Banino


Artykuł

54°23′36″N 18°24′30″E

- błąd

38 m

WD

54°23'31.3818"N, 18°24'31.1731"E, 54°23'31.74"N, 18°24'22.39"E

- błąd

0 m

Odległość

152 m

Banino
wieś
Ilustracja
Kościół
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

kartuski

Gmina

Żukowo

Sołectwo

Banino

Liczba ludności (2021)

7585[1]

Strefa numeracyjna

58

Kod pocztowy

80-297[2]

Tablice rejestracyjne

GKA

SIMC

0177112

Położenie na mapie gminy Żukowo
Mapa konturowa gminy Żukowo, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Banino”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Banino”
Położenie na mapie powiatu kartuskiego
Mapa konturowa powiatu kartuskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Banino”
Ziemia54°23′36″N 18°24′30″E/54,393333 18,408333
Strona internetowa

Banino (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Banino) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie kartuskim, w gminie Żukowo. Wieś jest siedzibą sołectwa Banino, w której skład wchodzi również miejscowość Borowiec.

Miejscowość jest siedzibą Ochotniczej Straży Pożarnej oraz parafii rzymskokatolickiej Niepokalanego Poczęcia NMP, należącej do dekanatu Żukowo w archidiecezji gdańskiej.

Przez Banino przejeżdża linia 126 ZTM Gdańsk oraz 810 PA Gryf.

Historia

W 1283 roku książę Mestwin II nadał Banino w zamian za krainę gniewską cysterskiemu klasztorowi oliwskiemu. XIII-wieczna miejscowość była wówczas osadą chłopską na prawie polskim. Nowi gospodarze ufundowali kościół pod wezwaniem św. Michała, zniszczony przez pożar wzniecony prawdopodobnie przez Prusów lub husytów. Zachowały się plany z 1686 roku odbudowy świątyni przez opata Haskiego. W drugiej połowie XVI w. wieś nadal należała do cystersów oliwskich[3]. W roku 1717 wieś wydzierżawił Brandt.

W 1818 roku na skutek pruskiej reformy administracyjnej Banino weszło w skład powiatu kartuskiego. Na początku XX wieku Banino, gdzie ulokowane były dwa dworki: Bukowskiego i Emila Lupkego, otrzymało status wsi dworskiej. Później właściciele dworków zmienili się. Bukowski odsprzedał swój Janowi Karszni z Gdyni, zaś Lupke – Walterowi Goertzowi. Karsznia był właścicielem majątku do 1939 roku. Na początku II wojny światowej został wywieziony wraz z rodziną do Niemiec. Goertz natomiast mieszkał w swojej posiadłości do 1945 roku. Na jego polach pracowali jeńcy wojenni, m.in. wielu Jugosłowian. Po wojnie ziemia została rozparcelowana między gospodarzy.

Kiedy w 1946 ówczesny proboszcz parafii w Matarni ksiądz Kazimierz Rohde zmarł, jego następcą został ksiądz Józef Bigus, który był inicjatorem budowy kościoła w Baninie. Po wojnie Banino stało się gminą. Wybudowano tu posterunek Milicji Obywatelskiej, który istniał do 1955 roku. Powstał Ośrodek Zdrowia, Klub Prasy i Książki "Ruch", zaś od 1953 roku zaczął funkcjonować Urząd Pocztowy. Działały też stronnictwa polityczne, takie jak PZPR czy ZSL. W latach 1954–1973 istniała gromada Banino. W latach 1963–1964 gmina gromadziła 2804 osób, zaś sama wieś liczyła 501 osób. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

Miejscowość została objęta badaniami socjologicznymi jako jedna z wielu wsi, do których migrują mieszkańcy miasta. Naukowcy zdiagnozowali tu szereg konfliktów społecznych, związanych z przestrzenią oraz infrastrukturą wsi (budową sieci wodociągowej, kanalizacyjnej, dróg osiedlowych dróg, parkingów), brak dbałości o przestrzeń wspólną oraz destrukcję więzi społecznych, wyrażająca się w rozpadzie społeczności wsi na ludność miejscową i napływową. Ludność napływowa nie integruje się z rodzimymi mieszkańcami. Rytm życia wsi wyznaczają dojazdy do pracy i na większe zakupy do Trójmiasta[4][5].

Przypisy

  1. Urząd Gminy w Żukowie, Raport o stanie gminy za 2020r., 31 maja 2020 [dostęp 2021-08-31].
  2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 12 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. Mapy województwa pomorskiego : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 91.
  4. Wojciech Knieć, dr Wojciech Goszczyński, prof. Cezary Obracht-Prondzyński "Kapitał społeczny pomorskiej wsi"
  5. Obcy w Baninie, czyli mieszczanie na przedmieściach

Linki zewnętrzne

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Pomeranian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.92 N
  • S: 53.40 N
  • W: 16.65 E
  • E: 19.75 E
Żukowo (gmina) location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa gminy Żukowo, Polska
Powiat kartuski location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa powiatu kartuskiego, Polska
Banino - kòscół.jpg
Autor: Gdaniec, Licencja: CC BY 3.0
Banino - rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP