Barbara Ptak

Barbara Ptak
Data i miejsce urodzenia6 kwietnia 1930
Chorzów
Zawódkostiumograf, scenograf
WspółmałżonekStanisław Ptak
Lata aktywności1950-2005
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Barbara Ptak (ur. 6 kwietnia 1930 w Chorzowie) – polska kostiumolożka teatralna i filmowa. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i Warszawie. Autorka oprawy plastycznej do ponad dwustu przedstawień dramatycznych, oper, operetek, musicali i filmów.

Cztery filmy, do których artystka zaprojektowała kostiumy, otrzymały nominacje do Oscara: Nóż w wodzie (1963), Faraon (1966), Ziemia obiecana (1975) oraz Noce i dnie (1975). Jest też autorką kostiumów do serialu telewizyjnego Królowa Bona (1980).

Życiorys

W 1951 roku Ptak (z domu Boruszak) zdała maturę w Liceum Sztuk Plastycznych w Katowicach. Studia artystyczne rozpoczęła w Krakowie. Studiowała również w Katowicach na wydziale grafiki krakowskiej ASP. W 1963 roku uzyskała dyplom ukończenia Wydziału Grafiki Artystycznej ASP w Warszawie w pracowni prof. Józefa Mroszczaka. Teoretyczną pracę dyplomową wraz z projektem wystawy z okazji 75-lecia kina w Polsce przygotowała pod kierunkiem prof. Jerzego Teoplitza.

W 1960 roku, jeszcze jako studentka, podjęła współpracę kostiumograficzną przy realizacji Waleta Pikowego w reżyserii Tadeusza Chmielewskiego, ze scenografią i kostiumami Bolesława Kamykowskiego. W tym czasie współpracowała też z wytwórniami filmowymi w Warszawie, Łodzi i Wrocławiu jako projektantka kostiumów.

W 1985 roku w teatrze w Wittenberdze wystawiono sztukę Planet der Verliebten (aut. H. Kahlow, Gerd Natschinski), do której stworzyła scenografię[1].

Teatr

Ptak związana jest z teatrem – nie tylko zawodowo, ale też emocjonalnie i towarzysko – od 1957 roku. Debiutowała w 1966 roku na scenie Teatru Śląskiego w Katowicach projektami scenografii do sztuki Cezar i Kleopatra (aut. George Bernard Shaw, reż. Mieczysław Daszewski).

Makieta scenografii do spektaklu Bolesna Kreatywność Śmierci (2007)

W ciągu swej kilkudziesięcioletniej kariery artystka współpracowała z następującymi placówkami w Polsce: Operetką Śląską w Gliwicach, Teatrem Śląskim im. Wyspiańskiego w Katowicach, Operą Śląską w Bytomiu, Teatrem Bagatela w Krakowie, Teatrem Polskim w Bielsku-Białej, Teatrem Zagłębia w Sosnowcu, Teatrem na Woli w Warszawie, Teatrem Nowym w Zabrzu, Teatrem Powszechnym w Łodzi, Teatrem Wybrzeża w Gdańsku, Teatrem Rozrywki w Chorzowie, Teatrem im. Kochanowskiego w Opolu, Operą w Bydgoszczy, Teatrem Dzieci Zagłębia im. Dormana w Będzinie, Teatrem Syrena w Warszawie, Teatrem Satyry „Maszkaron” w Krakowie, Teatrem im. Jaracza w Olsztynie, Teatrem Muzycznym w Łodzi, Teatrem im. Mickiewicza w Częstochowie, Sceną 113 Górnośląskiego Centrum Kultury im. Bochenek w Katowicach, Teatrem Muzycznym im. Baduszkowej w Gdyni[2].

Wykonała również scenografie do około 130 produkcji teatralnych, również Teatru Telewizji. Ptak stworzyła kostiumy do dwóch spektakli operowych we Włoszech: L’Ape musicale i Don Giovanni[3].

Film

Kostiumy

Wyróżnienia

Odznaczenia

Muzeum Barbary i Stanisława Ptaków

Muzeum Barbary i Stanisława Ptaków to ekspozycja stała Działu Teatralno-Filmowego Muzeum Historii Katowic mieszcząca się w byłym mieszkaniu państwa Ptaków. W zbiorach znajdują się pamiątki oraz dokumentacja życia zarówno artystycznego, jak i prywatnego Barbary Ptak. Można tam oglądać fotografie, kostiumy sceniczne (m.in. dwie zbroje zaprojektowane do musicalu Człowiek z La Manchy, w którym wystąpił mąż Barbary, Stanisław Ptak), plakaty, nagrody, wyróżnienia oraz wiele innych ciekawostek zgromadzonych przez lata przez tę parę artystów.

Przypisy

  1. Barbara Ptak, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2019-08-18] [zarchiwizowane z adresu].
  2. a b Barbara Ptak, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2012-01-26].
  3. W Katowicach otwarto muzeum Barbary i Stanisława Ptaków. www.dziennikzachodni.pl, 2011-11-19. [dostęp 2012-01-26].
  4. a b c d Spotkanie z kostiumolożką Barbarą Ptak – Centrum Sztuki Filmowej, Katowice. dlastudenta.pl, 2010-03-26. [dostęp 2019-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-18)].
  5. Złote Maski 2014 – Województwo Śląskie. slaskie.pl. [dostęp 2019-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-18)].
  6. a b Barbara Ptak ::: Osoby ::: Encyklopedia teatru polskiego. encyklopediateatru.pl. [dostęp 2019-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-18)].
  7. Nagrody Marszałka Województwa Śląskiego w dziedzinie kultury | Uniwersytet Śląski w Katowicach. us.edu.pl, 2011-12-09. [dostęp 2019-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-18)].
  8. Teatralne Nagrody Muzyczne 2013 » MTeatr – Mazowiecki Teatr Muzyczny. mteatr.pl. [dostęp 2019-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-18)].
  9. Zespół Pieśni i Tańca Śląsk im. Stanisława Hadyny. zespolslask.pl, 2014-04-12. [dostęp 2019-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-18)].
  10. Barbara Ptak. sfp.org.pl. [dostęp 2019-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-18)].
  11. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej o nadaniu orderów i odznaczeń. sejm.gov.pl, 2004-05-04. [dostęp 2019-08-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-08-18)].

Bibliografia

  • B. Ptak: Stanisław Ptak. Jego listy. Jego miłość. Ich twórczość. Katowice: Tradapress Drukarnia, 2007.ISBN 83-904135-9-0.
  • E. Moroń: Barbara Ptak. Album scenograficzny. Katowice : „Śląsk” Wydawnictwo Naukowe ; Chorzów : Teatr Rozrywki, 2011. ISBN 978-83-7164-696-6.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Srebrny Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis BAR.png
Baretka Srebrnego Medalu "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis"
Makieta.JPG
Autor: Piotr Sobański, Licencja: CC BY-SA 3.0
Makieta scenografii