ForceF-15C Eagle[23]
9 lutego 2009Dania Królewskie Duńskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon
1 maja 2009Czechy Czeskie Siły PowietrzneJAS 39C Gripen
31 sierpnia 2009Niemcy LuftwaffeEurofighter EF-2000
3 listopada 2009Niemcy LuftwaffeF-4F Phantom II
4 stycznia 2010Francja Francuskie Siły PowietrzneMirage 2000C
30 kwietnia 2010Polska Siły PowietrzneMiG-29[24]
1 września 2010Stany Zjednoczone United States Air ForceF-15C Eagle
5 stycznia 2011Niemcy LuftwaffeF-4F Phantom II
28 kwietnia 2011Francja Francuskie Siły PowietrzneMirage 2000C
2 września 2011Dania Królewskie Duńskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon[25]
4 stycznia 2012Niemcy LuftwaffeF-4F Phantom II
26 kwietnia 2012Polska Siły PowietrzneMiG-29[26]
31 sierpnia 2012Czechy Czeskie Siły PowietrzneJAS 39C Gripen
3 stycznia 2013Dania Królewskie Duńskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon
30 kwietnia 2013Francja Francuskie Siły PowietrzneMirage F1CR[27]
31 sierpnia 2013Belgia Belgijskie Siły PowietrzneF-16AM Fighting Falcon
3 stycznia 2014Stany Zjednoczone United States Air ForceF-15C Eagle[28]
30 kwietnia 2014Polska Siły Powietrzne
Wielka Brytania Royal Air Force
Dania Królewskie Duńskie Siły Powietrzne
Francja Francuskie Siły Powietrzne		MiG-29
Typhoon FGR.4
F-16AM Fighting Falcon
Rafale/Mirage 2000C		[29][7]
1 września 2014Portugalia Portugalskie Siły Powietrzne
Kanada Royal Canadian Air Force
Niemcy Luftwaffe
Holandia Królewskie Holenderskie Siły Powietrzne		F-16AM Fighting Falcon
CF-188 Hornet
Eurofighter EF-2000
F-16AM Fighting Falcon		[30][31]
1 stycznia 2015Włochy Włoskie Siły Powietrzne
Polska Siły Powietrzne
Hiszpania Hiszpańskie Siły Powietrzne
Belgia Belgijskie Siły Powietrzne		F-2000A Typhoon
MiG-29
C.16 Typhoon
F-16AM Fighting Falcon		[32][8]
1 maja 2015Norwegia Norweskie Siły Powietrzne
Włochy Włoskie Siły Powietrzne
Wielka Brytania Royal Air Force
Belgia Belgijskie Siły Powietrzne		F-16AM Fighting Falcon
F-2000A Typhoon
Typhoon FGR.4
F-16AM Fighting Falcon		[33]
1 września 2015Węgry Węgierskie Siły Powietrzne
Niemcy Luftwaffe		JAS 39C Gripen
Eurofighter EF-2000		[10]
1 stycznia 2016Hiszpania Hiszpańskie Siły Powietrzne
Belgia Belgijskie Siły Powietrzne		C.16 Typhoon
F-16AM Fighting Falcon
3 kwietnia 2016Portugalia Portugalskie Siły Powietrzne
Wielka Brytania Royal Air Force		F-16AM Fighting Falcon
Typhoon FGR.4
31 sierpnia 2016Francja Francuskie Siły Powietrzne
Niemcy Luftwaffe		Mirage 2000-5F
Eurofighter EF-2000		[34]
5 stycznia 2017Holandia Królewskie Holenderskie Siły Powietrzne
Niemcy Luftwaffe		F-16AM Fighting Falcon
Eurofighter EF-2000		[35]
2 maja 2017Polska Siły Powietrzne
Hiszpania Hiszpańskie Siły Powietrzne		F-16C Jastrząb
C.15 Hornet		[36]
1 września 2017Stany Zjednoczone United States Air Force
Belgia Belgijskie Siły Powietrzne
Polska Siły Powietrzne		F-15C Eagle
F-16AM Fighting Falcon
F-16C Jastrząb		[37][38][39]
8 stycznia 2018Dania Królewskie Duńskie Siły Powietrzne
Włochy Włoskie Siły Powietrzne
Stany Zjednoczone United States Air Force		F-16AM Fighting Falcon
F-2000A Typhoon
F-16C Fighting Falcon		[40]
[41]
2 maja 2018Portugalia Portugalskie Siły Powietrzne
Hiszpania Hiszpańskie Siły Powietrzne
Francja Francuskie Siły Powietrzne		F-16AM Fighting Falcon
P-3 Orion
C.16 Typhoon
Mirage 2000C		[42][43]
1 września 2018Belgia Belgijskie Siły Powietrzne
Niemcy Luftwaffe		F-16AM Fighting Falcon
Eurofighter EF-2000		[44]
2 stycznia 2019Polska Siły Powietrzne
Niemcy Luftwaffe
Portugalia Portugalskie Siły Powietrzne		F-16C Jastrząb
Eurofighter EF-2000
F-16AM Fighting Falcon		[45]

[46] [47]

1 września 2019Czechy Czeskie Siły Powietrzne
Belgia Belgijskie Siły Powietrzne
Dania Królewskie Duńskie Siły Powietrzne		JAS 39C Gripen
F-16AM Fighting Falcon
F-16AM Fighting Falcon		[48]
2 stycznia 2020Polska Siły PowietrzneF-16C Jastrząb[49]
30 kwietnia 2020Francja Francuskie Siły PowietrzneMirage 2000-5F[50]
1 maja 2020Wielka Brytania Royal Air Force
Hiszpania Hiszpańskie Siły Powietrzne		Eurofighter Typhoon FGR-4
EF-18 Hornet		[51]

Galeria

F-16AM Fighting Falcon (2005)
MiG-29 (2006)
MiG-21MF Lancer C (2007)
F-15C Eagle (2008)
Mirage 2000C (2010)
F-4F Phantom II (2011)
© Milan Nykodym, Czech Republic, CC BY-SA 2.0
JAS-39C Gripen (2012)
Dassault Mirage F1CR (2013)

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Canadian fighter jets to help patrol Baltic skies.
  2. ↑ Hungary will join NATO’s Air Policing mission in Baltics.
  3. ↑ NATO extends Baltic air patrols until 2018, natowatch.org (ang.).
  4. ↑ Bulletin PISM No 88 (421), September 21, 2012.
  5. ↑ 6 F-15s, KC-135 to augment NATO mission in Baltics. af.mil, 5 marca 2014.
  6. ↑ Estonia: Amari drugą bazą natowskiej operacji Baltic Air Policing, gazeta.pl, 4 kwietnia 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-04-07].
  7. ↑ a b Allies enhance NATO air-policing duties in Baltic States, Poland, Romania. nato.int, 29 kwietnia 2014.
  8. ↑ a b Rotation of NATO BAP Mission gets underway, nato.int, 22 grudnia 2014 [zarchiwizowane z adresu 2015-01-03] (ang.).
  9. ↑ Belgijscy piloci żegnają się z Malborkiem.
  10. ↑ a b NATO redukuje obecność nad Bałtykiem. altair, 12 sierpnia 2015.
  11. ↑ NATO Air – policing mission, Lithuanian Armed Forces.
  12. ↑ Operation Baltic Air Policing. baha.be. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-20)]. (ang.).
  13. ↑ Embassy of Denmark, Vilnius, Defence Attaché. ambvilnius.um.dk. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-11-18)]. (ang.).
  14. ↑ Norwegian fighter aircraft on a temporary NATO mission in the baltic (ang.).
  15. ↑ Germans takes over Baltic NATO mission (ang.).
  16. ↑ 23rd EFS protects Baltic skies (ang.).
  17. ↑ Informacja o polskim kontyngencie w serwisie lotnictwo.net. lotnictwo.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-09)]..
  18. ↑ Podsumowanie polskiej misji w serwisie lotnictwo.net. lotnictwo.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-12-20)]..
  19. ↑ a b Turkish Military Personnel to Take Over Execution of NATO Air Policing Mission Over the Baltic States (ang.).
  20. ↑ Turkey leads NATOs Air Policing mission in the Baltic States. nato.int. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-06-05)]. (ang.).
  21. ↑ Spain to carry out NATO patrol in Baltic countries (ang.).
  22. ↑ Prezydent podpisał postanowienie o użyciu wojska w dwóch zagranicznych operacjach, gazeta.pl, 30 stycznia 2008 [zarchiwizowane z adresu 2012-05-25].
  23. ↑ Amerykanie w Szawlach, altair.com.pl, 30 września 2008 [zarchiwizowane z adresu 2008-10-03].
  24. ↑ „Każdy ORLIK jest inny” – rekonesans na Litwie. airpolicing.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-04)]..
  25. ↑ Jorge Benitez, Denmark taking over NATO's Baltic air policing, acus.org, 2 września 2011 [zarchiwizowane z adresu 2011-09-26] (ang.).
  26. ↑ Sławomir Kasjaniuk, ORLIK 4 z Malborka, lotniczapolska.pl, 3 lutego 2012 [zarchiwizowane z adresu 2012-02-18].
  27. ↑ Francuzi po raz czwarty w Szawlach. Altair, 2 maja 2013.
  28. ↑ Czwarta rotacja USAFE w Szawlach. altair.
  29. ↑ Podpisanie umowy z Litwą na wsparcie logistyczne PKW ORLIK 5. archiwumdo.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-02-04)]..
  30. ↑ Jakub Palowski, Myśliwce Hornet trafią na Litwę. Kanada wzmocni misję NATO, defence24.pl, 12 lipca 2014 [zarchiwizowane z adresu 2014-07-14].
  31. ↑ Spain to send fighter jets to the Baltic States gbtimes.
  32. ↑ Italian Typhoons Committed To Watch For Russian Aircraft In Baltics As NATO Air Policing Mission Expands ibtimes.
  33. ↑ Norway takes the lead in NATO’s Baltic Air Policing mission. nato.int, 30 kwietnia 2015.
  34. ↑ Francusko-niemiecka ochrona nieba nad krajami bałtyckimi, defence24.pl, 15 lipca 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-07-18].
  35. ↑ Holendrzy przejmą odpowiedzialność za Baltic Air Policing, defence24.pl, 11 grudnia 2016 [zarchiwizowane z adresu 2016-12-12].
  36. ↑ Jakub Palowski, Polskie F-16 wylądowały na Litwie. Air Policing z rakietami średniego zasięgu, defence24.pl, 28 kwietnia 2017 [zarchiwizowane z adresu 2017-08-24].
  37. ↑ Polskie F-16 nad krajami bałtyckimi, defence24.pl, 25 kwietnia 2017 [zarchiwizowane z adresu 2017-04-26].
  38. ↑ Bliski koniec misji BAP polskich F-16. Na ich miejsce przylecą Amerykanie, defence24.pl, 6 sierpnia 2017 [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-06].
  39. ↑ Wsparcie dla misji Air Policing.
  40. ↑ Dania i Włochy przejmują misję Baltic Air Policing, defence24.pl, 7 stycznia 2018 [zarchiwizowane z adresu 2018-01-07].
  41. ↑ 12 amerykańskich F-16 wylądowało w Estonii.
  42. ↑ Nowa rotacja misji Baltic Air Policing: Portugalia państwem prowadzącym
  43. ↑ Portugalski Orion nad Bałtykiem, Defence24, 16 lipca 2018 [dostęp 2018-07-17].
  44. ↑ Zbliża się 48. zmiana misji NATO Baltic Air Policing, Defence24, 21 sierpnia 2018 [dostęp 2018-08-21].
  45. ↑ Juliusz Sabak, Polsko-niemiecka straż nad krajami bałtyckimi, defence24.pl, 2 stycznia 2019 [dostęp 2019-01-02] (pol.).
  46. ↑ Ewa Korsak, Kolejna zmiana PKW „Orlik” już na Litwie, 2 stycznia 2019 [dostęp 2019-01-08] (pol.).
  47. ↑ Początek służby PKW Orlik 8, 3 stycznia 2019 [dostęp 2019-01-08] (pol.).
  48. ↑ Czeskie Gripeny nad Bałtykiem. 5 startów alarmowych, 2 października 2019 (pol.).
  49. ↑ POLAND TAKES OVER BALTIC AIR POLICING IN ESTONIA, BELGIUM CONTINUES TO LEAD FROM LITHUANIA, 5 lutego 2020 (ang.).
  50. ↑ France to Take Over NATO Baltic Air Policing Duties at Ämari, 5 sierpnia 2020 (ang.).
  51. ↑ Spain successfully completes first month leading NATO’s Baltic Air Policing, 5 sierpnia 2020 (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Portugal.svg
Flag of Portugal, created by Columbano Bordalo Pinheiro (1857-1929), officially adopted by Portuguese government in June 30th 1911 (in use since about November 1910). Color shades matching the RGB values officially reccomended here. (PMS values should be used for direct ink or textile; CMYK for 4-color offset printing on paper; this is an image for screen display, RGB should be used.)
PKW Orlik 17.jpg
Autor: Ministerstwo Obrony Narodowej, Licencja: Attribution
Polski Kontyngent Wojskowy „Orlik”
Belgian-F-16-and-French-Mirage-F1-2013-September-03.jpg
Autor: Arz1969, Licencja: GFDL
Two French Air Force (Armée de l'Air) Mirage F1 and two Belgian Air Force () F-16 Fighting Falcon. NATO Air Policing, Zokniai air base, Šiauliai, Lithuania. September 3, 2013
MIG 21 romanesc gata de misiune.jpg
Autor: MAPN, Licencja: CC BY-SA 3.0
Romanian MiG-21s ready for a night mission.
Baltic Air Policing map (names in Polish).png
Autor: KrzysiekS, Licencja: CC BY-SA 4.0
Operacja NATO nadzoru przestrzeni powietrznej Estonii, Litwy, Łotwy.
Russian SU-27 Flanker with RAF Typhoon MOD 45157730.jpg
Autor: RAF, Licencja: OGL v1.0
A Russian SU-27 Flanker aircraft banks away with a RAF Typhoon in the background.

RAF Typhoons were scrambled on Tuesday 17 June 2014 to intercept multiple Russian aircraft as part of NATO’s ongoing mission to police Baltic airspace.

The Typhoon aircraft, from 3 (Fighter) Squadron, were launched after four separate groups of aircraft were detected by NATO air defences in international airspace near to the Baltic States.

Once airborne, the British jets identified the aircraft as a Russian Tupolev Tu22 ‘Backfire’ bomber, four Sukhoi Su27 ‘Flanker’ fighters, one Beriev A50 ‘Mainstay’ early warning aircraft and an Antonov An26 ‘Curl’ transport aircraft who appeared to be carrying out a variety of routine training. The Russian aircraft were monitored by the RAF Typhoons and escorted on their way.

The Typhoon pilots involved in the operation were Flight Lieutenant (Flt Lt) Mark Long of 29 (Reserve) Squadron (the Typhoon operational training unit) and a French Air Force exchange pilot Commandant Marc-antoine Gerrard who is currently attached to 1(Fighter) Squadron.

  • Organization: RAF
  • Object Name: MNT-OFFICIAL-20140617-064-BAP-011
  • Category: MOD
  • Supplemental Categories: Equipment, Aircraft, Foreign Aircraft
  • Keywords: QRA, Flanker, SU-27, Russian, Air Force, Foreign, BaltOps, Quick Reaction Aircraft, Sukhoi, Royal Air Force, RAF, Equipment, Aircraft, Jet, Fighter, Defensive, Typhoon, FGR4
  • Country: UK
LT L-39ZA with F-16.jpg
Autor: Ministry of National Defence Republic of Lithuania, Licencja: GFDL
Lithuanian Air Force L-39ZA with two Royal Netherlands Air Force F-16AM Fighting Falcon.
Saab JAS-39 Gripen (Czech Air Force) at Siauliai (8697649149).jpg
© Milan Nykodym, Czech Republic, CC BY-SA 2.0
Czech Air Force Saab JAS-39 at Šiauliai Airport
French Air Contingent, NATO Baltic Air-policing.jpg
Autor: Ministry of National Defence Republic of Lithuania, Licencja: GFDL
In the image you can see a French air contingent with four fighters "Mirage-2000", who came to replace a German contingent, during a NATO Baltic air surveillance mission.
LT-LV-EE Baltic Air Policing Medal BAR.svg
Baretka: wspólne litewsko-łotewsko-estońskie odznaczenie – Medal za udział w operacji NATO Baltic Air Policing.
German F-4F Phantom II landing at Zokniai Lithuania 2011-01-04.jpeg
Autor: Arz, Licencja: GFDL
A German McDonnell Douglas F-4F Phantom II landing at Zokniai (Lithuania) on 4 January 2011.
081111-F-4210L-101 Readiness paramount in Baltic air policing mission.jpg
Two F-15 Eagles soar with a Lithuanian air force L-39 Albatross during an exercise intercept Nov. 11 over Siauliai, Lithuania. The F-15s are supporting the NATO Baltic air policing mission. (U.S. Air Force photo)