Barbara Zbrożyna

Przekupka na Mariensztacie (1949)

Grób Xawerego Dunikowskiego na Powązkach

Nagrobek Artura Sandauera i Erny Rosenstein na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie

Barbara Zbrożyna (ur. 1 września 1923 w Lublinie, zm. 15 grudnia 1995 w Warszawie) – polska rzeźbiarka.

Życiorys

Studiowała w Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie u prof. Xawerego Dunikowskiego (1945–1947), a następnie w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w pracowni prof. Franciszka Strynkiewicza (1947–1952). W latach 1951–1954 brała udział w rekonstrukcji zabytkowych rzeźb w Warszawie.

W styczniu 1976 roku została sygnatariuszką listu osób protestujących przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (tzw. List 59)^[1], podpisała list protestacyjny do Komisji Nadzwyczajnej Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej^[2]. Była członkiem awangardowej Grupy 55. 23 sierpnia 1980 roku dołączyła do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami^[3].

Autorka rzeźb figuralnych, licznych portretów, kompozycji przestrzennych, pomników. Styl jej ewoluował od realizmu (rzeźba przekupki z kurą na warszawskim Mariensztacie z 1949 roku), przez syntetyczne uproszczenia i ekspresyjno-metaforyczną deformację do abstrakcji.

Pochowana na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera K-6-40)^[4].

Pomniki

Tworzyła pomniki nagrobne m.in.:

• Xawerego Dunikowskiego, 1966 – Cmentarz Wojskowy na Powązkach – Warszawa
• Stanisława Herbsta, 1974 – Cmentarz Powązkowski – Warszawa
• Artura Sandauera i Erny Rosenstein, 1989 – Cmentarz Wojskowy na Powązkach – Warszawa
• rzeźby o tematyce sakralnej m.in.: cykl świętych i błogosławionych w kościele Jezuitów w Warszawie.

Wystawy indywidualne: wybrane

• 1959 – Galeria Krzywe Koło Warszawa
• 1961 – Galeria ZPAP w Warszawie
• 1964 – Galerie de la Case d’Art Paryż
• 1965 – La Galleria Alcione w Trieście
• 1967 – BWA w Krakowie
• 1969 – Dom Artysty Plastyka w Warszawie
• 1973 – CBWA Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie
• 1974 – BWA w Lublinie
• 1989 – Galeria Zapiecek w Warszawie
• 1993 – Galeria Kordegarda i Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie
• 2008 – Zachęta Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie

Nagrody

Była laureatką wielu prestiżowych nagród artystycznych m.in.:

• „Solidarności” 1984, 1989
• Brata Alberta Chmielowskiego 1986
• Polcul Foundation 1991

Wystawa pośmiertna

25 marca 2008 warszawska Zachęta Narodowa Galeria Sztuki otworzyła wystawę prac Barbary Zbrożyny Figury Nasłonecznione.

Przypisy

Bibliografia

• Leśniewska Anna Maria, Barbara Zbrożyna Rzeźba, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko 2006, ISBN 83-85901-62-0.
• Barbara Zbrożyna Figury Nasłonecznione, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 2008, ISBN 978-83-60713-15-0.

Linki zewnętrzne

• Barbara Zbrożyna na stronie culture.pl
• Figury ze słońcem – artykuł na stronie Polskiego Radia.
• Lubelskie peregrynacje Barbary Zbrożyny na stronie Muzeum Lubelskiego w Lublinie