Barbakan w Bieczu

Barbakan w Bieczu
Symbol zabytku nr rej. Zn-77 z dn. 31.12.1952
Ilustracja
Ruiny Barbakanu w Bieczu (2013)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Biecz

Ukończenie budowy

XVI wiek

Zniszczono

1601 i ponownie 1657

Położenie na mapie Biecza
Mapa konturowa Biecza, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Barbakan w Bieczu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Barbakan w Bieczu”
Położenie na mapie powiatu gorlickiego
Mapa konturowa powiatu gorlickiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Barbakan w Bieczu”
Położenie na mapie gminy Biecz
Mapa konturowa gminy Biecz, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Barbakan w Bieczu”
Ziemia49°43′47,53″N 21°14′45,99″E/49,729869 21,246108

Barbakan w Bieczu – gotycka w założeniu budowla, istniejąca niegdyś na południowo-zachodnim obrzeżu Starego Miasta w Bieczu, na przedpolu Bramy Górnej, tuż przy wylocie dzisiejszej ulicy Węgierskiej do ulicy Grunwaldzkiej. Obecnie w postaci trwałej ruiny – zachowane jedynie fundamenty i przyziemie.

Historia

Historia owej budowli zaczyna się być może już w XV wieku. Na przełomie XVI i XVII wieku okazało się potrzebne wzmocnienie Bramy Górnej – głównej bramy do znaczącego wówczas miasta. Bramę tę przebudowano całkowicie w latach 1584-1610 i wtedy również powstał barbakan w znanej nam postaci. Na sztychu Brauna i Hogenberga z 1617 roku widać podobiznę bieckiego barbakanu po odbudowaniu spowodowanym zniszczeniem z 1601 roku. Budowla została zniszczona ponownie ok. 1657 roku, kiedy to Szwedzi najechali miasto. Destrukcji dopełnił zapewne wielki pożar miasta w 1756 r. Podczas przebudowy drogi dokonanej przez rząd austriacki w latach 1790-1794 zrujnowana i niepotrzebna już budowla została ostatecznie rozebrana. Sztych z 1617 roku jest więc jedynym wizerunkiem miasta, na którym widać biecki barbakan.

Przez blisko 300 lat fundamenty barbakanu przeleżały pod ziemią. Odkryto je dopiero podczas remontu skrzyżowania ulic w pobliżu obiektu w 1964 r. W trakcie prowadzonych badań archeologicznych w korycie dawnej fosy znaleziono m.in. kilka kamiennych kul armatnich (obecnie w zbiorach miejscowego Muzeum). W 1971 r. fundamenty barbakanu zostały zakonserwowane: odsłonięto i uwidoczniono ich zarys w terenie oraz nadbudowano zmurszałe fragmenty.

Pozostałości całego założenia obronnego składają się z fundamentów kolistego barbakanu o średnicy zewnętrznej blisko 13 m oraz łukowato wygiętej tzw. szyi, długości ok. 22 m i szerokości 8-9 m, łączącej niegdyś barbakan z właściwą bramą. Wewnątrz szyi, między jej murami, biegła droga do miasta. Ponad dawną fosą szyja przechodzi sklepionym mostkiem.

Bibliografia

  • Kłos Stanisław: Gorlice i okolice. Przewodnik, wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1976, s. 128;
  • Ślawski Tadeusz: Biecz i okolice, wyd. III poprawione i uzupełnione, wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1973;
  • Strona internetowa miasta.

Zobacz też

Media użyte na tej stronie

Biecz location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Biecz (gmina) location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Barbakan-POL, Biecz.jpg
Autor: Kraków - moje miasto, Licencja: CC BY 3.0
Ruiny Barbakanu w Bieczu (woj. Małopolskie)