Bank Inicjatyw Gospodarczych

Bank Inicjatyw Gospodarczych SA
Ilustracja
Forma prawna

Spółka akcyjna

Data założenia

1989 r.

Państwo

 Polska

Siedziba

Warszawa

Prezes

Bogusław Kott

Rodzaj banku

bank komercyjny

Giełda

GPW

ISIN

PLBIG0000016

Bank Inicjatyw Gospodarczych BIG SA – dawny bank komercyjny powstały z inicjatywy osób fizycznych, podmiotów prywatnych i państowywch, powiązanych z władzami komunistycznymi PRL, przez niektórych obserwatorów rynku i historyków wiązany z procesem uwłaszczenia nomenklatury, działający pod tą nazwą w latach 1989–1997, kiedy zmienił nazwę na BIG Bank Gdański[1]. Prezesem banku przez cały okres jego działalności był Bogusław Kott[2]. Siedzibą była Warszawa.

Historia

Założycielami spółki było kikladziesiąt podmiotów: spółki z kapitałem prywatnym oraz spółki państwowe, w tym podmioty związane z władzami PRL, takie jak: Transakcja spółka z o.o., Pańśtwowy Zakład Ubezpieczeń, Warta i Polska Poczta, Telegraf i Telefon (PPTiT), Fundacja Rozwoju Żeglarstwa i Wychowania Morskiego, Universal SA, Expolco Holding SA, Towarzystwo Wspierania Inicjatyw Gospodarczych, Interster sp. z o.o. oraz osoby fizyczne: Andrzej Olechowski – ówczesny dyrektor w NBP, Anatol Adamski (były prezes PZU SA), Dariusz Przywieczerski (prezes Universalu), Stanisław Tołwiński (prezes Intersteru), Wiktor Pitus (prezes Transakcji), Andrzej Cichy (Prezes PPTiT), Janusz Staniszewski (prezes Warty), Bogusław Kott (prezes BIG) oraz Aleksander Borowicz (podsekretarz stanu w Urzędzie Rady Ministrów)[3]. Ówczesny prezes NBP Władysław Baka był sceptyczny wobec przyznania bankowi licencji na działalność ze względu na konflikt interesów wynikający z podwójnej roli jego właścicieli, którzy byli jednocześnie szefami państwowych spółek inwestujących w powstający podmiot prywatny[4].

W latach 1989–1994 środki zaangażowane w BIG SA przez poszczególne podmioty wyniosły (dane z czasopisma CASH w starych złotych):

  1. PZU SA oraz PZU Życie SA – 400 mld
  2. Polska Poczta, Telegraf i Telefon (następnie TP SA oraz Poczta Polska) – 200 mld
  3. Żegluga Polska wraz z podmiotami zależnymi – 200 mld
  4. Bank Gdański SA – 110 mld
  5. TUiR Polisa SA – 100 mld

Wśród zyskownych operacji w pierwszym okresie istnienia banku wymienić można otwarcie w nim rachunku przez Fundusz Obsługi Zadłużenia Zagranicznego (FOZZ). Obok FOZZ-u znaczne sumy w banku lokowało PZU[1]. BIG SA powiązany był ze spółką Universal SA. BIG udzielił Universalowi kredytu w wysokości 300 mld starych zł, co stanowiło wówczas 87,1% kapitału własnego spółki. Następnie w 1990 Universal nabył znaczną część udziałów banku od spółki Transakcja.

W 1991 bank rozpoczął działalność w zakresie wydawnictwa kart płatniczych i procesowania transakcji kartowych. Wspólnie z biurem turystycznym Orbis założył spółkę Polcard, której zadaniem była budowa i rozwój infrastruktury do akceptacji kart[5]. BIG jako pierwszy w Polsce rozpoczął dystrybucję kart płatniczych – karty kredytowej wydawanej w systemie VISA[6] – karty Visa Classic dla klientów instytucjonalnych[7]. Wydawał także wspólnie ze swoją spółką zależną karty w lokalnym polskim standardzie Polcard[8]. W tym samym roku bank powołał spółkę leasingową BEL Leasing Ltd.[9]

W 1992 stał się pierwszym w Polsce bankiem notowanym na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie[10].

W 1993 BIG przejął Łódzki Bank Rozwoju SA i zmienił jego nazwę na BIG Bank S.A.[9] W 1995 BIG nabył od Skarbu Państwa 24% akcji Banku Gdańskiego zarezerwowanych początkowo dla inwestora zagranicznego, zaś w 1997 kolejne 31% akcji tegoż banku, w międzyczasie dokupując kilka procent akcji na giełdzie. Proces fuzji obu podmiotów był przedmiotem wielu kontrowersji, jednak organy nadzorcze nad rynkiem bankowym oraz prokturatura nie postawiły nikomu zarzutów[4].

W 1997 nastąpiła fuzja BIG SA z Bankiem Gdańskim, w wyniku której powstał BIG Bank Gdański. W tym samym roku bank pozyskał inwestora zagranicznego, portugalski Banco Comercial Português[1].

Przypisy

  1. ↑ a b c 25 lat z najstarszym bankiem na giełdzie. Lepiej było mieć akcje czy lokaty Banku Millennium?, Subiektywnie o finansach - Maciej Samcik, 31 sierpnia 2017 [dostęp 2022-05-19] (pol.).
  2. ↑ Historia – O Banku – Bank Millennium, www.bankmillennium.pl [dostęp 2022-05-19].
  3. ↑ 22 banki, których już nie ma. Pamiętacie je wszystkie? Historia konsolidacji polskiej bankowości, www.cashless.pl [dostęp 2022-05-19] (pol.).
  4. ↑ a b Maciej Samcik. Dwie dekady wielkiego drapieżnika. „Gazeta Wyborcza”. 16 kwietnia 2012. s. 20. 
  5. ↑ Redakcja PRNews.pl, 30 lat marki Polcard – First Data z urodzinową ofertą, PRNews.pl, 1 lipca 2021 [dostęp 2022-05-19] (pol.).
  6. ↑ 30-lecie pierwszej karty płatniczej w Polsce: pięć prognoz Banku Millennium i Visy na przyszłość finansów konsumenckich, aleBank.pl - Portal ekonomiczny - Najbliżej Finansów [dostęp 2022-05-19] (pol.).
  7. ↑ Historia kart płatniczych w Polsce – Payarto, www.payarto.com [dostęp 2022-05-19].
  8. ↑ Rozwijamy się wraz z naszymi klientami z sektora bankowego | Polcard, www.polcard.pl [dostęp 2022-05-19].
  9. ↑ a b Jarosław Poteraj, Consolidation Processes: Raiders & Targets in Polish Financial Institutions, 2004 [dostęp 2022-11-21].
  10. ↑ Seniorzy GPW. Oto spółki z najdłuższą historią notowań | Analizy, SII [dostęp 2022-05-19] (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie