Bandera wojenna

Bandera wojenna – rodzaj bandery używanej na okrętach (i innych jednostkach pływających) marynarki wojennej, określającej ich przynależność państwową.

W Polsce

Konstrukcja bandery wojennej Polski

Do noszenia polskiej bandery wojennej są uprawnione:

  • okręty
  • motorówki, kutry i łodzie okrętowe, sztabowe oraz będące w dyspozycji dowódców i szkół Marynarki Wojennej.
  • jachty należące do Marynarki Wojennej.

Jednostkom pomocniczym (pjp) przysługuje bandera pomocniczych jednostek pływających. Krypy transportowe, nurkowe, barki grzewcze, śmieciarki, dźwigi pływające, doki pływające i inne jednostki niemające z zasady własnego napędu, nie mają prawa podnosić żadnej bandery.

Podczas postoju okrętu (pjp) banderę z zasady podnosi się na drzewcu rufowym- flagsztoku, a podczas ruchu – na gaflu masztu głównego. Na okręcie podwodnym w ruchu na powierzchni banderę podnosi się na drzewcu przy pomoście, a podczas postoju – na drzewcu rufowym. Podczas postoju okrętu (pjp) w porcie i na kotwicy banderę podnosi się o godzinie 08.00, a spuszcza o zachodzie słońca. W czasie postoju na kotwicy bandera może być podniesiona przed godziną 08.00 i po zachodzie słońca, na czas oddania ukłonu. Do codziennego podniesienia bandery przeprowadza się zbiórkę na pokładzie okrętu. Zbiórki nie zarządza się podczas wykonywania prac okrętowych i alarmowych, przygotowania okrętu do wyjścia na morze i do walki, a także w dni sprzątania generalnego. W tych wypadkach banderę podnosi służba okrętowa, bez udziału całej załogi. Okręty przeniesione do drugiej rezerwy oraz w czasie fumigacji nie podnoszą bandery, nie oddają honorów gwizdkiem oficerskim. W porcie zagranicznym banderę podnosi się równocześnie z podniesieniem bandery na okrętach danego państwa, a jeśli ich brak – o godzinie 08.00 czasu miejscowego.

Okręt w ruchu ma zawsze podniesioną banderę, bez względu na porę doby. Przeniesienie bandery z drzewca rufowego na gafel następuje w momencie zrzucenia ostatniej cumy lub „puszczenia” kotwicy, a z gafla na drzewce rufowe w momencie założenia oka pierwszej cumy na poler, beczkę lub rzucenia kotwicy. Na komendę dowódcy okrętu /z.d.o./: "BANDERĘ PRZENIEŚĆ" wyznaczony marynarz spuszcza (podnosi) banderę podniesioną na drzewcu rufowym, a sygnalista podnosi (spuszcza) banderę na gaflu. Spuszczenie i podniesienie bandery odbywa się jednocześnie. W czasie żałoby banderę podnosi się do połowy drzewca. W takim przypadku banderę podnosi się najpierw „na miejsce”, a następnie spuszcza się ją do połowy.

Ceremoniał morski dotyczący bandery wojennej jest bardzo bogaty i obejmuje postępowanie z nią w różnych okolicznościach (podnoszenie, opuszczanie, ukłon, żałoba, walka itp.)

W Rzeczypospolitej przedrozbiorowej polska bandera wojenna przedstawiała Orła Białego na czerwonym tle, statki handlowe nosiły natomiast czerwoną banderę z wizerunkiem ramienia trzymającego pałasz[1].

Przykłady bander

Zobacz też

  • proporzec marynarki wojennej
  • Skróty przed nazwami okrętów

Przypisy

  1. Encyklopedia Orgelbranda, 1899, t. V, s. 425: "(...) Dawna bandera na statkach królewskich i Rzeczypospolitej Polskiej miała orła białego w polu czerwonem; bandery zaś kupieckie polskie miały w takimże polu rękę po ramię, trzymającą dobyty pałasz."

Media użyte na tej stronie

Naval Ensign of Poland (1919-1928).svg
Bandera wojenna Rzeczypospolitej Polskiej. Oparta na Image:Naval_Ensign_of_Poland.svg oraz Image:Coat_of_arms_of_Poland2_1919-1927.svg. Była używana w latach 1919-1927 (praktycznie do 1936). Prawidłowe proporcje: 5:8 (w załączniku graficznym do ustawy są proporcje 5:10,5 lecz później zostało to sprostowane).
Naval Ensign of Poland.svg
Bandera wojenna Rzeczypospolitej Polskiej. Oparta na Image:Flag of Poland (state).svg. Zgodnie z decyzją podjętą w tym głosowaniu, symboliczne użycie polskiej flagi/godła powinno być oparte o uproszczone kolory HTML: white (#ffffff) i crimson (#dc143c).
Naval Ensign of Poland (1980-1993).svg
Bandera wojenna Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Oparta na File:Naval Ensign of Poland.svg i File:Herb PRL.svg. Używana oficjalnie do 1990 roku - a więc także przez Marynarkę Wojenną III RP.
War Ensign of Germany (1903–1919).svg
War Ensign of the en:German Empire from 1903-1919 (correction of date shown on image which shows 1918). Based on image of coat of arms at [1]. Currently unable to add further details for crown or further details to sceptor due to lack of high-quality images of the coat of arms.
Naval Ensign of Russia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Naval ensign of Russia.svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Naval Ensign of the Soviet Union (1950–1991).svg
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
POL Marynarka Wojenna.svg
Orzeł Marynarki Wojennej RP
0906 Bandera Marynarki Wojennej RP ORP Toruń.jpg
© Mateusz War. / Wikimedia Commons, CC BY-SA 3.0
Polska bandera wojenna (Bandera Marynarki Wojennej RP)
Flag of the Holy Roman Empire.gif
Autor: Erwin Hoheisel, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Flag of the Holy Roman Empire from 1438
Flag of Italy (1861-1946) crowned.svg
Autor: F l a n k e r, Licencja: CC BY-SA 2.5
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
Conf Navy Jack (light blue).svg
Second Navy Jack of the Confederate States.
Flag Portugal (1830).svg
Flag of Portugal, land use (1830-1910).
Polish Maritime flag of January Uprising.PNG
Autor: image taken by User:Mathiasrex Maciej Szczepańczyk, Licencja: CC BY-SA 3.0
Polish Maritime flag of January Uprising of ship "Princess" confiscated by Spanish Navy in 1863 under pressure of Russian Embassy
War Ensign of Germany 1938-1945.svg
War Ensign of Germany 1938-1945. See Flags Of The World.
Naval Ensign of Kingdom of Greece.svg
The Naval Ensign of Kingdom of Greece
Prinsenvlag.svg
Prince's flag, orange, white, blue
Naval Ensign of IIRP v1.svg
Bandera wojenna Rzeczypospolitej Polskiej. Oparta na Image:Naval_Ensign_of_Poland.svg oraz Image:Coat_of_arms_of_Poland2_1919-1927.svg. Była używana w latach 1919-1927 (praktycznie do 1936). Prawidłowe proporcje: 5:8 (w załączniku graficznym do ustawy są proporcje 5:10,5 lecz później zostało to sprostowane).
Flag of Spain (1785–1873, 1875–1931).svg
Autor: previous version User:Ignaciogavira ; current version HansenBCN, designs from SanchoPanzaXXI, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Flag of Spain (1785-1873 and 1875-1931)
War Ensign of Germany 1903-1918.svg
War Ensign of the en:German Empire from 1903-1919 (correction of date shown on image which shows 1918). Based on image of coat of arms at [1]. Currently unable to add further details for crown or further details to sceptor due to lack of high-quality images of the coat of arms.
Fictitious Ottoman flag 4.svg
Fictitious flag of the Ottoman Navy.
Polish War Jack 17th century.svg
Proporzec Bojowy polskich statków w XVII wieku. Używany na pewno przez okręty wojenne polskiej floty w bitwie pod Oliwą w 1627 r.
Naval Ensign of Greece (1833-1858).svg
The Naval Ensign of the Kingdom of Greece during the reign of King Otto. Adopted by Royal Decree of 4/16 April 1833. Proportions 25:18.
Flag of Royalist France.svg
The "White" Royal Banner of France or "Bourbon Flag" was used in New France.[1][2][3] I created this image as a vector replacement for French Fleur-De-Lis (White).jpg.
Hanse Danzig.png
Hanseatic Flag of Gdańsk
Polish naval ensign construction sheet.svg
Polish naval ensign construction sheet
Naval Ensign of PRL v1.svg
Bandera wojenna Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Oparta na File:Naval Ensign of Poland.svg i File:Herb PRL.svg. Używana oficjalnie do 1990 roku - a więc także przez Marynarkę Wojenną III RP.
Austria-Hungary-flag-1869-1914-naval-1786-1869-merchant.svg
Merchant Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1869 and Naval and War Ensign of Austria-Hungary from 1786 until 1915 (de jure, de facto until 1918)