Barbara Stanwyck

Barbara Stanwyck
Ilustracja
Barbara Stanwyck (1939)
Imię i nazwisko

Ruby Catherine Stevens

Data i miejsce urodzenia

16 lipca 1907
Nowy Jork

Data i miejsce śmierci

20 stycznia 1990
Santa Monica

Zawód

aktorka, tancerka, modelka

Współmałżonek

Frank Fay (1928 – 1935) (rozwód) 1 dziecko
Robert Taylor (1939 – 1951) (rozwód)

Lata aktywności

1922–1986

Ruby Katherine Stevens (ur. 16 lipca 1907 w Nowym Jorku, zm. 20 stycznia 1990 w Santa Monica) − amerykańska aktorka filmowa, teatralna i telewizyjna, tancerka i modelka, laureatka nagrody Złotego Globu i trzech nagród Emmy. Po czterokrotnej nominacji do nagrody Oscara, w 1982 roku otrzymała honorowego Oscara za całokształt twórczości artystycznej. W 1986 roku została laureatką nagrody im. Cecila B. DeMille’a. American Film Institute umieścił ją na jedenastym miejscu na liście największych aktorek wszech czasów (The 50 Greatest American Screen Legends)[1].

Życiorys

Miała irlandzkie, szkockie i angielskie korzenie. Była najmłodsza z pięciorga dzieci Amerykanina Byrona E. Stevensa i Catherine Ann McGee, kanadyjskiej imigrantki z Nowej Szkocji. Kiedy miała cztery lata, jej matka zginęła w wypadku − została wypchnięta z tramwaju przez nietrzeźwą osobę. Dwa tygodnie po pogrzebie jej ojciec wyjechał kopać Kanał Panamski i słuch o nim zaginął. Ruby i jej brata, Byrona, wychowywała starsza od niej o pięć lat siostra, Mildred. Gdy Mildred dostała pracę jako tancerka u Johna Corta, nowojorskiego impresaria teatralnego, Ruby została umieszczona w rodzinie zastępczej, potem wielokrotnie zmienianej. Ukończyła nowojorską szkołę średnią Erasmus Hall Campus High School. W wieku trzynastu lat podjęła pracę jako pomocnik w sklepie, goniec w firmie telekomunikacyjnej i pomywaczka oraz uczęszczała na lekcje tańca, a mając piętnaście lat dorabiała jako modelka. W 1923 roku śpiewała w dziewczęcym chórze Ziegfeld Girls, z którym w 1926 roku zadebiutowała na broadwayowskiej scenie Hudson Theatre w sztuce Willarda Macka Pętla (The Noose). Pojawiła się ponownie na Broadwayu w spektaklu Burleska (Burlesque, 1926), zanim rok później pod pseudonimem artystycznym „Barbara Stanwyck” trafiła na kinowy ekran w melodramacie Broadwayowskie noce (Broadway Nights, 1927).

Po udziale w filmie Zamykane drzwi (Locked Door, 1929), w 1930 roku podpisała kontrakt z wytwórniami filmowymi Columbia i Warner Bros., zainspirowanymi jej ekranowym sukcesem w melodramatach: Franka Capry Ćmy nocne (Ladies of Leisure, 1930) i Niedozwolony (Illicit, 1931) oraz dramacie Franka Capry Cudowna kobieta (The Miracle Woman, 1931). Zdobyła czterokrotnie nominację do nagrody Oscara; za postać mściwej rozwódki bez manier i towarzyskiej ogłady w melodramacie Wzgardzona (Stella Dallas, 1937), rolę przebojowej piosenkarki z klubu nocnego, zaręczonej z szefem miejscowego gangu w komedii romantycznej Ognista kula (Ball of Fire, 1941), dreszczowcu noir Billy’ego Wildera Podwójne ubezpieczenie (Double Indemnity, 1944) jako femme fatale dwukrotna morderczyni oraz za kreację chorej na serce żony, która w wyniku pomyłki telefonicznej dowiaduje się o planowanym morderstwie w dramacie noir Przepraszam, pomyłka (Sorry, Wrong Number, 1948) z Burtem Lancasterem.

Barbara Stanwyck w filmie Moja reputacja z 1946 roku

W komedii romantycznej Lady Eve (The Lady Eve, 1941) przebiera się za angielską damę i w wyszukany sposób nęka i dręczy niewinnego bogatego badacza węży (Henry Fonda). Zagrała potem w dramacie noir Na krawędzi (Clash by Night, 1952) z Marilyn Monroe, westernie Bydlęca królowa stanu Montana (Cattle Queen of Montana, 1954) u boku Ronalda Reagana oraz westernie Czterdzieści rewolwerów (Forty Guns, 1957), gdzie dowodzi oddziałem czterdziestu jeźdźców uzbrojonych w rewolwery.

Za występ w programie rozrywkowym NBC Barbara Stanwyck zaprasza (The Barbara Stanwyck Show, 1961–1962) zdobyła nagrodę Emmy. Pojawiła się gościnnie w serialu-westernie NBC/ABC Wagon pociągowy (Wagon Train, 1961-1964) oraz w jednym z odcinków serialu ABC Aniołki Charliego (Charlie’s Angels, 1980) pt. Chłopaki Toni (Toni's Boys) z Jaclyn Smith, Cheryl Ladd i Shelley Hack. Kreacja Victorii Barkley, matki Heatha (Lee Majors) i Audry (Linda Evans) w serialu-westernie ABC Wielka dolina (The Big Valley, 1965-1969) przyniosła jej drugą w karierze nagrodę Emmy. Za postać Mary Carson w miniserialu ABC Ptaki ciernistych krzewów (The Thorn Birds, 1983) u boku Richarda Chamberlaina odebrała po raz trzeci nagrodę Emmy i otrzymała nagrodę Złotego Globu.

Jej ostatnią rolą była Constance Colby Patterson, starsza siostra dyrektora generalnego Colby Enterprises Jasona (Charlton Heston), nienawidząca jego żony Sable (Stephanie Beacham) w operze mydlanej ABC Dynastia (1985) oraz spin-off Dynastia Colbych (The Colbys, 1985-1986).

Zmarła na niewydolność serca w wieku 83 lat.

Życie prywatne

Barbara Stanwyck z mężem Robertem Taylorem w 1941 roku

Była dwukrotnie mężatką; z broadwayowskim komikiem Frankiem Fayem (od 26 sierpnia 1928 do 30 grudnia 1936), z którym w dniu 5 grudnia 1932 roku zaadoptowała syna Diona Anthony’ego „Tony’ego” Faya, oraz z aktorem Robertem Taylorem (od 13 maja 1939 do 21 lutego 1951).

Filmografia

Filmy fabularne

  • 1927: Broadway Nights jako tancerka (niewymieniona w czołówce)
  • 1929: The Locked Door jako Ann Carter
  • 1929: Mexicali Rose jako Mexicali Rose
  • 1930: Ćmy nocne (Ladies of Leisure) jako Kay Arnold
  • 1931: Illicit jako Anne Vincent Ives
  • 1931: Ten Cents a Dance jako Barbara O’Neill
  • 1931: Nocna pielęgniarka (Night Nurse) jako Lora Hart
  • 1931: The Miracle Woman jako Florence 'Faith' Fallon
  • 1932: Zakazany owoc (Forbidden) jako Lulu Smith/66
  • 1932: Shopworn jako Kitty Lane
  • 1932: The Purchase Price jako Joan Gordon / Francine La Rue
  • 1932: So Big! jako Selina Peake De Jong
  • 1933: Gorzka herbata generała Yen (The Bitter Tea of General Yen) jako Megan Davis
  • 1933: Ever in My Heart jako Mary Archer Wilbrandt
  • 1933: Ladies They Talk About jako Nan Taylor / Nan Ellis / Pani Andrews
  • 1933: Baby Face jako Lilly Powers Trenholm / Panna Allen
  • 1934: Gambling Lady jako Jennifer 'Lady' Lee
  • 1934: A Lost Lady jako Marian Ormsby Forrester
  • 1934: The Secret Bride jako Ruth Vincent
  • 1935: The Woman in Red jako Shelby Barret Wyatt
  • 1935: Red Salute jako Drue Van Allen
  • 1935: Annie Oakley jako Annie Oakley
  • 1936: Wielki dzień (The Plough and the Stars) jako Nora Clitheroe
  • 1936: Banjo na moich kolanach (Banjo on My Knee) jako Pearl Holley
  • 1936: A Message to Garcia jako Raphaelita Maderos
  • 1936: The Bride Walks Out jako Carolyn Martin
  • 1936: His Brother's Wife jako Rita Wilson Claybourne
  • 1937: Breakfast for Two jako Valentine 'Val' Ransome
  • 1937: Ostatnia noc skazańca (This Is My Affair) jako Lil Duryea
  • 1937: Internes Can't Take Money jako Janet Haley
  • 1937: Wzgardzona (Stella Dallas) jako Stella Martin 'Stell' Dallas
  • 1938: The Mad Miss Manton jako Melsa Manton
  • 1938: Always Goodbye jako Margot Weston
  • 1939: Union Pacific jako Mollie Monahan
  • 1939: Złoty chłopiec (Golden Boy) jako Lorna Moon
  • 1940: Remember the Night jako Lee Leander
  • 1941: You Belong to Me jako Helen Hunt
  • 1941: Ognista kula (Ball of Fire) jako Katherine 'Sugarpuss' O’Shea
  • 1941: Obywatel John Doe (Meet John Doe) jako Ann Mitchell
  • 1941: Lady Eve (The Lady Eve) jako Jean Harrington/Lady Eve Sidwich
  • 1942: The Great Man’s Lady jako Hannah Sempler
  • 1942: The Gay Sisters jako Fiona Gaylord
  • 1943: Flesh and Fantasy jako Joan Stanley
  • 1943: Dama z rewii (Lady of Burlesque) jako Dixie Daisy
  • 1944: Podwójne ubezpieczenie (Double Indemnity) jako Phyllis Dietrichson
  • 1945: Christmas in Connecticut jako Elizabeth Lane
  • 1946: The Bride Wore Boots jako Sally Warren
  • 1946: Dziwna miłość Marty Ivers (The Strange Love of Martha Ivers) jako Martha Ivers
  • 1946: Kalifornia (California) jako Lily Bishop
  • 1946: Moja reputacja (My Reputation) jako Jessica Drummond
  • 1947: The Two Mrs. Carrolls jako Sally Morton Carroll
  • 1947: Cry Wolf jako Sandra Marshall
  • 1947: The Other Love jako Karen Duncan
  • 1948: B.F.'s Daughter jako Pauline 'Polly'/'Pol' Fulton
  • 1948: Przepraszam, pomyłka (Sorry, Wrong Number) jako Leona Stevenson
  • 1949: The Lady Gambles jako Joan Boothe
  • 1949: East Side, West Side jako Jessie Bourne
  • 1950: Uszczęśliwić kobietę (To Please a Lady) jako Regina Forbes
  • 1950: No Man of Her Own jako Helen Ferguson / Patrice Harkness
  • 1950: Sprawa Thelmy Jordon (The File on Thelma Jordon) jako Thelma Jordon
  • 1950: The Furies jako Vance Jeffords
  • 1951: The Man with a Cloak jako Lorna Bounty
  • 1952: Na krawędzi (Clash by Night) jako Mae Doyle D’Amato
  • 1953: Płynne złoto (Blowing Wild) jako Marina Conway
  • 1953: The Moonlighter jako Rela
  • 1953: Jeopardy jako Helen Stilwin
  • 1953: Należysz do mnie (All I Desire) jako Naomi Murdock
  • 1953: Titanic jako Julia Sturges
  • 1954: Cattle Queen of Montana jako Sierra Nevada Jones
  • 1954: Rada nadzorcza (Executive Suite) jako Julia O. Treadway
  • 1954: Świadek morderstwa (Witness to Murder) jako Cheryl Draper
  • 1955: Ucieczka z Burmy (Escape to Burma) jako Gwen Moore
  • 1955: The Violent Men jako Martha Wilkison
  • 1956: Szalone lata (These Wilder Years) jako Ann Dempster
  • 1956: The Maverick Queen jako Kit Banion
  • 1956: There's Always Tomorrow jako Norma Miller Vale
  • 1957: Trooper Hook jako Cora Sutliff
  • 1957: Crime of Passion jako Kathy Ferguson Doyle
  • 1957: Czterdzieści rewolwerów (Forty Guns) jako Jessica Drummond
  • 1962: Walk on the Wild Side jako Jo Courtney
  • 1964: Nocny wędrowiec (The Night Walker) jako Irene Trent
  • 1964: Calhoun: County Agent
  • 1964: Wagabunda (Roustabout) jako Maggie Morgan
  • 1970: The House That Would Not Die jako Ruth Bennett
  • 1971: A Taste of Evil jako Miriam Jennings
  • 1973: The Letters jako Geraldine Parkington

Seriale telewizyjne

  • 1956: The Ford Television Theatre jako Irene Frazier
  • 1958: Alcoa Theatre jako Midge Varney
  • 1958: Goodyear Theatre jako Midge Varney
  • 1958-1959: Zane Grey Theater jako Leona Butler / Belle Garrison / Regan Moore / Julie Holman
  • 1960-1961: The Barbara Stanwyck Show jako różne role
  • 1961-1964: Wagon Train jako Maud Frazer / Caroline Casteel / Kate Crawley
  • 1961: General Electric Theater jako Lili Parrish
  • 1962: Rawhide jako Nora Holloway
  • 1962: The Dick Powell Show jako Irene Phillips
  • 1962-1963: Nietykalni (The Untouchables) jako Por. Agatha „Aggie” Stewart
  • 1965-1969: The Big Valley jako Victoria Barkley
  • 1980: Aniołki Charliego (Charlie’s Angels) jako Toni
  • 1983: Ptaki ciernistych krzewów (The Thorn Birds) jako Mary Carson
  • 1985: Dynastia (Dynasty) jako Constance Colby Patterson
  • 1985-1986: Dynastia Colbych (The Colbys) jako Constance 'Conny' Colby Patterson

Nagrody

Przypisy

  1. AFI's 100 YEARS...100 STARS. American Film Institute. [dostęp 2018-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-12-30)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Golden Globe icon.svg
Autor: User:Bryan Derksen, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Stylized silhouette of the Golden Globe award, for use as an icon.
Robert Taylor and Barbara Stanwyck in 1941.jpg
Autor: Gordon Charles Wallace, Los Angeles Times, Licencja: CC BY 4.0
Actors Barbara Stanwyck and Robert Taylor at the film premiere of "Meet John Doe" in Los Angeles, Calif., 1941
Barbara Stanwyck in My Reputation trailer.JPG
Cropped screenshot of Barbara Stanwyck from the trailer for the film My Reputation
BarbaraS39.jpg
Publicity photo of Barbara Stanwyck