Banie Mazurskie
| Artykuł | 54°14′18″N 22°2′21″E |
|---|---|
| - błąd | 38 m |
| WD | 54°13'59.9"N, 22°1'59.9"E |
| - błąd | 14 m |
| Odległość | 711 m |
| wieś | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Sołectwo | Banie Mazurskie |
| Liczba ludności (2011) | 1419[1] |
| Strefa numeracyjna | 87 |
| Kod pocztowy | 19-520[2] |
| Tablice rejestracyjne | NGO |
| SIMC | 0753550 |
Położenie na mapie gminy Banie Mazurskie _location_map.png "Mapa lokalizacyjna gminy Banie Mazurskie") | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gołdapskiego  | |
 54°14′18″N 22°02′21″E/54,238333 22,039167 | |
Banie Mazurskie (przed 1945 r. niem. Benkheim) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie gołdapskim, siedziba gminy Banie Mazurskie.
Przez wieś przebiega droga wojewódzka nr 650 oraz rzeka Gołdapa.[3]
Historia
Wieś założona w 1560 roku (według niektórych źródeł w 1566) przez komornika powiatu ryńskiego – Mikołaja Bianicza. Sto lat później (1656) została zniszczona przez Tatarów. W 1710 roku wieś nawiedziła epidemia dżumy, w parafii w ciągu 4 miesięcy zmarło wówczas 2115 osób. W czasie II wojny światowej wieś uległa częściowemu zniszczeniu.
Po 1945 roku miejscowość zasiedlona została głównie ludnością ukraińską, przesiedloną przymusowo w ramach akcji „Wisła”, z Bieszczadów i Rzeszowszczyzny. W Baniach Mazurskich działa oddział Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, zespół folklorystyczny oraz szkoła z wykładowym językiem ukraińskim.
18 listopada 1945 Banie Mazurskie zostały siedzibą gminy, do której należało 15 wsi sołeckich. 12 listopada 1946 zatwierdzono administracyjnie obecną nazwę wsi[4]. W roku 1954 Banie Mazurskie zostały siedzibą gromady, znajdowały się w niej: gospoda, ośrodek zdrowia, komisariat MO, mleczarnia i agronomówka[5].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Banie Mazurskie. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Zabytki
Zabytki sakralne
- kościół św. Antoniego Padewskiego – dawny kościół ewangelicki, obecnie należący do rzymskokatolickiej parafii w Baniach Mazurskich. Został zbudowany w latach 1566–1574, szczyt wschodni z 1646 r., wieża z 1698 r., odrestaurowany w 1876 r. Kościół został zniszczony w 1945 r., odbudowano go w latach 1975–1980, już jako katolicki. Wnętrze świątyni częściowo w stylu renesansowym. Na wieży blendy w kształcie krzyży, nad kruchtą figurka z XIX w[6].
- cerkiew św. Mikołaja – dawna neoklasycystyczna kaplica baptystyczna z drugiej połowy XIX wieku. Świątynia należy do greckokatolickiej parafii św. Mikołaja w Baniach Mazurskich
Inne
W Baniach Mazurskich poza obiektami sakralnymi znajduje się kilka domów z początku XX wieku przy ulicy M. Konopnickiej.
Przypisy
- ↑ Wieś Banie Mazurskie w liczbach, Polska w liczbach [dostęp 2017-06-04] (pol.), liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 12 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ Polska 2017 : atlas samochodowy 1:200 000 dla profesjonalistów. Barbara Gawrysiak, Bartosz Kunowski, Maria Radziwonowicz, Paweł. Radziwonowicz, Wydawnictwo Kartograficzne KOMPAS, Dom Wydawniczy PWN Kompas. 2017. [dostęp 2021-02-21].
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
- ↑ Jan Bałdowski "Warmia i Mazury, mały przewodnik" Wydawnictwo Sport i Turystyka Warszawa 1977 s. 51-52
- ↑ Piotr Skurzyński "Warmia, Mazury, Suwalszczyzna" Wyd. Sport i Turystyka - Muza S.A. Warszawa 2004 ISBN 83-7200-631-8 s. 349
Bibliografia
- Andrzej Wakar i Bohdan Wilamowski, Węgorzewo. Z dziejów miasta i powiatu, Pojezierze, Olsztyn 1968.
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 209
Linki zewnętrzne
- Historia Żydów w Baniach Mazurskich. sztetl.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)]. na portalu Wirtualny Sztetl
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 54.52 N
- S: 53.07 N
- W: 19.05 E
- E: 22.95 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Gołdap County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 54.38 N
- S: 54.14 N
- W: 21.92 E
- E: 22.83 E
Autor: Lesnydzban, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kościół ewangelicki w Baniach Mazurskich, obecnie kościół rzymskokatolicki św. Antoniego Padewskiego